Πρόκειται για το ντοκιμαντέρ του διαδικτυακού περιοδικού Absurdum.gr
το οποίο βραβεύτηκε ως καλύτερη ταινία τεκμηρίωσης στο 4o Διεθνές
Φεστιβάλ Κορινθίας Πελοποννήσου “Γέφυρες” PIFF, που έληξε τον Δεκέμβριο
του 2013. Το «Ιστορίες από το Λιβαδερό Κοζάνης» παρουσιάζει μικρές
ιστορίες κατοίκων για τον τόπο τους, τα βιώματα τους και τις παραδόσεις
του μικρού αυτού χωριού.
.
Οι δημιουργοί του, Αλέξανδρος Καραΐσκος (σκηνοθεσία) και Θάνος
Αγγέλης (παραγωγή) μίλησαν στα Pints για την ιδέα του ντοκιμαντέρ καθώς
και για μελλοντικά πλάνα τους.
Ο Α. Καραΐσκος είναι διευθυντής
φωτογραφίας και το «Ιστορίες από το Λιβαδερό Κοζάνης» αποτέλεσε την
πρώτη του σκηνοθετική δουλειά.
-Έμαθα ότι το ντοκιμαντέρ κέρδισε το βραβείο καλύτερης
ταινίας τεκμηρίωσης στο 4o Διεθνές Φεστιβάλ Κορινθίας Πελοποννήσου, αλλά
δυστυχώς έχω δει μόνο το trailer. Περί τίνος πρόκειται ακριβώς;
Αλέξανδρος: Πράγματι δεν μπορεί να βρει κανείς ακόμα
ολόκληρο το ντοκιμαντέρ στο Διαδίκτυο, καθώς έχει σταλεί και σε άλλα
φεστιβάλ. Μιλάει για να μικρό ασήμαντο χωριό, το Λιβαδερό Κοζάνης. Ο
τρόπος με τον οποίο δουλεύτηκε ήταν αντίστοιχος με αυτό που βιώνει
κανείς όταν πηγαίνει διακοπές σε ένα χωριό: πηγαίνει στα καφενεία,
μιλάει με τους ντόπιους και εκείνοι ανοίγονται, μιλούν οικεία, λένε τις
ιστορίες τους. Αυτό ακριβώς είναι το στυλ γυρίσματος του ντοκιμαντέρ.
Είναι η ματιά του θεατή, με σκοπό αυτός να νιώσει ότι βρίσκεται εκεί.
Δεν θέλαμε να γίνει ένα στεγνό ντοκιμαντέρ.
Θάνος: Το δυνατό στοιχείο είναι ακριβώς το ότι δεν
υπάρχει σενάριο, δεν υπάρχει ζητούμενο. Υπάρχει μόνο η γενικότερη
θεματική «Μίλα μας για το χωριό σου» που αποτέλεσε έναυσμα για τους
κατοίκους του Λιβαδερού Κοζάνης, οι οποίοι, στη συνέχεια, μίλησαν
αυθόρμητα. Έτσι, οι απαντήσεις πήραν διάφορες κατευθύνσεις σχετικά με το
χωριό, την κατοχή, την κτηνοτροφία, τις διαφορές χωριού – πόλης, ακόμα
και το γεγονός ότι κάποιοι έλειπαν για χρόνια από την Ελλάδα. Ως
παραγωγός, έδωσα μια δομή σε κάτι το οποίο ήταν αδόμητο. Ξεκίνησε σαν
απλό βίντεο το οποίο θα αναρτούσαμε στην ιστοσελίδα μας, δεν υπήρχε
σχεδιασμός. Όταν είδα τι είχε τραβήξει ο Αλέξανδρος, θεώρησα ότι ήταν
άξιο να σταλεί σε φεστιβάλ. Δεν περίμενα αυτό που είδα.
Ποια είναι η μέχρι τώρα ανταπόκριση του κόσμου;
Θάνος: Έχει πάει ήδη πάρα πολύ καλά. Πήρε το βραβείο
καλύτερου ντοκιμαντέρ και συνεχίζει και σε άλλα φεστιβάλ. Μας πήραν και
στο ΑΓΟΡΑ της Θεσσαλονίκης, κάτι το οποίο θεωρήσαμε μεγάλη μας τιμή.
-Πώς προέκυψε η ιδέα του ντοκιμαντέρ αυτού; Τι μήνυμα θέλατε να περάσετε;
Αλέξανδρος: Ήταν κοινή ιδέα. Ο Θάνος με παρότρυνε
και με βοήθησε τόσο υλικά όσο και ψυχολογικά στην δημιουργία του
ντοκιμαντέρ. Θέλαμε να εστιάσουμε στην σκοπιά του θεατή, να φτιάξουμε
κάτι πολύ οικείο: λες και πηγαίνεις στο χωριό σου. Θέλαμε να ξεφύγουμε
λιγο από τα στεγανά και να παρουσιάσουμε την ζωή των ντόπιων.
