Με νέα ηγεσία το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές

Από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Η ΑΝΝΑ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΗΝ «Κ»  Η υπουργός Παιδείας ζητεί ο νέος πρόεδρος να αναδειχθεί πριν από τις κάλπες  Το υπάρχον πολιτικό σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις προκλήσεις των καιρών Το Μνημόνιο αποδείχθηκε ελλειμματικό
Συνέντευξη στους Βασιλη Νεδο και Αποστολο Λακασα
Ως συνάρτηση της πιθανότητας επιβίωσης της χώρας, περιγράφει την επιτυχία της παρούσας κυβέρνησης η κ. Αννα Διαμαντοπούλου. Στη συνέντευξη που παραχωρεί σήμερα στην «Κ» η υπουργός Παιδείας, επισημαίνει ότι «όποιος τραβήξει το καλώδιο της κυβέρνησης, θα σταματήσει το μηχάνημα αναπνοής της χώρας».

Επίσης λαμβάνει σαφέστατη θέση στο ζήτημα που αφορά την επόμενη ημέρα στο ΠΑΣΟΚ. Ζητεί την κάθοδο του κόμματος στις επόμενες εκλογές με νέο πρόεδρο, ο οποίος, μάλιστα, θα αναδειχθεί σε εύλογο χρονικό διάστημα πριν από τις κάλπες, προκειμένου να έχει την απαραίτητη άνεση να διαμορφώσει πρόγραμμα και τις απαραίτητες κινήσεις που πρέπει να γίνουν.
Η κ. Διαμαντοπούλου κρίνει επίσης ότι υπάρχουν δυνάμεις στην κοινωνία που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην αναγέννηση, τονίζοντας, ωστόσο, ότι το υπάρχον πολιτικό σύστημα «δεν ανταποκρίνεται στοιχειωδώς» στις προκλήσεις των καιρών.
Επισημαίνει ότι το Μνημόνιο αποδείχθηκε «ελλειμματικό», επισημαίνει όμως ότι η υπογραφή του ήταν «κατεπείγουσα», διότι την εποχή εκείνη η μη υπογραφή του θα σήμαινε και «ναι στη διακοπή πληρωμών».
Νέα πολιτική ατζέντα
- Mπορεί να αναγεννηθεί το ΠΑΣΟΚ σε κάτι καινούργιο; Μήπως έχει κάνει τον κύκλο του; Ή είναι απλώς ένα πολιτικά και, εντέλει, πρακτικά χρεοκοπημένο κόμμα;
- Στο τελευταίο Πολιτικό Συμβούλιο μίλησα για την ανάγκη αυτοδιάλυσης και επανίδρυσης αυτού του πολιτικά πλειοψηφικού φορέα που εκφράζει διαχρονικά το δυναμικό κέντρο και την υπεύθυνη Αριστερά. Το ΠΑΣΟΚ, έχοντας υποστεί πολλαπλά κατάγματα στην ιδεολογική του βάση και στην πολιτική του πρακτική, δεν μπορεί να συνεχίσει στη σημερινή του κατάσταση.
Απέναντι σε διαδικασίες και μικροεπικοινωνιακές επιλογές, προβάδισμα έχει η πολιτική. Μια νέα πολιτική ατζέντα αφορά το μείζον ζήτημα της εθνικής κυριαρχίας, της λειτουργίας της δημοκρατίας, του νέου γεωπολιτικού χάρτη συμφερόντων στην περιοχή μας, της αναπτυξιακής δυναμικής και κυρίως της κοινωνικής δικαιοσύνης. Ζητήματα κορυφαία, δυσεπίλυτα, τα οποία πλέον έχουν καθοριστική σημασία για το παρόν αλλά και το μέλλον του λαού και του έθνους. Ζητήματα που απαιτούν οραματική σύλληψη για την Ελλάδα του 2020, αλλά πρέπει να απαντηθούν σήμερα σε συνθήκες απειλής με χρεοκοπία, δηλαδή υπό το φάσμα ακραίων καταστάσεων, φτώχειας και ανέχειας. Ο πολιτικός φορέας και οι πολιτικές προσωπικότητες που θα απαντήσουν με επάρκεια και πειθώ, θα δώσουν βάσιμη ελπίδα και θα κερδίσουν την αναγκαία συμπαράσταση των Ελλήνων πολιτών. Δυστυχώς το υπάρχον πολιτικό σύστημα σήμερα δεν ανταποκρίνεται στοιχειωδώς.
