Δήλωση Ευάγγελου Βενιζέλου, Προέδρου ΠΑΣΟΚ, για την Αγροτική Πολιτική

Συνεχίζουμε σήμερα τη σειρά των προγραμματικών δεσμεύσεων του ΠΑΣΟΚ ενόψει των εκλογών της 6^ης Μαϊου. Μετά την παρουσίαση που έχω κάνει για θέματα κοινωνικής πολιτικής, για θέματα διοχέτευσης ρευστότητας στην αγορά, για θέματα σχετικά με την ακρίβεια και τον «πληθωρισμό του φτωχού», ερχόμαστε σήμερα σε ένα θεμελιώδες ζήτημα για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.

To Νέο Εθνικό Παραγωγικό Μοντέλο

Πρόκειται για την πρόταση που επεξεργάστηκε ομάδα εργασίας με συντονιστή τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης τον Κώστα Σκανδαλίδη για την αγροτική μας πολιτική. Αυτό που ζητάμε είναι ένα νέο εθνικό παραγωγικό μοντέλο. Το νέο εθνικό μοντέλο παραγωγικό δεν μπορεί παρά να βασιστεί κατ' αρχάς στη διεύρυνση της παραγωγικής βάσης αρχίζοντας από τον πρωτογενή τομέα, από τη γεωργία, την κτηνοτροφία και την αλιεία.

Το τραγικό έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου της χώρας, το γεγονός ότι εισάγεται στη χώρα μας από το εξωτερικό το 85% των τροφίμων και το 90% των ζωοτροφών επιβάλλει να παρέμβουμε αμέσως στην ίδια την παραγωγική βάση.

                        Πρέπει να υποκαταστήσουμε εισαγωγές, πρέπει να αναβαθμίσουμε την εξωστρέφεια της ελληνικής αγροτικής παραγωγής. Αλλά επίσης πρέπει να κάνουμε κάτι που κάνουν όλες οι σύγχρονες χώρες. Να προνοήσουμε για την διασφάλιση της διατροφικής αυτάρκειας της χώρας, για την αντιμετώπιση του επισιτιστικού προβλήματος που απειλεί όλη την υφήλιο.

Επιπλέον η ενίσχυση της αγροτικής παραγωγής, ένας νέος πρωτογενής τομέας δημιουργεί μια τεράστια δεξαμενή απασχόλησης. Αν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε με συγκεκριμένο και ρεαλιστικό τρόπο το οξύ, το τραγικό πρόβλημα που έχουμε ως προς την απασχόληση, το μεγάλο αριθμό ανέργων, πρέπει να δούμε πού έχουμε κοιτάσματα απασχόλησης. Ο πρωτογενής τομέας μας δίνει ένα τέτοιο κοίτασμα.

Επίσης μόνο μέσα από ένα νέο ελληνικό πρωτογενή τομέα μπορούμε να φτάσουμε σε μια αναβαθμισμένη βιομηχανία τροφίμων και μόνο έτσι μπορούμε να συνδέσουμε την παραγωγή μας, την πρωτογενή και τη δευτερογενή με τον τομέα των υπηρεσιών, ιδίως με τον ελληνικό τουρισμό ποιότητας και όχι με τον ελληνικό τουρισμό του απλοϊκού μοντέλου.

Επίσης για το σύγχρονο άνθρωπο στο πλαίσιο της δημογραφικής κρίσης των ευρωπαϊκών κοινωνιών που γηράσκουν, ένα νέο διατροφικό μοντέλο συνδέεται άμεσα με το ζήτημα της υγείας. Με την πρόληψη πολλών σύγχρονων ασθενειών.

Άρα έτσι φτάνουμε στο εθνικό παραγωγικό μοντέλο που θέλουμε και έτσι αντιμετωπίζουμε το σύγχρονο αγροτικό ζήτημα της χώρας. Θα το αντιμετωπίσουμε σεβόμενοι τα εθνικά χαρακτηριστικά της ελληνικής γεωργίας, των μικρών και μεσαίων παραγωγών. Και μόνο έτσι μπορούμε να φτάσουμε και σε μια μεταποίηση, σε μια βιομηχανία τροφίμων βασισμένη στην ποιότητα, στην ταυτότητα των προϊόντων και την αειφορία.