Θάνος: Θέλαμε να πιάσουμε ένα θέμα που να σχετίζεται
με την «παράλογη» θεματολογία του περιοδικού μας. Θέλαμε να
αντιμετωπίσουμε σοβαρά θέματα με χιούμορ – αυτό ακριβώς γίνεται στις
ιστορίες που αφηγούνται οι κάτοικοι του ντοκιμαντέρ. Δεν θέλαμε να
υπάρχει κατεύθυνση από αυτόν που έπαιρνε την συνέντευξη, όπως συμβαίνει
με τα περισσότερα ντοκιμαντέρ, τα οποία καταλήγουν να είναι βαριά,
μακρόσυρτα. Το δικό μας είναι γρήγορο, κάτι που φαίνεται ακόμα και από
τη μουσική των Lower Cut που έχουμε χρησιμοποιήσει: είναι ένα συγκρότημα
μοντέρνο, με κάποια στοιχεία ροκ και γρήγορα τραγούδια που έρχονται σε
αντίθεση με την εικόνα ενός γραφικού χωριού με ηλικιωμένους ανθρώπους.
Παίξαμε γενικώς με τις αντιθέσεις. Πιστεύουμε ότι είναι μια καλή συνταγή
για ένα φεστιβάλ.
-Πόσο εύκολη ή δύσκολη ήταν η συλλογή του υλικού σας, καθώς και η προσέγγιση των κατοίκων του Λιβαδερού Κοζάνης;
Αλέξανδρος: Δεν δυσκολεύτηκα καθόλου, διότι είμαι
από εκεί. Δεν έκανα ερευνά, γιατί την είχα ήδη στο μυαλό μου. Οι
κάτοικοι ήταν εξοικειωμένοι με την παρουσία μου και τους προσέγγισα
εύκολα. Έλεγε ο καθένας ο, τι ήθελε και από αυτά που έλεγαν εγώ κράτησα
ιστορίες για το χωριό. Απέφυγα την διαδικασία της έρευνας , γιατί εκεί
μεγάλωσα. Δεν χρειαζόταν πλάγιος τρόπος προσέγγισης.
Θάνος: Αξίζει να αναφερθεί ότι χρησιμοποιήσαμε
κάμερα Canon 6d. Έτσι γυρίζονται οι περισσότερες διαφημίσεις. Είναι
φωτογραφική που τραβάει και βίντεο. Ακριβώς επειδή δεν πρόκειται για
καμιά τεράστια κάμερα, οι άνθρωποι ξεχνούσαν ότι τους τραβούσαμε και γι’
αυτό μιλούσαν τόσο αλογόκριτα, έβριζαν, εκφράζονταν αυθόρμητα, όπως θα
τα έλεγαν αν δεν υπήρχε κάμερα. Να αναφέρω επίσης ότι έχουν αφαιρεθεί
κάποιες σκηνές στις οποίες μιλούσαν νεότεροι άνθρωποι. Επιλέξαμε να τις
βγάλουμε προκειμένου να μην μπερδευτεί η αισθητική του ντοκιμαντέρ. Αυτό
που έχουμε τώρα είναι γραφικό, με την καλή έννοια, δεν θέλαμε να το
αλλοιώσουμε με άτομα πιο νέα και σαφώς πιο μοντέρνα.
-Καθώς πρόκειται για μία ταινία τεκμηρίωσης, θα μπορούσατε να
μου πείτε λίγα λόγια παραπάνω για το τι αποτελεί για εσάς «τεκμήριο»
στην συγκεκριμένη ταινία;
Αλέξανδρος: Η καταγραφή του τόπου είναι η τεκμηρίωση
ενός γεγονότος. Το γεγονός για μένα ήταν ο συγκεκριμένος τόπος, οι
ιστορίες που προκύπτουν από προσωπικές ιστορίες, οι οποίες παρουσιάζουν
το χωριό. Για παράδειγμα, ένας μετανάστης μίλησε για την μετανάστευση.
Μια κυρία ηλικιωμένη αναφέρθηκε στον πόλεμο. Κάποιος μίλησε για το χωριό
γενικά, για το υψόμετρο. Μια 97χρονη κυρία μίλησε για τατουάζ –
σταυρούς που έκαναν οι γυναίκες στο μέτωπο και στα χέρια με στάχτη για
να αναγνωρίζονται ως χριστιανές. «Γιατί το έκανες;» την ρώτησα. «Γιατί
το έκαναν όλες», μου απάντησε. Ενδιαφέρον τεκμήριο αποτελεί, επίσης, και
η διάλεκτος όπως θα προσέξετε και στο τρέιλερ που η μία ηλικιωμένη
κυρία λέει την λέξη «μαρκιούταν» (=μηρυκάζω).