Ομως δυνάμεις υπάρχουν, και στην πολιτική και στην κοινωνία. Είναι σαφές -από την κραυγή των πολιτών, από τις υγιείς και καινοτόμες φωνές στο Διαδίκτυο, από τη διάχυτη αγωνία για διέξοδο- ότι κάτι αλλάζει, κάτι γεννιέται.
- Μιλήσατε πολύ ανοικτά, ή μάλλον μόνο εσείς μιλήσατε τόσο ανοικτά και σκληρά, κατά την περίφημη «εβδομάδα Πετσάλνικου». Είχε προσωπικό κόστος; Γιατί ήσασταν τόσο αιχμηρή και σε τόσο προσωπικό τόνο έναντι του κ. Παπανδρέου; Νιώσατε μόνη μέσα στο κόμμα σας τότε;
- Αντίθετα, ένιωσα ότι εξέφρασα τη μεγάλη πλειοψηφία της κοινοβουλευτικής μας ομάδας, των στελεχών μας αλλά και των πολιτών, που την ώρα που αγωνιούν για τη σωτηρία της πατρίδας και της οικογένειάς τους, θέλουν λόγο καθαρό, λόγο συνεπή, χωρίς περιστροφές, χωρίς υπαναχωρήσεις. Επέλεξα συνειδητά τις κινήσεις μου με γνώμονα το «ώς εδώ». Ή θα σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων ή η ραγδαία απαξίωση των πάντων θα μας παρασύρει μια για πάντα. Νομίζω ότι συνέβαλα ώστε ούτε πρόσωπα να απαξιωθούν ούτε κοντόθωροι μικροπολιτικοί σχεδιασμοί να ευοδωθούν. Και κυρίως να προχωρήσουμε στη μόνη αξιόπιστη λύση σε αυτή τη φάση. Κυβέρνηση υπό τον Λουκά Παπαδήμο.
- Σύντροφοι και συνάδελφοί σας επιδίδονται σε κριτική και υπεράσπιση αντιστοίχως του κυβερνητικού έργου της περιόδου Παπανδρέου χωρίς ίχνος αυτοκριτικής. Εσείς θεωρείτε ότι λέγατε αυτά που έπρεπε όταν έπρεπε;
- Τα δύο αυτά χρόνια, όσοι υπήρξαμε υπουργοί έχουμε μερίδιο ευθύνης. Τα Υπουργικά Συμβούλια ήταν δύσκολα. Πολλοί διατυπώναμε αντιρρήσεις, επιφυλάξεις αλλά και προτάσεις, όμως μέχρι σήμερα δεν υπήρξε συνολική εναλλακτική πρόταση, και αυτό δεν αφορά μόνο την κυβέρνηση. Θεωρώ ότι σε αυτήν την περίοδο, ακόμη και ο πολιτικός που νιώθει ότι έκανε καλά τη δουλειά του, όσο καλύτερα μπορούσε, δεν επιτρέπεται σήμερα να μη στραφεί πρώτα απ' όλα στον εαυτό του, και να πάρει το μερίδιο που του αναλογεί από την εθνική ζημιά που έχει συντελεστεί. Αδικα ή δίκαια υπάρχει τίμημα και δεν μένει κανένας αλώβητος! Τουλάχιστον όσο με αφορά. Ομως οι πολιτικοί δεν προκύπτουν από παρθενογένεση, και όσοι συνεχίζουμε πρέπει να αντιληφθούμε τη βίαια αλλαγή της πολιτικής πραγματικότητας, της κλίμακας των προβλημάτων και να σκεφτόμαστε πέρα από τα καθιερωμένα. Αλλιώς, πολύ λίγα προσφέρουμε.
