Εν μέσω των γνωστών ατέρμονων τσακωμών, η Προανακριτική δημοσιοποίησε το κείμενο του Γαλλικού Υπουργείου Οικονομικών που συνόδευε το αρχικό CD της περίφημης λίστας Λαγκάρντ όταν έφτασε στην Αθήνα το 2010. Και αμέσως, άρχισε η ομοβροντία: «καίει Παπακωσταντίνου» (και Διώτη και Βενιζέλο) η επιστολή, «τον εκτέλεσαν οι Γάλλοι» κ.ο.κ. Υποτίθεται πως η επιστολή αποδεικνύει ότι τα στοιχεία μας στάλθηκαν «επίσημα», ότι είναι «νόμιμα», άρα εγκληματικός ο χειρισμός τους.
Είναι έτσι όμως; Καταρχάς, η επιστολή αυτή, εξ όσων εγώ ενθυμούμαι, δεν είναι νέα. Τόσο οι βουλευτές όσο και οι κοινοβουλευτικοί συντάκτες δεν μπορεί να κατελήφθησαν από ομαδική αμνησία και να ξέχασαν πως ο Γ. Παπακωνσταντίνου είχε αναφέρει στην Επιτροπή Θεσμών της Βουλής, τον περασμένο Οκτώβριο, ότι το αρχικό CD συνοδευόταν από επιστολή υπογεγραμμένη από αξιωματούχο του Γαλλικού Υπουργείου Οικονομικών.
Και το ίδιο -εξ όσων ενθυμούμαι πάλι εγώ, και μου κάνει εντύπωση που οι άλλοι το διέγραψαν(;) από τη μνήμη τους- επανέλαβε στην κατάθεσή του στον οικονομικό εισαγγελέα. Οι βουλευτές που μετέχουν στην Προανακριτική καθώς και οι δημοσιογράφοι που καλύπτουν το δικαστικό και κοινοβουλευτικό ρεπορτάζ μπορούν, εάν ερωτηθούν, να το βεβαιώσουν. Είναι τόσο απλό και μου προκαλεί κατάπληξη που περί άλλα τυρβάζουν.
Τι λέει αυτή η περίφημη επιστολή, ήτις προβάλλεται ωσάν να ήταν το απόκρυφο ευαγγέλιο του Ιούδα; Διαβιβάζει ένα συνημμένο CD, χωρίς να αναφέρει περιεχόμενο, με βάση τη συμφωνία ανταλλαγής πληροφοριών Ελλάδας-Γαλλίας, αλλά ταυτόχρονα λέει ότι τα στοιχεία αυτά πρέπει να κρατηθούν απόρρητα/μυστικά. Η γαλλική έκφραση που χρησιμοποιείται είναι secret, και όχι confidentiel (εμπιστευτικά) όπως έχει λανθασμένα μεταφράσει το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών. ‘Άρα οι Γάλλοι μας λένε: σας τα στέλνουμε, αλλά χρησιμοποιήστε τα ως απόρρητα – προφανώς επειδή έχουν συνείδηση του γεγονότος ότι είναι προϊόν υποκλοπής.
Και κάτι που δεν έχουν παρατηρήσει πολλοί: η επιστολή των Γάλλων δεν έχει πρωτόκολλο! Οι Γάλλοι δηλαδή (σε αντίθεση με την επιστολή του Moscovici στον Στουρνάρα που έχει επίσημο πρωτόκολλο επάνω) δεν την πρωτοκόλλησαν. Είναι μία απλή απόδειξη παράδοσης-παραλαβής στον Πρέσβη Χαλαστάνη (σε αυτόν απευθύνεται) «σε συνέχεια του αιτήματός σας».
