Το μέρισμα της κρίσης

του Πάσχου Μανδραβέλη από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 15/1/2012

Yπάρχουν τρεις τρόποι για να δει κάποιος την κρίση. Ο πρώτος είναι ο χαχαμπούχα των καναλιών. Αυτά θρηνούν για την κρίση, αλλά και για τη θεραπεία της. Ο δεύτερος είναι ο «αριστερός». Αυτός κλείνει τα μάτια του στην πραγματικότητα, ίσως επειδή ονειροπολεί ότι «ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός». Σ' αυτόν τον κόσμο όσα ξοδεύεις παραπάνω τόσα περισσότερα θα σου μένουν. Ο τρίτος είναι ο δύσκολος. Διαπιστώνοντας το προφανές -ότι δηλαδή υπάρχει η κρίση- προσπαθείς να κατανείμεις όσο πιο δίκαια γίνεται τις επιπτώσεις.

Το τελευταίο είναι δύσκολο, διότι η κρίση δεν μοιράζει ισομερώς τα δεινά της. Για κάποιον που μένει άνεργος ή κλείνει το μαγαζί του η κρίση είναι μεγαλύτερη από ό,τι για κάποιον που μειώνεται ο μισθός του. Σ' αυτό, η μόνη -και ελλιπής- απάντηση είναι η εκ των υστέρων κοινωνική πρόνοια.
Υπάρχουν όμως και πολιτικές ενεργητικής δικαιοσύνης. Ενας είναι η φορολογία. Σε όλο τον κόσμο η συζήτηση δεν γίνεται αν υπάρχει ή όχι η κρίση, ούτε αν θα πληρώσουμε ή όχι τις επιπτώσεις της. Γίνεται για τον ισομερισμό των βαρών. Η αριστερά λέει ότι οι έχοντες και κατέχοντες πρέπει να πληρώσουν περισσότερα διά της προοδευτικής φορολογίας, κάποιοι φιλελεύθεροι λένε ότι όλοι πρέπει να πληρώσουν αναλογικά, με ενιαίο συντελεστή ανεξαρτήτως εισοδήματος (flat tax).
Κανείς όμως δεν λέει ότι το ιδιωτικό εισόδημα πρέπει να φορολογείται διαφορετικά, είτε αναλόγως του χρώματος του φορολογουμένου είτε αναλόγως της πηγής του. Ολα τα ατομικά εισοδήματα προστίθενται και φορολογούνται, είτε προοδευτικά είτε με ενιαίο συντελεστή.
Στη χώρα μας τα εισοδήματα από το κεφάλαιο θεωρούνται πιο καθαγιασμένα από τα εισοδήματα της εργασίας. Κυριαρχεί η αντίληψη ότι δίνοντας ένα φορολογικό μπαχτσίσι στους μετόχους των εταιρειών αυτοί θα τρέξουν να επενδύσουν, αδιαφορώντας για όλα τα αντικίνητρα της επιχειρηματικότητας (γραφειοκρατία, διαφθορά κ.λπ.). Καλοοό! Το άλλο με τον Αλογοσκούφη το ξέρετε; Ο πρώην υπουργός, σε μια ίσως απέλπιδα προσέλκυσης επενδύσεων προσπάθεια μείωσε το 2008 τον φόρο μερισμάτων στο 10%. Φυσικά φούντωσε η κρίση και δεν μπόρεσε να δει τα αποτελέσματα της γενναιοδωρίας του· αλλά σάμπως τα είδαμε την προηγούμενη περίοδο που η φορολογία των μερισμάτων ήταν αυτοτελής στο 20%; Σύμφωνα με τη Eurostat οι επιχειρηματικές επενδύσεις στην Ελλάδα το 2003 ήταν 19,8% του ΑΕΠ και το 2008 15,8% του ΑΕΠ.
Η προηγούμενη κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου θεσμοθέτησε το 2010 το λογικό. Αρχισε να φορολογεί όλα τα ατομικά εισοδήματα με ενιαία κλίμακα. Ετσι, αν κάποιος έχει εισόδημα 100.000 ευρώ από την εργασία του δίνει στο κράτος περίπου 40.000 ευρώ. Το ίδιο (μεγάλο) ποσό δίνει και κάποιος που έχει 100.000 ευρώ ατομικό εισόδημα μόνο από μερίσματα μετοχών. Ο κ. Ευάγγελος Βενιζέλος, όμως, αποφάσισε να κάνει ένα δώρο στους κεφαλαιούχους. Ο έχων εισοδήματα από εργασία 100.000 ευρώ θα συνεχίσει να πληρώνει 40.000 ευρώ, ενώ ο μερισματούχος 25.000 ευρώ. Αυτό τουλάχιστον προβλέπεται στο πολυνομοσχέδιο που κατέθεσε τώρα στη Βουλή. Παλαβός σοσιαλισμός στην πράξη...
Μόνιμη δικαιολογία της αδικίας είναι η ανάγκη επενδύσεων. Η αλήθεια είναι ότι η χώρα χρειάζεται επενδύσεις. Αυτές όμως δεν πρόκειται να έρθουν χαρτζιλικώνοντας τους ραντιέρηδες της Σοφοκλέους. Θα έρθουν μόνο με την απελευθέρωση της οικονομίας από τα κρατικά δεσμά.