«Να ολοκληρώσει το έργο»
- Πιστεύετε ότι ο βίος της κυβέρνησης Παπαδήμου πρέπει να επιμηκυνθεί; Θα βλέπατε ρόλο για τον κ. Παπαδήμο, μετά τις εκλογές;
- Ημουν σαφής από την πρώτη στιγμή. Οταν η χώρα έχει ανοιχτά επείγοντα ζητήματα που αφορούν όλους τους πολίτες και τον καθένα χωριστά, δεν μπορεί να παριστάνουμε τους τεχνικούς της εξουσίας. Ο χρόνος δεν παγώνει. Με τους όρους που επιβάλλει η συνεργασία των τριών κομμάτων και με κοινό στόχο τη σωτηρία της χώρας, η κυβέρνηση πρέπει να λειτουργήσει με λογική πλήρους απασχόλησης και γενικής ευθύνης. Κεντρικός στόχος και προτεραιότητα η παραμονή της χώρας στο ευρώ. Η έξοδος από το ευρώ θα σημάνει δραματική αλλαγή της ζωής του κάθε πολίτη, έλλειψη βασικών αγαθών, αδυναμία παραγωγής και εντέλει κοινωνική έκρηξη.
Συγχρόνως δεν πρέπει καθόλου να υποτιμάμε τον νέο ρόλο της Τουρκίας που απομακρύνεται από τον ευρωπαϊκό στόχο και βλέπει τα Βαλκάνια ως ένα χώρο οικονομικής απόβασης. Η Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ενωση σημαίνει και πολιτική δύναμη στην ευρύτερη περιοχή που δεν πρέπει να χαθεί.
Ως εκ τούτου η κυβέρνηση πρέπει να ολοκληρώσει το έργο της, ανεξάρτητα από τον χρόνο που θα απαιτηθεί. Τα κόμματα που τη στηρίζουν αναλαμβάνουν τεράστια ευθύνη απέναντι στο μέλλον της πατρίδας, προκρίνοντας πολιτικές «εντός, εκτός και επί τα αυτά», όταν χρειάζονται ριζοσπαστικές απαντήσεις. Υπάρχει εθνική ανάγκη για σωστά και αποτελεσματικά μέτρα τώρα. Οποιος τραβήξει το καλώδιο της κυβέρνησης, θα σταματήσει το μηχάνημα αναπνοής της χώρας.
Προτεραιότητα η παραμονή στο ευρώ
- Βλέπετε τον κίνδυνο της δραχμής να είναι ορατός;
- Η προτεραιότητα για τη χώρα είναι μία, η παραμονή στο ευρώ! Δυστυχώς δεν είναι πλέον δεδομένο. Εχει πλέον τεθεί στον καθημερινό δημόσιο διεθνή διάλογο και δυστυχώς υπάρχουν και εδώ συμφέροντα, αλλά και κομματικά επιτελεία που τάσσονται υπέρ μιας τέτοιας εξέλιξης. Για τη χώρα μας το θέμα είναι καυτό τους επόμενους τρεις μήνες.
Θεωρώ όμως πλέον ότι ήρθε και η στιγμή για πρωτοβουλίες για μια ευρωπαϊκή συνεννόηση, τουλάχιστον συγκεκριμένων ευρωπαϊκών κρατών. Η Ελλάδα αλλά και οι υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης δεν μπορούν να λύσουν μόνες τους το μείζον πρόβλημα του δημόσιου χρέους τους. Χρειάζονται ηγέτες που θα δημιουργήσουν νέα δεδομένα συμμαχιών και θα καταθέσουν προτάσεις νέων πολιτικών για να παραμείνει η Ευρώπη και το ευρώ κυρίαρχη δύναμη στον πλανήτη. Καμία χώρα, ούτε η Γερμανία, δεν θα έχει όφελος από τη διαφαινόμενη συρρίκνωση της ευρωπαϊκής πολιτικής, στην «ενός κράτους βούληση» και τον πλήρη ευτελισμό των ευρωπαϊκών θεσμών.