Η νέα ΚΑΠ

Όλα αυτά συνδέονται άμεσα με τη νέα κοινή αγροτική πολιτική. Η νέα κοινή αγροτική πολιτική μας επιτρέπει να εγγυηθούμε το εισόδημα των αγροτών και πάντως να συμβάλουμε στην υποστήριξή του, να συμβάλουμε στην ενίσχυση των ορεινών και νησιωτικών περιοχών, να αντιμετωπίσουμε τις διατροφικές κρίσεις για τις οποίες αναφέρθηκα και την κλιματική αλλαγή και βεβαίως όλα αυτά συνδέονται με το καταναλωτικό κίνημα και με την προστασία του καταναλωτή.

«Το κίνημα της πατάτας»

Όλα όσα λέμε σήμερα συνδέονται με όσα είπαμε την προηγούμενη εβδομάδα για το «κίνημα της πατάτας» και την ηλεκτρονική πλατφόρμα, για τα δημοπρατήρια, για την ανάγκη να αλλάξει το κύκλωμα εμπορίας των αγροτικών προϊόντων.

Η επιστροφή στην ύπαιθρο

Συνδέεται όμως και με κάτι άλλο. Συνδέεται με μια ήδη παρούσα τάση επιστροφής στην ύπαιθρο νέων και μορφωμένων ανθρώπων. Αν αυτό γίνει ένα πραγματικό κίνημα, τότε θα αλλάξει η φυσιογνωμία της ελληνικής οικονομίας, αλλά και ο τρόπος ζωής πολλών ανθρώπων που τώρα ταλαιπωρούνται στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη και τα άλλα αστικά κέντρα.

Υπολογίζουμε ότι αυτό αφορά 1,5 εκατομμύριο κατοίκους αστικών κέντρων από τους οποίους το 20% διερευνά τώρα με συγκεκριμένο και πρακτικό τρόπο την πιθανότητα εγκατάστασης και απασχόλησης στην ύπαιθρο στον πρωτογενή τομέα. Αυτό είναι το αποτέλεσμα μιας μεγάλης έρευνας που έχει διεξαχθεί.

Οι βασικοί στόχοι

Στόχος μας είναι μέσα στην επόμενη 3ετία, δηλαδή μέχρι την ολοκλήρωση του προγράμματος προσαρμογής, να μετατρέψουμε από αρνητικό σε θετικό το ισοζύγιο εμπορικών συναλλαγών αγροτικών προϊόντων. Ήδη από το 2012 το έλλειμμα του ισοζυγίου αυτού μειώνεται δραστικά.

Η δεύτερη βασική επιλογή είναι η στροφή στο επίκαιρο αγροτοδιατροφικό μοντέλο και σε ένα καλάθι προϊόντων που διαμορφώνεται όχι μόνο εθνικά, σε πανελλήνιο επίπεδο, αλλά και σε κάθε περιφέρεια, γιατί χρειαζόμαστε τις περιφερειακές ταυτότητες, τις αναπτυξιακές περιφερειακές ταυτότητες.

Οι Μηχανισμοί

Οι μηχανισμοί. Ο πρώτος μηχανισμός είναι οι περιφερειακές αγροτικές συμπράξεις. Δηλαδή στην πραγματικότητα δέσμες διαφόρων επιχειρήσεων και συνεταιρισμών, «clusters» όπως θα λέγαμε στα ελληνοαγγλικά. Έτσι μπορούμε να οργανώσουμε τα χρηματοδοτικά εργαλεία του δεύτερου πυλώνα της κοινής αγροτικής πολιτικής. Δηλαδή του πυλώνα της αγροτικής ανάπτυξης.

Έτσι παρεμβαίνουμε στη χρηματοδότηση, την τυποποίηση, τη μεταποίηση, την πιστοποίηση, την προβολή και προώθηση των ελληνικών προϊόντων.

