Αυτοκτονία

Του Γιώργου Λακόπουλου

Το ξέρουμε από την Ιστορία: σε περιόδους μεγάλης κρίσης το πρώτο θύμα είναι η λογική. Στην Ελλάδα αυτό πήρε πολλές μορφές και διαστάσεις: από αναθέματα σε σπουδαίους πολιτικούς έως εμφύλιες συρράξεις. Το παράλογο είναι συνυφασμένο με τους ιδρυτικούς μύθους του ελληνικού κράτους. Ακόμη και μετά τον τελευταίο Πόλεμο, όταν οι κατεστραμμένοι ευρωπαϊκοί λαοί άρχισαν την ανασυγκρότηση, οι Ελληνες άρχισαν να σφάζονται μεταξύ τους. Και αφού σακάτεψαν εαυτούς και αλλήλους, στο τέλος τα φόρτωσαν στους «ξένους».

Σε όλες τις περιπτώσεις η παραβίαση της λογικής είχε τη λαϊκή υποστήριξη. Οι μεγάλες καταστροφές συμβαίνουν με τη συμμετοχή του λαού. Το πνεύμα της τυφλής αντίδρασης ορίζει πολιτικές συμπεριφορές και εκλογικές προτιμήσεις. Πότε γιατί αυτός που την εκφράζει γοητεύει με τη δημόσια παρουσία του και πότε απλώς για να τιμωρηθεί ο αντίπαλος. Η δημοκρατία στην Ελλάδα πολύ συχνά προετοίμαζε τα δεινά της.

Συνεπώς, ας μην κρυβόμαστε πίσω από τον Τσίπρα μας. Το στοιχείο του παραλόγου υπάρχει πρωτίστως στο εκλογικό αποτέλεσμα της 6ης Μαΐου. Ενα μεγάλο τμήμα του εκλογικού σώματος φλερτάρει με πολιτικούς και κόμματα που προτάσσουν ακραία ιδεολογήματα, αναμοχλεύουν πάθη, φανατίζουν, κολακεύουν και υποβαθμίζουν τον ορατό κίνδυνο να βρεθεί η χώρα στην άβυσσο.

Θα επαναληφθεί αυτό και στις 17 Ιουνίου; Τα πράγματα πάντως είναι διαυγή: η χώρα με κυβέρνηση που δεν εφαρμόζει όσα συμφωνήθηκαν με τους εταίρους για να τη δανείσουν και να μην καταρρεύσει θα μείνει έξω από την ευρωζώνη. Δεν είναι εκβιασμός. Είναι δίλημμα που οι ίδιοι οι Ελληνες δημιούργησαν για τον εαυτό τους. Οπως και αν δημιουργήθηκε το πρόβλημα, όποιοι και αν ευθύνονται εσωτερικά, η ουσία δεν αλλάζει: αν ένα μέλος της ευρωζώνης παραβιάζει τους κανόνες, δεν μπορεί να μένει στην ευρωζώνη.

Το συμπέρασμα είναι απλό: τώρα προέχει να σωθεί η παρτίδα. Και σίγουρα δεν θα τη σώσουν όσοι δεν αναγνωρίζουν τους κανόνες της. Αλλά και όταν σωθεί, δεν απαλλάσσονται όσοι οδήγησαν, διαχρονικά, στο χείλος της εξόδου τη χώρα - και ας κάνουν τους ανήξερους. Αλλωστε και μένοντας στο ευρώ θα χρειαστούν προσπάθειες για να σταθεί στα πόδια της η ελληνική οικονομία - και αν σταθεί στο τέλος. Ωστόσο, όπως έλεγε ο Βίσμαρκ: «Δεν αυτοκτονείς επειδή φοβάσαι ότι θα πεθάνεις».