Πρέπει να σας επισημάνω πως από τη σταθερή συμμετοχή μου σε ευρωπαϊκά δίκτυα έχω την αίσθηση ότι και εδώ κάτι γεννιέται - από την πολιτική ενοποίηση με δημοκρατία, μέχρι την εκτύπωση χρήματος από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Το πραγματικό θηρίο, οι Λαοί, ξεσηκώνονται. Οποιον δεν αντιλαμβάνεται τη βουή των γεγονότων θα τον καταπιούν.
- Πληροφορηθήκαμε εσχάτως ότι στο ΔΝΤ το «κούρεμα» του 50% θεωρείται ανεπαρκές να καταστήσει το ελληνικό χρέος βιώσιμο. Είναι πιθανό μεγαλύτερο «κούρεμα» ή προβλέπετε να εισερχόμαστε σε άλλες, πιο δυσοίωνες ατραπούς; Οπως για παράδειγμα αυτό που ορισμένοι περιγράφουν ως μια μερική στάση πληρωμών...
- Επισημαίνετε την κρισιμότητα των διαδικασιών που βρίσκονται σε εξέλιξη, δηλαδή για τη δανειακή σύμβαση, το PSI και όλα τα σχετικά μέτρα. Αν ο πρωθυπουργός αφεθεί επιτέλους απερίσπαστος στην πλήρη άσκηση όλων των καθηκόντων του, με τη συνδρομή και στήριξη της Βουλής θα μπορέσουμε να βρούμε τη σωστή λύση.
Ζητούμενο είναι η αναδιοργάνωση των ΑΕΙ
- Με βάση τον νέο νόμο για τα ΑΕΙ, τα πανεπιστήμια θα πρέπει έως τα μέσα Ιανουαρίου να έχουν εκλέξει τα Συμβούλια Ιδρύματος ώστε να χρηματοδοτηθούν. Με δεδομένο ότι σε κανένα πανεπιστήμιο δεν έχει προχωρήσει η διαδικασία, θα υπάρξουν κυρώσεις; Θα σταματήσει η χρηματοδότηση των πανεπιστημίων, όπως προβλέπεται σαφώς από το νέο νομικό πλαίσιο;
- Τα διοικητικά θέματα εξουσίας απασχολούν μερικές εκατοντάδες ανθρώπους. Προσωπικά είμαι αισιόδοξη, γιατί οι καινοτομίες του νόμου για το άνοιγμα των πανεπιστημίων και την αξιοκρατία συναντούν αποδοχή και έχουμε ήδη αρκετά παραδείγματα. Ειδικά ως προς την ερώτησή σας, δυστυχώς η έκδοση μια απλής διαπιστωτικής πράξης για τη συγκρότηση των εφορευτικών επιτροπών ή η χορήγηση των καταλόγων των καθηγητών που ψηφίζουν, χρησιμοποιήθηκε από ορισμένες πρυτανικές αρχές ως μέσον «αντίστασης» κατά του νόμου. Ελπίζω ότι όλοι τελικά θα θελήσουν να συνδράμουν τη διαδικασία, η οποία μπορεί μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου να βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, οπότε και θα προχωρήσει ανάλογα η χορήγηση δεσμευμένων κονδυλίων. Πρόκειται για συγκεκριμένα κονδύλια, πέραν των λειτουργικών δαπανών των ΑΕΙ. Ηδη πάντως δύο ΑΕΙ έχουν ολοκληρώσει την εκλογή των εσωτερικών μελών…
- Στα νέα Συμβούλια Ιδρύματος μετέχουν, κατ' αρχήν, οκτώ πανεπιστημιακοί, που εκλέγονται από τους πανεπιστημιακούς του ΑΕΙ, και ένας εκπρόσωπος των φοιτητών. Τα εννέα αυτά μέλη επιλέγουν τα υπόλοιπα έξι εξωπανεπιστημιακά μέλη. Δηλαδή, η πλειοψηφία του Συμβουλίου ανήκει στα μέλη του ΑΕΙ. Πού αποδίδετε, λοιπόν, τις αντιδράσεις των πανεπιστημιακών να εφαρμόσουν τις διατάξεις του νέου νόμου;