Θέλω να σημειώσω εδώ ότι ο κ. Σαμαράς στο Ζάππειο 3 πρότεινε να δημιουργηθούν κλαδικοί συνεταιρισμοί. Ίσως δεν ξέρει ότι ήδη ο νόμος 4015/2011 προβλέπει και τους κλαδικούς συνεταιρισμούς και τις κλαδικές συνεταιριστικές ομάδες παραγωγών και η πρώτη παρόμοια ομάδα έχει ήδη συγκροτηθεί στο ελαιόλαδο.

                        Πρότεινε επίσης αναβάθμιση των αγροτικών συνεταιρισμών, κάτι που γίνεται στην πραγματικότητα με την εφαρμογή ενός σχεδίου ενοποίησης, ενός σχεδίου «Καλλικράτη» στο χώρο των αγροτικών συνεταιρισμών. Πρότεινε επίσης δημοπρατήρια τα οποία και τα έχει νομοθετήσει ο νόμος 4015 εδώ και αρκετούς μήνες και τα εξήγγειλα στο πλαίσιο των μέτρων για την καταπολέμηση της ακρίβειας και για την παρακολούθηση του «πληθωρισμού του φτωχού».

Ο δεύτερος μηχανισμός, πέρα από τις περιφερειακές αγροτικές συμπράξεις είναι οι καλές καλλιεργητικές πρακτικές. Λιγότερο νερό, φτηνότερη ενέργεια, λιγότερα λιπάσματα και φυτοφάρμακα, μικρότερο κόστος, μεγαλύτερο όφελος για τον παραγωγό.

Και επειδή θέλουμε να ενισχύσουμε την επιστροφή στην ύπαιθρο συνεχίζουμε και εντατικοποιούμε την πολιτική παραχώρηση της αγροτικής γης σε νέους αγρότες. Ήδη έχουν δεσμευτεί 400 εκατομμύρια ευρώ για τα επόμενα δύο χρόνια, ενώ με άλλα 200 εκατομμύρια ιδρύονται ή εκσυγχρονίζονται μικρές και μεσαίες μεταποιητικές μονάδες αγροτικών προϊόντων.

Αλλά το βασικό μέσο είναι να δώσεις αγροτική γη, καλλιεργήσιμη και εύφορη σε ανθρώπους που θέλουν να γυρίσουν στην ύπαιθρο.

Όλα αυτά συνδέονται και με το γενικότερο οικονομικό περιβάλλον. Το ηλεκτρονικό εμπορικό μητρώο μας επιτρέπει να εξυγιάνουμε το κύκλωμα εμπορίας αγροτικών προϊόντων και να προστατεύσουμε παραγωγό και καταναλωτή.

Η συμβολαιακή γεωργία είναι αυτή που προσφέρει σταθερό εισόδημα και αποτρέπει τους κινδύνους που πάντα βιώνει ο αγρότης, μέσα από την κερδοσκοπική χειραγώγηση των αγορών αγροτικών προϊόντων.

Για τα δημοπρατήρια ήδη αναφέρθηκα και χαίρομαι γιατί ήδη έχουν δρομολογηθεί τα δύο πρώτα ηλεκτρονικά και συνεταιριστικά δημοπρατήρια στην κεντρική λαχαναγορά της Αθήνας και τη Σίνδο στην Κεντρική Μακεδονία. Παράλληλα σε αρκετές άλλες περιφέρειες, Πελοπόννησο, Στερεά, Θεσσαλία, έχουν ήδη προκηρυχθεί μελέτες βιωσιμότητας για περιφερειακά δημοπρατήρια.

Χρηματοοικονομικά εργαλεία

Το σημαντικότερο είναι να δούμε όμως πως μπορεί να χρηματοδοτηθεί η ελληνική γεωργία.

