Ντροπή και κρίμα, κυρία Μέρκελ

Του Νίκου Χριστοδουλάκη

«Αξιότιμη Καγκελάριε,

Τελικά ενδώσατε και σεις στον χυδαίο γερμανικό λαϊκισμό που ανέκαθεν έψαχνε για έθνη-θύματα να εκτονώσει την "ανωτερότητά" του. Με περιφρόνηση στην Ιστορία, μόνο και μόνο για να κερδίσετε μερικές ψήφους παραπάνω, υιοθετήσατε και σεις τις άναρθρες κραυγές της άκρας Δεξιάς και της άκρας Αριστεράς ότι η Ελλάδα δεν έπρεπε να βρίσκεται στο ευρώ. Οτι η ένταξή της ήταν ένα θεμελιώδες σφάλμα του προκατόχου σας Γκέρχαρντ Σρέντερ, τον οποίο επίσης περιλούσατε με χαρακτηρισμούς. Για να φτάσετε σε αυτό το κατάφωρο ψέμα, σημαίνει ότι είστε επιλήσμων όχι μόνο της σοβαρότητας που πρέπει να επιδεικνύει ένας ηγέτης, αλλά και των πραγματικών γεγονότων που έλαβαν χώρα 15 χρόνια πριν. Καλό θα ήταν λοιπόν να θυμηθείτε τα εξής:

1. Είναι αλήθεια ότι η Ελλάδα για να μπει στην ΟΝΕ έκανε χρήση των ελαστικών κριτηρίων του Μάαστριχτ το 1999. Με τη διαφορά ότι δεν τα έκανε ελαστικά ο Σρέντερ για να βοηθήσει την Ελλάδα, αλλά ο μέντοράς σας, ο Χέλμουτ Κολ, για να βοηθήσει τη Γαλλία, την Ιταλία, το Βέλγιο, και προπάντων τη Γερμανία, που τότε είχαν είτε μεγάλα ελλείμματα είτε μεγάλα χρέη. Αν δεν άλλαζαν, από τον αρχικό πυρήνα της Ενωσης θα έμπαιναν στην ΟΝΕ μόνο η Ολλανδία και το Λουξεμβούργο και το ευρώ θα γινόταν το πιο σύντομο ανέκδοτο.

2. Γνωρίζετε ασφαλώς τις αγωνιώδεις μεταλλάξεις που έκαναν οι παραπάνω χώρες για να μπορέσουν να ικανοποιήσουν έστω και τα ελαστικά κριτήρια. Η Γαλλία έβγαλε τα ασφαλιστικά ταμεία από το Δημόσιο, το Βέλγιο εξαγόρασε τον χρυσό της Κεντρικής Τράπεζας, η δική σας χώρα έβγαλε τα νοσοκομεία από τον προϋπολογισμό και απέκρυψε τα δημοσιονομικά ελλείμματα των Κρατιδίων. Η Ελλάδα το μόνο που έκανε ήταν να ταξινομεί τις αμυντικές δαπάνες μόνο στο χρέος και σταδιακά στο έλλειμμα. Η μέθοδος αυτή έγινε πλέον κανόνας για όλη την Ευρωπαϊκή Ενωση, αλλά δεν την εφαρμόζετε αναδρομικά για την Ελλάδα για να συντηρείτε τον μύθο της λανθασμένης ένταξης. Εάν θέλετε να είστε ακριβοδίκαιη, φτιάξτε μια επιτροπή με πέντε νομπελίστες δικής σας επιλογής να επανεξετάσουν πώς μπήκαν στην ΟΝΕ όλες οι χώρες. Και τότε η συζήτηση θα γίνει πραγματικά ενδιαφέρουσα, σας το υπόσχομαι.

3. Θα έπρεπε να θυμάστε επίσης ότι δεν ήταν η Ελλάδα που αμέσως μετά είχε προβλήματα με το Σύμφωνο Σταθερότητας, αλλά η δική σας χώρα με τα μεγάλα ελλείμματα της περιόδου 2000-2004. Ενώ τεχνικά βεβαιώθηκε η παραβίαση του Συμφώνου, η Γερμανία απέφυγε την επονείδιστη καταδίκη και το βαρύ πρόστιμο που θα πλήρωνε το 2003 χάρις στην ελληνική παρέμβαση και ψήφο στο Eurogroup. Θα έπρεπε να θυμάστε επίσης ότι τότε είχαν πεταχτεί μερικοί και μιλούσαν για την ακαταλληλότητα της Γερμανίας στην ΟΝΕ, αλλά επικράτησαν όσοι πίστευαν στην ευρωπαϊκή αλληλεγγύη και υπεράσπισαν θερμά τη χώρα σας και την κοινή πορεία ολοκλήρωσης.