- Κάθε αλλαγή νομοτελειακά έχει κάποιες αντιστάσεις. Μάλιστα στο παρελθόν τις ζήσαμε με πολύ μεγάλη ένταση. Οφείλω να διευκρινίσω ότι ο νόμος εφαρμόζεται στο σύνολό του. Τα ΑΕΙ λειτουργούν, τα μαθήματα διεξάγονται κανονικά, προχωρούν οι προσλήψεις και εξελίξεις των καθηγητών και όλες οι υπόλοιπες συνήθεις διαδικασίες, ενώ υπάρχουν ήδη πολύ ενδιαφέρουσες πρωτοβουλίες εξωστρέφειας, με προσέλκυση φοιτητών από άλλες χώρες, ίδρυση παραρτημάτων ελληνικών ΑΕΙ στο εξωτερικό, σύνδεση της έρευνας με την παραγωγή. Η αντίδραση εντοπίζεται στον νέο τρόπο διοίκησης, που δίνει ουσιαστικές και νέες αρμοδιότητες όχι μόνο στον πρύτανη αλλά και στη Σύγκλητο και στο Συμβούλιο του Ιδρύματος. Η μεγάλη αντίφαση είναι ότι η εκλογή του Συμβουλίου είναι προϋπόθεση για να εγκριθεί ο Οργανισμός και ο Κανονισμός Λειτουργίας κάθε Ιδρύματος, που ουσιαστικά καθιερώνουν το πραγματικό αυτοδιοίκητο των ΑΕΙ. Αρνούμαι, βεβαίως, την ερμηνεία συμπεριφορών ή τη δίκη προθέσεων.
Τριτοβάθμια εκπαίδευση
- Μετά τις συγχωνεύσεις σχολείων, πότε θα αρχίσει ο διάλογος για τις συγχωνεύσεις στην τριτοβάθμια εκπαίδευση; Μετά τα 24 Τμήματα ΤΕΙ τα οποία δεν δέχθηκαν εισακτέους πέρυσι, θα υπάρξουν επιπλέον Τμήματα ΤΕΙ που δεν θα δεχθούν εισακτέους από το 2012-2013;
- Εχει ολοκληρωθεί η προεργασία με τεκμηρίωση και στοιχεία για τις υποδομές, το ανθρώπινο δυναμικό και τους δείκτες ποιότητας καθενός από τα Ιδρύματα. Σύμφωνα με τον νέο νόμο τον Μάρτιο που ακολουθεί, αναμένονται οι προτάσεις των ΑΕΙ και συγχωνεύσεις τμημάτων, καθώς και η αναδιάρθρωση των σχολών. Το θέμα των εισακτέων θα εξεταστεί και φέτος με τα συγκεκριμένα κριτήρια. Ζητούμενο είναι η αναδιοργάνωση των ΑΕΙ σε επίπεδο σχολών, τμημάτων, ακόμη και ιδρυμάτων, ώστε να πετύχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα στην παρεχόμενη ανώτατη παιδεία. Σύγχρονες σπουδές, χωρίς επικαλύψεις τμημάτων, με ερευνητικό έργο, με ανταλλαγές, με ελκυστικό περιβάλλον για τους φοιτητές, με μεταπτυχιακά βασισμένα στις ανάγκες της επιστήμης και της εργασίας κ. λπ. Ολα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί στους επόμενους 20 μήνες, πριν από τη έναρξη της σχολικής χρονιάς 2013-2014, ώστε τα παιδιά που θα φοιτούν τότε στη Γ΄ Λυκείου να έχουν πλήρη εικόνα των νέων ΑΕΙ και του νέου συστήματος εισαγωγής σε αυτά. Και μια γενική παρατήρηση: Ο, τι λειτουργεί χρηματοδοτούμενο από το κράτος (κατά συνέπεια από τον Ελληνα φορολογούμενο) πρέπει να δικαιώνει τον λόγο ύπαρξής του. Αυτό ισχύει ως γενική αρχή, αλλά και στην περίπτωση των ΑΕΙ.