Θάνος: Όλες αυτές οι ιστορίες μπορεί να ακούγονται
βαρετές, κοινότυπες και βαριές για κάποιους. Είναι όμως πολύ ενδιαφέρον
το γεγονός ότι οι κάτοικοι του χωριού τις διηγούνται με χιούμορ. Μέχρι
κι εγώ, που δεν είμαι αυτού του είδους ντοκιμαντέρ, γελάω όσες φορές και
να το δω. Το ευχαριστιέμαι γιατί είναι τόσο αυθόρμητο και αστείο, ενώ
μιλάει για βαριά θέματα, όπως η δουλειά σε υπόγεια τούνελ της Ελβετίας, η
κατοχή κ.α. Είναι πολύ αληθινό. Επιπλέον, ο καθένας συγκινείται
βλέποντας τις ηλικιωμένες γυναίκες, καθώς τις παρομοιάζει με την δικιά
του γιαγιά.
-Αλέξανδρε, πώς βλέπεις εσύ το χωριό σου;
Είναι ορεινό, κτηνοτροφικό, υψόμετρο 1050 μέτρα. Όμορφος τόπος! Εκεί
πέρασα τα παιδικά μου χρόνια. Μόνο καλά λόγια θα σου πω. Έχει ωραίες
εκτάσεις, ωραία λιβάδια…
-Σας ενδιαφέρουν γενικότερα θέματα που έχουν να κάνουν με την
ελληνική τοπική παράδοση καθώς και με την καθημερινή ζωή; Θα
ασχολιόσασταν με έναν άλλον τόπο στο μέλλον, περισσότερο άγνωστο αυτή τη
φορά;
Αλέξανδρος: Ναι, αφού το έκανα πρώτη φορά, μου
δίνεται το έναυσμα με τον ίδιο τρόπο να το συνεχίσω. Μάλιστα, θα ήταν
πιο δελεαστικό για μένα να κάνω το ίδιο σε ένα άλλο, άγνωστο χωριό.
-Ετοιμάζετε κάτι για το μέλλον;
Αλέξανδρος: Είχαμε μια σκέψη να κάναμε ένα ντοκιμαντέρ στην Κέρκυρα. Ίσως αντίστοιχο. Το συζητάμε, δεν το έχουμε αποκλείσει…
Θάνος: Έχουμε δύο ιδέες: Από τη μία την Κέρκυρα απ’
όπου κατάγομαι εγώ και από την άλλη μια περιοχή της Αθήνας. Σκοπεύουμε
να συνεχίσουμε με το ίδιο στυλ, όσο πιο αυθόρμητα γίνεται. Θέλω να πω
εδώ ότι η Κέρκυρα δεν έχει καμία σχέση με το Λιβαδερό Κοζάνης, γι’ αυτό
και θέλει διαφορετική αντιμετώπιση. Είναι ένα δυτικότροπο νησί, μάλλον
το πιο δυτικότροπο. Μοιάζει πολύ με την Ιταλία και έχει διαφορετικό
ταμπεραμέντο από την υπόλοιπη Ελλάδα. Δεν έχει αυτό το στυλ χωρίου η
πόλης. Μιλώντας με τους κατοίκους της Κέρκυρας, ακριβώς με τον ίδιο
τρόπο, θα πάρουμε περισσότερο ιστορικά στοιχεία, χαρακτηριστικά της
αρχιτεκτονικής του νησιού, ιστορίες ανθρώπων αριστοκρατικών οικογενειών
από την Ιταλία, σχετικά με την διατήρηση της περιουσίας τους. Στόχος μας
είναι να βγάλουμε και πάλι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του τόπου, με
αυθόρμητο τρόπο, λίγο πιο οργανωμένα αυτή τη φορά. Δεν θέλουμε μια ξερή
ματιά ενός ιστορικού, αλλά την οπτική του ντόπιου, ο οποίος ξέρει πιο
πολλά τελικά, ακόμα κι αν αναφερθεί σε λαϊκούς μύθους. Μας ενδιαφέρει να
βρούμε την καρδιά των περιοχών αυτών, να ακούσουμε ιστορίες ανθρώπων
που αγαπάνε τον τόπο τους. Η δυσκολία είναι ακριβώς αυτή: να βγει αυτός ο
αυθορμητισμός. Ειδικά εδώ στην Αθήνα, είναι δυσκολότερο, καθώς ότι οι
άνθρωποι είναι συνηθισμένοι στις κάμερες και υπάρχει ο κίνδυνος να βγουν
πιο στημένοι. Θα είναι για εμάς ένα τεστ…
http://www.pints.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου