Άρθρο του Γιάννη Βλατή για τη λειτουργία Κέντρων Φιλοξενίας Παράνομων Μεταναστών.

Πολλά έχουν γραφτεί τις τελευταίες μέρες για το θέμα των κέντρων υποδοχής παράνομων μεταναστών. Η πολιτεία θέλει να δημιουργήσει άμεσα τέτοια κέντρα προκειμένου να συγκεντρωθούν σε αυτά οι παράνομοι μετανάστες μέχρι να απελαθούν από τη χώρα και οι τοπικές κοινωνίες αντιδρούν έντονα.

Καταρχήν πρέπει να αποσαφηνιστεί ότι μιλάμε για κέντρα παράνομων μεταναστών. Ατόμων που έχουν εισέλθει στη χώρα παράνομα και όχι για νόμιμους μετανάστες και πολιτικούς πρόσφυγες. Μην ξεχνάμε ότι υπάρχουν και πολλές περιπτώσεις που λαθρομετανάστες δηλώνουν ψεύτικες εθνικότητες προκειμένου να έχουν ευκολότερη πρόσβαση και άλλη αντιμετώπιση στην αίτηση ασύλου. Πολλοί για παράδειγμα ψευδώς δηλώνουν Αφγανοί, Παλαιστίνιοι, Σομαλοί κ.ο.κ.

Σαφώς και υπάρχουν πολλοί κίνδυνοι που εγκυμονούν αν το εν λόγω μείζον θέμα δεν προσεγγιστεί στρατηγικά, με μεγάλη προσοχή, ακολουθώντας μια οργανωμένη κεντρική μεταναστευτική πολιτική. Δεν πρέπει να αντιμετωπιστεί ως ακόμα ένα προεκλογικό μέτρο που στόχο έχει τη δημιουργία εντυπώσεων και την εξασφάλιση ψήφων. Πρέπει να συνειδητοποιήσουν όλοι, τόσο η Πολιτεία, όσο και ο κόσμος, ότι πρόκειται για ένα θέμα κοινωνικό, πανελλήνιο και πανευρωπαϊκό, και όχι τοπικό. Συγκεκριμένα η Ελλάδα χαρακτηρίστηκε ως "η πύλη της Ευρώπης για παράνομη μετανάστευση" το διάστημα 2005 - 2010. Η οικονομική κρίση χρέους που αντιμετωπίζουμε δεν έχει μειώσει τον αριθμό των μεταναστών που εισέρχονται στη χώρα. Σύμφωνα με τη Frontex, τον ευρωπαϊκό οργανισμό για τη διαχείριση της επιχειρησιακής συνεργασίας στα εξωτερικά σύνορα των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το 2010, 9 στους 10 μετανάστες που εισήλθαν παράνομα στην Ευρώπη, εισήλθαν μέσω της Ελλάδας και αυτό λόγω κυρίως της γεωγραφικής θέσης της χώρας μας, όπου τα χερσαία και θαλάσσια σύνορά της φυλάσσονται δύσκολα, δημιουργώντας έτσι προϋποθέσεις ευκολότερης πρόσβασης πληθυσμών από γειτονικές χώρες, ενώ παράλληλα, όντας σταυροδρόμι τριών ηπείρων, αποτελεί ενδιάμεσο σταθμό πολλών λαθρομεταναστών. Και αυτό συνεπάγεται πολλά… παραοικονομία, εξαναγκαστική εργασία, πορνεία, ναρκωτικά, δουλεμπόριο, αύξηση βίας και εγκληματικότητας (αν και για λόγους επιβίωσης πολλές φορές), αφαίρεση οργάνων, μετάδοση ασθενειών, γκετοποίηση περιοχών και υποβάθμισή τους, κτλ.

Πολλοί ισχυρίζονται ότι τίθεται θέμα ρατσισμού. Αποδεικνύεται όμως από τα συνεπακόλουθα ότι κάτι τέτοιο δεν υφίσταται. Το κράτος πρέπει να οργανωθεί και να λάβει τα κατάλληλα μέτρα για προστατέψει τους πολίτες του. Γι’ αυτό και είναι επιτακτική η ανάγκη, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, για δημιουργία κέντρων φιλοξενίας παράνομων μεταναστών, δηλαδή ουσιαστικά για τον πλήρη έλεγχο του προβλήματος, τόσο ποσοτικά (πόσοι είναι), όσο και ποιοτικά (εθνικότητες, ασθένειες, κλπ), έτσι ώστε να διευκολυνθεί η χορήγηση ασύλου σε όσους τα δικαιούνται και να απελαθούν οι υπόλοιποι.

Η επιλογή αυτών των κέντρων πρέπει να γίνει προσεκτικά και όχι τυχαία και γρήγορα. Πρέπει να υπάρχει ένας σχεδιασμός για το που θα γίνουν τα κέντρα αυτά (περισσότερα και μικρότερα κέντρα σημαίνει μικρή συγκέντρωση λαθρομεταναστών σε ένα κέντρο και κατ’ επέκταση καλύτερη φύλαξη και έλεγχος αυτού) και να πληρούν συγκεκριμένες προδιαγραφές. Οι υποδομές επιβάλλεται να είναι κατάλληλες, υψηλών προδιαγραφών ασφαλείας και με πολύ καλή οργάνωση, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι αυτοί οι άνθρωποι θα είναι έγκλειστοι και δε θα κυκλοφορούν ελεύθεροι στις περιοχές όπου θα μεταφερθούν. Να σημειωθεί ότι αρχικά, μόλις συλλαμβάνονται θα πηγαίνουν σε Κέντρα Πρώτης Υποδοχής για διαπίστωση της πραγματικής τους ταυτότητας και εφόσον δε φέρουν τα απαραίτητα χαρτιά και τις προϋποθέσεις για άδεια παραμονής στη χώρα, τότε θα μεταφέρονται στα Κέντρα Φιλοξενίας λαθρομεταναστών, όπου και θα παραμένουν μόνο για το χρονικό διάστημα που θα χρειάζεται για να αποκτήσουν τα απαραίτητα ταξιδιωτικά έγγραφα για να επαναπροωθηθούν στη χώρα προέλευσής τους.

Το εν λόγω θέμα είναι ένα πολύ ευαίσθητο και κοινωνικό και γι’ αυτό πρέπει να διασφαλιστούν και τα δικαιώματα των ανθρώπων αυτών. Πρέπει να αποφευχθεί ο συνωστισμός των εν λόγω κέντρων, να πληρούνται οι κατάλληλες συνθήκες υγιεινής, να υπάρχουν γιατροί, επαρκής φωτισμός και θέρμανση, να παρέχεται ακόμα και νομική βοήθεια και να ενημερώνονται για τα δικαιώματά τους.

Πολλοί κάνουν λόγο για καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Σε καμιά περίπτωση δε θα ακολουθήσουμε την τακτική άλλων κρατών που πολλές φορές πυροβολούν αδιακρίτως εναντίον όσων προσπαθούν να εισέλθουν στη χώρα τους. Απεναντίας με τα Κέντρα αυτά θα διασφαλιστούν τα ανθρώπινα δικαιώματά των λαθρομεταναστών και μην ξεχνάμε ακόμα ότι η Ελλάδα εξασφαλίζει στα άτομα αυτά όλο το κόστος των μεταφορικών που χρειάζονται για να επιστρέψουν πίσω στην πατρίδα τους. Ωστόσο όμως πρέπει να περαστεί και το μήνυμα ότι η Ελλάδα δεν αστειεύεται και δεν πρόκειται να επιτρέψει πλέον την προσέλευση και μάλιστα την ανεξέλεγκτη, όπως γινόταν μέχρι τώρα, λαθρομεταναστών.

Τέλος, να επισημανθεί ότι θα υπάρχει και οικονομικό όφελος στην περιοχή, καθώς θα γίνει πρόσληψη προσωπικού για τη φρούρηση των κέντρων, ενώ παράλληλα θα απορροφηθούν και άτομα για το επισιτιστικό πρόγραμμα και την καθαριότητα των χώρων.

Συνοψίζοντας λοιπόν, δεν πρέπει να γίνει συλλήβδην απόρριψη των Κέντρων Φιλοξενίας Παράνομων Μεταναστών από τις τοπικές κοινωνίες, γιατί

-       πρόκειται για εθνικό, μείζον θέμα και

-       η κράτηση των φιλοξενούμενων θα είναι μόνο προσωρινή.

Δεν πρέπει να κλείσουμε τα μάτια στο πρόβλημα αυτό. Είναι υπαρκτό και θα υπάρχει και μετά τις εκλογές. Γι’ αυτό κανείς δεν μπορεί να κρύβεται πίσω από “προεκλογικές σκοπιμότητες”. Αντίθετα όλοι, και οι τοπικοί άρχοντες, να συμβάλουν στον καλύτερο σχεδιασμό των κέντρων, ώστε να επιτευχθεί το βέλτιστο αποτέλεσμα και οι επιπτώσεις να είναι οι μικρότερες δυνατές.