4. Η μεγάλη εμπειρία που έχετε στην ηγεσία της Γερμανίας θα έπρεπε να σας είχε διδάξει ότι μια χώρα μπορεί να αποτύχει όταν σε μια κρίσιμη στιγμή εφαρμοστούν λάθος πολιτικές και κανένας δεν επεμβαίνει να τις αναχαιτίσει. Ετσι και εσείς αδιαφορήσατε για τη διόγκωση του ελληνικού ελλείμματος μετά το 2007 και κανένα μέτρο δεν σκεφτήκατε μαζί με τον καταπληκτικό Μπαρόζο για να μη δυσαρεστήσετε τους ομοϊδεάτες σας. Οταν τα πράγματα χειροτέρεψαν το 2010 δεχθήκατε - μερικοί λένε ότι επιμείνατε κιόλας - να συμμετάσχει το ΔΝΤ στην εποπτεία της Ελλάδας ως δήθεν μηχανισμός αξιολόγησης. Ξεχάσατε έτσι όχι μόνο ότι οι πολιτικές του ΔΝΤ σημείωναν παντού κραυγαλέα αποτυχία, αλλά και ότι η παρέμβασή του χρειάζεται μόνο σε συναλλαγματικές κρίσεις - και τέτοια φυσικά δεν υπήρχε.

Μέχρι τότε το ΔΝΤ καμία αρμοδιότητα δεν είχε σε θέματα ευρώ και σεις το κάνατε τώρα να διαφεντεύει την πολιτική της ευρωζώνης, να δίνει συμβουλές στη Γαλλία, να προστάζει την Ισπανία και άλλα τραγελαφικά και ανιστόρητα. Ακόμη και ο υπουργός σας των Οικονομικών θέλει πλέον το ΔΝΤ να φύγει, αλλά η ζημιά έχει γίνει και είναι πολύ μεγάλη. Η δική σας ευθύνη είναι εξίσου μεγάλη και γι' αυτό θα έπρεπε να είστε πιο προσεκτική στο προεκλογικό σας ακροατήριο.

5. Και κάτι τελευταίο: Καλό θα ήταν να είστε λιγότερο επικριτική με τον προκάτοχό σας καγκελάριο Σρέντερ και να γίνετε περισσότερο ευγνώμων. Του οφείλετε τουλάχιστον δύο πράγματα: πρώτον, η δική του φορολογική μεταρρύθμιση και οι συμφωνίες με τα συνδικάτα ήταν εκείνες που έφεραν ξανά επενδύσεις στη Γερμανία και από ελλειμματική χώρα την έκαναν πάλι ανταγωνιστική. Τους καρπούς της πολιτικής Σρέντερ δρέψατε και επιβληθήκατε σήμερα ως ισχυρότερη οικονομία στην Ευρώπη.

Δεύτερον, ο Σρέντερ ήταν εκείνος που, μαζί με τον Σιράκ της Γαλλίας και τον Σημίτη ως προεδρεύοντα το 2003 στην Ευρωπαϊκή Ενωση, αντιτάχθηκαν στα αγγλοαμερικανικά σχέδια εισβολής στο Ιράκ. Η Γερμανία γλίτωσε έτσι όχι μόνο χιλιάδες φαντάρους που θα είχαν σκοτωθεί, αλλά και το στίγμα του εισβολέα που θα την καταδίωκε ακόμα, όπως γίνεται τώρα με τη Βρετανία.

Είναι πιθανόν, ως μεγαλωμένη σε μαρξιστικό καθεστώς, να πιστεύετε ότι η Ιστορία γράφεται όπως κάθε φορά εξυπηρετεί τα συμφέροντα του κόμματος. Ομως έπειτα από τόσα χρόνια στο τιμόνι της Γερμανίας θα έχετε μάθει ότι η παραχάραξη της Ιστορίας είναι το πρώτο βήμα για την υπονόμευση και καταρράκωση της κοινωνίας - και αυτής που την υφίσταται, αλλά και αυτής που την κάνει. Σκεφτείτε το με δικά σας παραδείγματα».

Ο κ. Νίκος Χριστοδουλάκης είναι πρώην υπουργός, καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο.