Στα Καμβούνια των προβλημάτων…

Ίσως στη χρονική αυτή συγκυρία που η χώρα τελεί υπό καθεστώς "ελεγχόμενης" πτώχευσης –για όσους το αμφισβητούν, δικαίωμά τους-, και την επαπειλούμενη καταστροφική χρεοκοπία να βρίσκεται προ των πυλών, η αναφορά σε τοπικά προβλήματα μπορεί να φανεί σε κάποιους σαν δευτερεύον ζήτημα. Για μας η ανάδειξη των προβλημάτων της περιοχής με την προσδοκία της επίλυσής των ήταν και εξακολουθεί να είναι σε πρώτη προτεραιότητα. Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά.

Η φθίνουσα πορεία ξεκίνησε εδώ και αρκετά χρόνια όταν με την κρίση στο μάρμαρο, το "σήμα κατατεθέν" προϊόν της περιοχής των Καμβουνίων και ενώ υπήρχαν "εργαλεία" αντιμετώπισής της –Τοπικός Πόρος, αδειοδοτήσεις επιχειρήσεων, ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδότησης-, η πολιτεία που όφειλε να στηρίξει αυτό το εθνικό προϊόν που απασχολούσε τότε πάνω από 400 εργαζόμενους αρκέστηκε σε εξαγγελίες και λύσεις "επί χάρτου" που ποτέ δεν υλοποιήθηκαν. Τις αμφιταλαντεύσεις του παραγωγικού εργατικού δυναμικού από το απότομο κλείσιμο των ΜΑΒΕ στις αρχές της δεκαετίας του 2000, δεν μπόρεσε να τις απορροφήσει η τοπική εργασιακή αγορά και έτσι αυτό οδηγήθηκε στα αστικά κέντρα –κυρίως στην Κοζάνη-. Ο πρωτογενής τομέας –κτηνοτροφία, γεωργία- με τα πολλά προβλήματα, παρά τις δυνατότητες που προσφέρει η περιοχή, ήταν πάντοτε σε δεύτερη μοίρα (!).

Και ερχόμαστε στις πρόσφατες δραματικές εξελίξεις που σηματοδοτούν την πλήρη εγκατάλειψη και την απαξίωση της περιοχής μας.

Η κατάργηση του Γυμνασίου Τρανοβάλτου και του Δημοτικού Σχολείου της Ελάτης ήταν η χειρότερη είδηση από την αρχή του χρόνου για τους κατοίκους του πρώην δήμου Καμβουνίων. Με "λύση" την υπαγωγή και συγχώνευση του Γυμνασίου Τρανοβάλτου με το Γυμνάσιο Λιβαδερού και του Δημοτικού Σχολείου της Ελάτης με αυτό του Τρανοβάλτου. Μια λύση γεωγραφικά ανέφικτη και ανεδαφική με τις παρούσες συνθήκες αλλά και με οποιεσδήποτε συνθήκες. Και η ειρωνεία βρίσκεται στο γεγονός ότι πίσω από αυτή την απόφαση βρίσκονται άνθρωποι της περιοχής μας, άνθρωποι που ξέρουν πολύ καλά την περιοχή μας. Η υπουργός Παιδείας, η διευθύντρια του υπουργικού γραφείου, η διευθύντρια της Περιφερειακής Διεύθυνσης Δυτικής Μακεδονίας και ο διευθυντής Β/θμιας Εκπαίδευσης Ν. Κοζάνης -περισσότερο σημειολογικά ο τελευταίος- κατάγονται από την περιοχή του δήμου μας Σερβίων – Βελβεντού!

Ασφαλώς για τη συγκράτηση του πληθυσμού στα χωριά μας, τον πρώτο λόγο έχει η γενικότερη έννοια της ανάπτυξης με κύριο πυλώνα την απασχόληση. Η ύπαρξη όμως των σχολείων, η ύπαρξη του χαμόγελου των μικρών παιδιών στις κοινωνίες αυτές είναι το σταθερότερο ανάχωμα που δίνει τη δύναμη στους απλούς ανθρώπους των ορεινών περιοχών να υπομένουν τη μειονεκτικότητά τους σε σχέση με τις παροχές και ευκαιρίες των αστικών περιοχών. Η ορεινότητα γι' αυτούς τους ανθρώπους δεν είναι μόνο μια έννοια γεωγραφική. Είναι μια συνειδησιακή επιλογή, μια συναισθηματική προσέγγιση στον τόπο που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν, ένας τρόπος ζωής που τον επέλεξαν παρά τις αντιξοότητες και δυσκολίες που ήξεραν ότι θα αντιμετώπιζαν στην καθημερινότητά τους. Τα εκπαιδευτικά κριτήρια που επικαλείται το υπουργείο για τη δική μας περίπτωση είναι προσχηματικά και υποκριτικά. Τι θα κερδίσει το παιδί του Γυμνασίου από τη Ελάτη κάνοντας  πάνω από πενήντα χιλιόμετρα την ημέρα σε ένα πολύ επικίνδυνο δρόμο –όταν γίνει- για να πάει στο Λιβαδερό; Ποιο θα είναι το κόστος μεταφοράς των μαθητών για την πολιτεία; Τι θα απογίνουν οι σύγχρονες σχολικές υποδομές της περιοχής από την εγκατάλειψη; Όταν πριν λίγα χρόνια κτίζονταν το Γυμνάσιο Τρανοβάλτου υπήρχαν άλλα εκπαιδευτικά κριτήρια από τα σημερινά; Ερωτήματα αναπάντητα…

Η off the record διαβεβαίωση από κύκλους του υπουργείου Παιδείας και τοπικούς βουλευτές, ότι αν δεν γίνει (θαυμάστε λογική!) ο δρόμος Τρανοβάλτου – Λιβαδερού θα λειτουργήσει και το σχολ. έτος 2011-2012 το Γυμνάσιο Τρανοβάλτου σαν παράρτημα του Γυμνασίου Λιβαδερού, ασφαλώς και δεν άφησε κανέναν ικανοποιημένο.

Ο κόσμος των Καμβουνίων αντέδρασε. Και αντέδρασε δυναμικά…

Το δεύτερο μεγάλο θέμα-πρόβλημα είναι το γεγονός ότι ο βασικός δρόμος της περιοχής  προς την έδρα του δήμου τα Σέρβια μέσω Προσηλίου, παραμένει κλειστός εδώ και ένα χρόνο. Πριν πέντε μήνες είχαμε χαρακτηρίσει την κατάσταση απαράδεκτη. Τώρα τι πρέπει να πούμε όταν βλέπουμε την υπόθεση στο απόλυτο τέλμα και τους υπεύθυνους να υπεκφεύγουν και να κρύπτονται πίσω από μία δήθεν δικαστική διαμάχη, ενώ γνωρίζουν πολύ καλά ότι έπρεπε και πρέπει –έστω και τώρα- να δώσουν άμεση λύση. Για το ζήτημα αυτό είναι γεγονός ότι οι κάτοικοι των Καμβουνίων εξέφρασαν και εκφράζουν ποικιλοτρόπως την αγανάκτησή τους, χωρίς όμως να τη μετουσιώσουν σε μια οργανωμένη και δυναμική διαμαρτυρία που ίσως έφερνε και κάποιο αποτέλεσμα. Ποτέ δεν είναι αργά…

Όσο για τον άλλο δρόμο προς την Κοζάνη μέσω Καισαρειάς, τα πράγματα δεν πάνε και καλύτερα. Η ελλιπέστατη έως ανύπαρκτη σήμανση και η μη ολοκλήρωση του κόμβου-διασταύρωσης με το δρόμο Αιανής – Ρυμνίου, έχουν προκαλέσει δεκάδες σοβαρά ατυχήματα, στα οποία ευτυχώς ακόμη δεν θρηνήσαμε ανθρώπινα θύματα… 

Την αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση του "Καλλικράτη" την πλήρωσε και η περιοχή μας με την ένταξή της στο δήμο Σερβίων - Βελβεντού, αφού θα μπορούσε με το Λιβαδερό να παραμείνουν ένας ορεινός δήμος με δυνατότητες ανάπτυξης. Δεν το διεκδίκησε καν, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία…     

Τα Καμβούνια των προβλημάτων δεν τελειώνουν εδώ…

Με δεδομένο ότι η περιοχή πλήττεται από πολύ μεγάλη ανεργία, ήρθε τελευταία  η ανακοίνωση της Λ' Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων που εδρεύει στην Αιανή, για προσλήψεις εποχικού προσωπικού για το ανασκαφικό έργο στο Λογγά Ελάτης, να αναστατώσει και να βάλει και πάλι σε συναγερμό την περιοχή. Από τα Καμβούνια ακόμη και μετά τις τελικές ανακατατάξεις και προσθήκες στους πίνακες πρόσληψης, τα άτομα που προσλαμβάνονται περιορίζονται στα 4-5 άτομα. Έτσι οι δυναμικές κινητοποιήσεις των κατοίκων ήταν αναπόφευκτες με αποτέλεσμα από τις 2 Μαΐου που είχε προγραμματιστεί η έναρξη των εργασιών, μέχρι σήμερα -26.5.2011- ο χώρος να τελεί υπό κατάληψη και το ανασκαφικό έργο να μην έχει ξεκινήσει ακόμη…

Στα παραπάνω προβλήματα να προστεθούν και τα προβλήματα της καθημερινότητας που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι. Και είναι κυρίως το πρόβλημα της παρουσίας γιατρού σε όλα τα χωριά έστω για μια φορά την εβδομάδα όπως γινόταν παλιότερα, καθότι το τελευταίο διάστημα είχε περιοριστεί η προσέλευση γιατρού μόνο στο Τρανόβαλτο με την υποχρέωση των υπερήλικων κατά το πλείστον κατοίκων των άλλων χωριών να πάνε εκεί, πράγμα ιδιαίτερα δύσκολο γι' αυτούς. Στους Λαζαράδες δε λέει να λυθεί το πρόβλημα του ακατάλληλου για πόση νερού λόγω περιεκτικότητας νιτρικών. Ακόμη διαμαρτυρίες ακούγονται από τους κατοίκους και για τη συγκοινωνία, προβλήματα και ανησυχία υπάρχει για το πρόγραμμα "Βοήθεια στο Σπίτι"…

Που να βρει κανείς περιθώρια να διεκδικήσει έργα υποδομής, έργα αναπτυξιακά, έργα αξιοποίησης του φυσικού και γεωλογικού πλούτου της περιοχής;

Όλα τα παραπάνω είναι ένα μέρος από το σύνολο των προβλημάτων του δήμου Σερβίων - Βελβεντού, που καλείται να τα αντιμετωπίσει η νέα δημοτική αρχή. Κι όλα αυτά  στη σκιά της υπαγωγής του δήμου από το Υπουργείο Εσωτερικών στους υπερχρεωμένους! Η όποια υπαγωγή και η "μνημονιακή" πολιτική της πολιτείας να μην αποτελέσουν το άλλοθι για απραξία, αγκυλώσεις και αναποτελεσματικότητα. Είναι αρκετά νωρίς βέβαια να κρίνουμε τη δημοτική αρχή. Από τα πρώτα "δείγματα γραφής" φαίνεται ότι "επικοινωνιακά" τα πάει αρκετά καλά, υπάρχει μια διάχυτη θέληση για διαφάνεια και συμμετοχικές διαδικασίες, μια προσπάθεια για "νοικοκύρεμα" στα οικονομικά. Μόνο που τα παραπάνω δεν αγγίζουν τα πραγματικά προβλήματα της περιοχής των Καμβουνίων που χρειάζονται άμεσες, ρεαλιστικές και αποφασιστικές παρεμβάσεις και λύσεις. Επί του πρακτέου θα θέλαμε μια πιο υπεύθυνη στάση και πρόταση για το δρόμο μέσω Προσηλίου, θα θέλαμε να είχε λυθεί το πρόβλημα με τη σήμανση του δρόμου μέσω Καισαρειάς μέσα σε δυο μέρες –έστω κι αν είναι στα γεωγραφικά όρια άλλου δήμου-, θα θέλαμε να είχε προληφθεί η δυσλειτουργία με την απουσία αγροτικού γιατρού από τα χωριά μας, θα θέλαμε να υπάρχει από καιρό ένα συγκεκριμένο πλάνο για την επίλυση της υδροδότησης των Λαζαράδων, θα θέλαμε να είχε διασφαλιστεί η εντοπιότητα στο νέο διαγωνισμό πρόσληψης εποχικού προσωπικού της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας που ανακοινώνεται αυτές τις μέρες… Ενέργειες που δεν θα απαιτούσαν σχεδόν καθόλου χρήματα…

Τελειώνοντας θα θέλαμε να κλείσουμε με κάτι αισιόδοξο…

Δεν βρίσκουμε κάτι…

Γιώργος Μαστρογιαννόπουλος