Μια επανεκκίνηση είναι απολύτως αναγκαία
- Κάνατε λάθη αυτά τα δύο χρόνια; Ποιο ήταν τελικά το λάθος: ότι ο κ. Παπανδρέου καθυστέρησε να πάρει μέτρα ή ότι συμφώνησε σε λανθασμένη συνταγή της τρόικας;
- Η κριτική είναι πάντα εύκολη και εκ των υστέρων ευκολότερη. Είναι πλέον σαφές ότι το Μνημόνιο αποδείχθηκε ελλειμματικό και η εκτέλεσή του δύσκολη και χωρίς τα αποτελέσματα στα οποία ελπίζαμε. Η υπογραφή του όμως ήταν κατεπείγουσα και η απλοϊκή θέση του «όχι στο Μνημόνιο» απλά σήμαινε τότε «ναι στη διακοπή πληρωμών». Σήμερα που όλοι έχουμε όλα τα δεδομένα, να καταθέσει το κάθε κόμμα τις συγκεκριμένες προτάσεις και να βρούμε σαν κυβέρνηση τον κοινό τόπο. Η ώρα είναι τώρα. Ιδού η Ρόδος… όπως αναφέρεται στον μύθο «Ανήρ κομπαστής» του Αισώπου. Οι επιμελώς επιφυλασσόμενες εκπλήξεις για μετά τις εκλογές θα οδηγήσουν σε κατάρρευση της όποιας νέας κυβέρνησης, νέες εκλογές σε τρεις μήνες και κατάρρευση της χώρας.
Η επόμενη μέρα
- Μετά τις τελευταίες ανακοινώσεις του κ. Παπανδρέου για αποχώρησή του μέσω ενός μοντέλου δυαρχίας, πιστεύετε ότι δίδεται απάντηση στα προβλήματα του ΠΑΣΟΚ; Ή ο κ. Παπανδρέου επιχειρεί να παραμείνει ενεργός στην ενδοκομματική σκακιέρα;
- Επισημαίνω ότι επί δύο μήνες η συζήτηση γίνεται επί των διαδικασιών. Θέμα καθόλου δευτερεύον, αλλά αδύνατον να συζητηθεί ξεκομμένο από τη δραματική συγκυρία που ζει η χώρα γιατί πρώτα και πάνω απ' όλα είναι η Ελλάδα. Πόσω μάλλον όταν οι πολίτες αποστρέφουν το πρόσωπό τους από συζητήσεις που αφορούν εσωτερικά ζητήματα, ιδιαίτερα τώρα που όλα τα κόμματα βιώνουν τη μέγιστη απαξίωση. Εκτιμώ ότι ο χρόνος στην πολιτική είναι πολιτική συνιστώσα και όχι απλή παράμετρος… Χάσαμε χρόνο, χάνουμε χρόνο!
Με τη δήλωσή του στο Πολιτικό Συμβούλιο, ο Γιώργος Παπανδρέου έκανε σαφές ότι αποχωρεί και ότι ανοίγουν οι πολιτικές διαδικασίες για τη μετά Παπανδρέου εποχή. Σημαντική εξέλιξη, όχι όμως και ικανή συνθήκη για να οδηγηθεί το ΠΑΣΟΚ σε μια επανεκκίνηση που είναι απολύτως αναγκαία για τη συνέχιση της ύπαρξής του. Στις επόμενες εκλογές πρέπει να πάμε με νέα ηγεσία, η οποία θα έχει επαρκή χρόνο προετοιμασίας. Τελεία και παύλα.