Ξεκινώ με τη συζήτηση που διεξάγεται σε σχέση με την Αγροτική Τράπεζα, θέλω να διαβεβαιώσω και να εγγυηθώ ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με την υπέγγυα αγροτική ιδιοκτησία. Η περιουσία των Ελλήνων αγροτών είναι απολύτως εγγυημένη, δεν κινδυνεύει από τίποτα.

Και αυτό που θα κάνουμε τώρα με την ανακεφαλαιοποίηση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, που περιέρχεται υπό τον στρατηγικό έλεγχο του κράτους, είναι να ανοίξουμε την πρόσβαση των αγροτών σε όλο το τραπεζικό σύστημα, με τους καλύτερους δυνατούς όρους.

Για να διευκολύνουμε τις τράπεζες, δημιουργούμε το Αγροτικό Ταμείο Ενίσχυσης, το αγροτικό ΕΤΕΑΝ κατά τα πρότυπα του Ταμείου Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων, το οποίο μπορεί να προικοδοτηθεί αμέσως από το πρόγραμμα «Μπαλτατζής» με 150 εκατομμύρια και μέσα από τη μόχλευση του ποσού αυτού να διατεθεί αρχικά κεφάλαιο τουλάχιστον 500 εκατομμυρίων, με τη συνεργασία του τραπεζικού συστήματος.

Άλλα 100 εκατομμύρια διασφαλίζονται από το πρόγραμμα «Μπαλτατζής» ως δέσμη κινήτρων πρώτης εγκατάστασης για τους νέους αγρότες, με εξοικονόμηση αντίστοιχων πόρων από το πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης.

Το αγροτικό πετρέλαιο στο πλαίσιο της νέας ρύθμισης για τη φορολογία των υγρών καυσίμων, μέσω της κάρτας του αγρότη-καταναλωτή αγροτικού πετρελαίου, διασφαλίζει πως μπορούμε να προστατεύσουμε τον αγρότη, καταπολεμώντας κάθε κύκλωμα λαθρεμπορίας. Το σύστημα είναι απλό, είναι αποτέλεσμα ενδελεχούς επεξεργασίας που έχουν κάνει τα Υπουργεία Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης.

Στο πλαίσιο του εθνικού φορολογικού συστήματος, που όπως ξέρετε είναι η δική μας πρόταση, ένα συναινετικό σταθερό για δέκα χρόνια δίκαιο απλό φορολογικό σύστημα, οι ζωοτροφές, τα λιπάσματα, τα φυτοφάρμακα, τα αγροτικά μηχανήματα, τα εφόδια γενικά της πρωτογενούς παραγωγής, εντάσσονται στον χαμηλότερο δυνατό συντελεστή φόρου προστιθέμενης αξίας.

Και αυτό που έχει ακόμη μεγαλύτερη σημασία είναι να δούμε πως μέσα από τη δημιουργία αυτού του κινήματος των αγροτών που επανέρχονται στην ύπαιθρο ή των νέων αγροτών, μπορούμε να ενισχύσουμε τους δεσμούς τους κοινοτικούς, μπορούμε δηλαδή να διαμορφώσουμε μια άλλη συνεταιριστική -συνεργατική νοοτροπία, συνδέοντας την αγροτική παραγωγή απευθείας με το καταναλωτικό κίνημα.

Έτσι επαναφέρω σήμερα την πρόταση που ήδη ανέφερα, για την ηλεκτρονική πλατφόρμα, που θα επιτρέψει στις πετυχημένες προσπάθειες τύπου κινήματος της πατάτας, να είναι θεσμοθετημένες, διαφανείς, συστηματικές και αποτελεσματικές, τόσο για τον αγρότη όσο και για τον καταναλωτή στα μεγάλα αστικά κέντρα.

Αυτές είναι οι προτάσεις τις οποίες θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε τις επόμενες μέρες και στις οποίες θα αναφερθώ και ακόμη μια φορά ίσως πιο διεξοδικά στην ομιλία μου στη Λάρισα, την Κυριακή το πρωί, η οποία είναι κατά παράδοση αφιερωμένη στην επαφή μας με τον αγροτικό κόσμο.

***