Σε εξέλιξη το έργο LIFE ΑRCTOS/KASTORIA “Βελτίωση των προϋποθέσεων συνύπαρξης ανθρώπου-αρκούδας στο Ν. Καστοριάς– Μεταφορά Βέλτιστων Πρακτικών”

Σε εξέλιξη βρίσκεται το έργο LIFE ΆΡΚΤΟΣ Καστοριά το οποίο υλοποιείται από την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας-Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς εδώ και περισσότερα από δύο χρόνια. Έχουν ήδη ολοκληρωθεί οι προπαρασκευαστικές δράσεις του έργου, και στην παρούσα υλοποιούνται οι συμπαγείς δράσεις διατήρησης,

καθώς και οι δράσεις δημοσιότητας και ευαισθητοποίησης του έργου. Στη συνέχεια γίνεται μια σύντομη περιγραφή του έργου, αναφέρονται οι στόχοι του και αναλύονται με συντομία οι δράσεις που περιλαμβάνει όπως και τα μέσα τα οποία χρησιμοποιούνται για την επίτευξη των στόχων του.

Σύντομη Περιγραφή

Η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας-Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς σε συνεργασία με την Καλλιστώ και την Αναπτυξιακή Καστοριάς υπέβαλλε πρόταση στα πλαίσια του Προγράμματος LIFE+2009. Η πρόταση με αριθμό LIFE+09 NAT/GR000333 και τίτλο ΆΡΚΤΟΣ που υποβλήθηκε στο σκέλος του προγράμματος “φύση και βιοποικιλότητα” και εγκρίθηκε με απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στόχος του προγράμματος είναι “η βελτίωση των συνθηκών συνύπαρξης της αρκούδας με τον άνθρωπο στην περιοχή καθώς και η διάδοση καλών πρακτικών”. Η πρωτοβουλία αυτή της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας-Περιφερειακής Ενότητας Καστοριάς υπήρξε απόρροια των πολλαπλών κρουσμάτων με αρκούδες (ατυχήματα, εμφάνιση σε κατοικημένες περιοχές, επιθέσεις κ.λπ.) που είχαν παρουσιασθεί στην Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς το 2009 και καθιστούσαν περισσότερο από αναγκαία τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση του φαινομένου.

Ο συνολικός εγκεκριμένος προϋπολογισμός του προγράμματος είναι 1.128.326 ευρώ. Η Κοινοτική Χρηματοδότηση ανέρχεται στο 75% του προγράμματος και πιο συγκεκριμένα στο ποσό των 846.244 ευρώ. Η συμμετοχή της Περιφέρειας ανέρχεται στο ποσό των 263.901 ευρώ. Η ημερομηνία έναρξης του προγράμματος είναι η 1 Οκτωβρίου 2010 και η λήξη του στις 30 Ιουνίου 2014.

Στόχοι

Οι κυριότεροι στόχοι του έργου είναι:

·               Βελτίωση του επιπέδου ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης συγκεκριμένων ομάδων του πληθυσμού σχετικά με τα μέτρα πρόληψης ζημιών και, συνεπώς, ελαχιστοποίηση των συγκρούσεων μεταξύ αρκούδας και ανθρώπου.

·               Βελτίωση του επιπέδου ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των οδηγών σχετικά με τον κίνδυνο πρόκλησης τροχαίων ατυχημάτων και, συνεπώς, ελαχιστοποίηση των ποσοστών θνησιμότητας της αρκούδας που προκαλείται από τροχαία ατυχήματα.

·               Απόκτηση τεχνογνωσίας από τις τοπικές αρχές σχετικά με συγκεκριμένα εργαλεία παρακολούθησης και διαχείρισης, τα οποία σχετίζονται με θέματα διατήρησης και διαχείρισης των ειδών στα οποία στοχεύει το πρόγραμμα.

·               Βελτίωση, καλύτερη διάχυση και διάδοση των μέτρων πρόληψης που σκοπό έχουν την ελαχιστοποίηση των συγκρούσεων ανθρώπου και αρκούδας καθώς και αποτελεσματική υλοποίηση των μέτρων πρόληψης των ζημιών που προκαλούνται από αρκούδες.

·               Βελτίωση των συνθηκών διατήρησης της αρκούδας (Ursus arctos*) σε ότι αφορά τις συνθήκες του ενδιαιτήματος και ειδικότερα το επίπεδο του πληθυσμού σε σχέση με τις κύριες απειλές που συνδέονται με τις υποδομές μεταφορών, κυκλοφορίας των οχημάτων και ανθρωπογενούς θνησιμότητας.

·               Διατήρηση των ποσοστών ανθρωπογενούς θνησιμότητας της αρκούδας σε επίπεδο χαμηλότερο του 4% του ελάχιστου εκτιμώμενου πληθυσμού της περιοχής δράσης του προγράμματος. 

·               Διατήρηση του αριθμού των ετησίως αναπαραγωγικών θηλυκών σε επίπεδο όχι μικρότερο του 10-12% του ελάχιστου εκτιμώμενου πληθυσμού της περιοχής δράσης του προγράμματος.

Δράσεις και μέσα

Οι ενέργειες του προγράμματος ‘ΑΡΚΤΟΣ περιλαμβάνουν:

·               Θέσπιση και παρακολούθηση συγκεκριμένων μέτρων ελαχιστοποίησης των κινδύνων θνησιμότητας από την κυκλοφορία των οχημάτων, όπως προειδοποιητικές πινακίδες και ειδικούς ανακλαστήρες φωτός.

·               Υλοποίηση προληπτικών μέτρων όπως η δημιουργία ενός δικτύου με καλά σκυλιά φύλαξης, η εγκατάσταση ειδικά τροποποιημένων κάδων απορριμμάτων ώστε να μην ανοίγονται από αρκούδες, και η τοποθέτηση ηλεκτροφόρων περιφράξεων για την αποτροπή των αρκούδων από να πλησιάζουν γεωργοκτηνοτροφικές μονάδες, μελίσσια και κατοικημένες περιοχές.

·               Ίδρυση και λειτουργία Ομάδας Άμεσης Επέμβασης για την αρκούδα.

·               Λειτουργία Τοπικού Γραφείου του έργου για την παροχή υποστήριξης και πληροφοριών στους κατοίκους της περιοχής σχετικά με θέματα που αφορούν τις αρκούδες.

·               Ενίσχυση των δυνατοτήτων διάδοσης και υλοποίησης προληπτικών μέτρων μέσω δικτύωσης.

·               Υποστήριξη μακροπρόθεσμης λειτουργίας ενός μηχανισμού διευκόλυνσης της διαδικασίας ευαισθητοποίησης της τοπικής κοινωνίας, διάχυσης της πληροφορίας και υλοποίησης προληπτικών μέτρων (σκυλιά φύλαξης).

·               Σεμινάρια, εκστρατείες ευαισθητοποίησης και παραγωγή έντυπου ενημερωτικού υλικού.

·               Προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης

·               Δημιουργία υποδομών και αρχική λειτουργία προγράμματος για την ενεργοποίηση των πολιτών και τη συνδρομή στις προσπάθειες και τους στόχους του προγράμματος από εθελοντές.

·               Φύτευση οπωροφόρων δέντρων στους τόπους διαμονής της αρκούδας.

·               Συστηματική παρακολούθηση και γενετική ανάλυση του πληθυσμού της αρκούδας.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επισκεφθείτε την επίσημη ιστοσελίδα του έργου στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://arctoslife.gr/