Είναι αυτά τα στοιχεία λοιπόν «επίσημα και νόμιμα»; Εδώ θα χρειαστεί να μας απαντήσουν οι νομικοί. Στη Γαλλία πάντως νόμιμα δεν είναι. Όλοι γνωρίζουμε ότι το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο τα έκρινε παράνομα ως προϊόν υποκλοπής, και μάλιστα ακύρωσε όλες τις διοικητικές και δικαστικές αποφάσεις που βασίστηκαν στη χρήση αυτών των στοιχείων. Μήπως λοιπόν ο ΣΔΟΕ «έκαψε» τα στοιχεία αυτά στην Ελλάδα στέλνοντας επιστολή σε όσους είναι στη λίστα κάνοντας ρητή αναφορά σε αυτήν; Μήπως τους παρέσχε ένα καλό νομικό άλλοθι; Μήπως το ορθό θα ήταν να τους καλεί έναν έναν «δι’ υπόθεσίν σας» και όχι επειδή «το όνομά σας βρίσκεται στη λίστα Λαγκάρντ»;
Τελευταίο σημείο: τι σημαίνουν όλα αυτά για τον τρόπο χειρισμού της λίστας και τις ποινικές ευθύνες; Οι νομικοί που ρώτησα εγώ, και είναι, σας διαβεβαιώ, καλοί νομικοί, μου είπαν: «τίποτα απολύτως». Φυσικά, ατύπως και ως πληροφορία, τα στοιχεία που περιέχονται στη λίστα, μπορούσαν, και έπρεπε, να χρησιμοποιηθούν για έρευνα. Ο Γ. Παπακωνσταντίνου τουλάχιστον αυτό ισχυρίστηκε ότι έκανε° αφενός δίνοντας τα πρώτα ονόματα στον Ι. Καπελέρη και κάνοντας συσκέψεις (όπως βεβαιώνει και ο επικεφαλής της υπηρεσίας για το ξέπλυμα του μαύρου χρήματος, Νικολούδης) και αφετέρου δίνοντας τελικά τη λίστα στον Ι. Διώτη. Αλλά άλλο «επίσημη», νομική χρήση, και άλλο η χρήση στο πλαίσιο έρευνας. Όποιος μπερδεύει αυτά τα δύο είτε είναι άσχετος είτε το κάνει από σκοπιμότητα.
Φοβάμαι ότι όσο η Προανακριτική δυσκολεύεται να στοιχειοθετήσει ποινικές ευθύνες -για παράδειγμα, οι δικές μου πληροφορίες από το ΣΔΟΕ λένε ότι οι «εξαδέρφες» του Παπακωνσταντίνου είναι «καθαρές»- τόσο προσπαθεί, μάλλον για λόγους πολιτικών εντυπώσεων, να επιμηκύνει τη διαδικασία και να διευρύνει το κατηγορητήριο. Κι εδώ ανακύπτει το μεγάλο ερώτημα: Πώς μπορείς να κατηγορήσεις, για «απιστία», κάποιον (τον Παπακωνσταντίνου) που έφερε τη λίστα και την έδωσε για έρευνα, όταν και στη συνέχεια (από τον Βενιζέλο) δεν έγινε τίποτα, αλλά και από τη στιγμή που επανήλθε (επί Στουρνάρα) η λίστα στην Ελλάδα μέχρι σήμερα δεν έχουμε δει απολύτως τίποτα από πλευράς αποτελεσμάτων στα πρόσωπα της λίστας;
Ορθώς η «λίστα Λαγκάρντ» έχει αναχθεί σε σύμβολο αδυναμίας ή απροθυμίας της Πολιτείας και του πολιτικού συστήματος να κυνηγήσουν επώνυμους φοροφυγάδες. Μήπως όμως να δούμε το θέμα πιο ψύχραιμα; Μήπως, αντί για κραυγές στην Προανακριτική και «σταυρωθήτω» στα Μέσα Ενημέρωσης, να πούμε στον κόσμο την πικρή αλήθεια: δυστυχώς, για μια εισέτι φορά θα έχουμε μια τρύπα στο νερό; Και θα ‘χουμε μια τρύπα στο νερό όταν διαλαλούμε ως ανακάλυψη θησαυρού τους άνθρακες.
Σε τελική δε ανάλυση, όση διάθεση δεν έχω να αθωωθούν οι Παπακωνσταντίνου, Βενιζέλος, Διώτης και όσοι άλλοι εμπλέκονται στην υπόθεση, άλλη τόση δεν έχω και να καταδικαστούν με στοιχεία όπως αυτό περί «επισήμου» αποστολής της λίστας και «νομίμου» περιεχομένου της. Να βρουν στοιχεία και να τους καταδικάσουν, όχι να παίζουν με τις αμφιλεγόμενες ερμηνείες των στοιχείων. Τόσο απλά…