Αρνητές εμβολίων: Οι 12 influencers της παραπληροφόρησης

από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Αδειο εμβολιαστικό κέντρο σε περιοχή της νοτιοδυτικής Γαλλίας. Σύμφωνα με δημοσκόπηση, το 20% των ενηλίκων Γάλλων αρνείται κατηγορηματικά να εμβολιαστεί, ενώ το 13% εμφανίζεται διστακτικό. Αντίστοιχη έρευνα στις ΗΠΑ διαπίστωσε ότι το 24% των πολιτών δεν σχεδιάζει να εμβολιαστεί (φωτ. AP Photo / Bob Edme).

Παρά την επάρκεια

εμβολίων κατά της COVID, στα περισσότερα κράτη της Δύσης εκατομμύρια άνθρωποι παραμένουν ακόμα και σήμερα ανεμβολίαστοι. Οι υγειονομικοί φορείς πραγματοποιούν αγώνα δρόμου για την ενίσχυση της εμβολιαστικής κάλυψης προκειμένου προσεγγίσουν, κατά το δυνατόν, την «ανοσία της αγέλης» πριν από την έλευση του επόμενου πανδημικού κύματος. Πρόκειται για ένα ενδεχόμενο εξαιρετικά πιθανό λόγω της ταχύτατης διασποράς των υπερμεταδοτικών μεταλλάξεων. Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC), πριν από δύο ημέρες, απηύθυνε αγωνιώδη προειδοποίηση, ζητώντας άμεση επιτάχυνση των εμβολιασμών. Ομως αυτόν τον στόχο δυναμιτίζουν, διακινδυνεύοντας τη ζωή και την υγεία όλων, οι πολέμιοι των εμβολίων της COVID, που με εφαλτήριο ψευδοεπιστημονικά στοιχεία προσπαθούν να μας πείσουν να πούμε «όχι, ευχαριστώ» στην ανοσία που μας προσφέρουν.

Δημοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε στη Γαλλία, στα τέλη Μαΐου, δείχνει ότι το 20% των ενηλίκων Γάλλων αρνείται κατηγορηματικά να εμβολιαστεί, ενώ το 13% εμφανίζεται διστακτικό. Αντίστοιχη έρευνα της εταιρείας Gallup στις ΗΠΑ διαπίστωσε ότι το 24% των πολιτών δεν σχεδιάζει να εμβολιαστεί και εκτιμά ότι η μέγιστη εμβολιαστική κάλυψη στις ΗΠΑ δεν θα ξεπεράσει το 80%. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των 153 υγειονομικών του νοσοκομείου Houston Methodist του Τέξας που προτίμησαν να απολυθούν ή να παραιτηθούν παρά να εμβολιαστούν. Η έρευνα της Gallup, ταυτόχρονα, προσπάθησε να σκιαγραφήσει το πορτρέτο των αρνητών του εμβολιασμού. Ετσι διαπίστωσε ότι οι Ρεπουμπλικανοί είναι πιθανότερο να αρνηθούν τα εμβόλια (το 46% έναντι 6% των Δημοκρατικών). Επίσης είναι πιθανότερο να μην εμβολιαστούν άτομα χωρίς τριτοβάθμια εκπαίδευση (31%), όπως και άτομα μέσης ηλικίας (33%). Η ίδια έρευνα, αναζητώντας τα αίτια της αρνητικής τους στάσης, κατέληξε στο ότι την πυροδοτούν διάφοροι παράγοντες όπως: αμφιβολία για την ασφάλειά τους (23%), αμφισβήτηση ότι θα «νοσήσουν βαριά» από κορωνοϊό (20%), φόβος για την ταχύτητα ανάπτυξης των συγκεκριμένων εμβολίων (16%), γενικότερη αμφισβήτηση των εμβολίων (16%), ύπαρξη φυσικής ανοσίας (10%), αλλεργίες ή ανησυχία για αυτές (10%). Τέλος, το 16% των Αμερικανών που αρνούνται να εμβολιαστούν είναι «καθαρόαιμοι αντιεμβολιαστές».
Το ιδανικό βήμα

Οι «αρνητές των εμβολίων» της COVID-19, προκειμένου να παρασύρουν κατά το δυνατόν περισσότερους στην ολισθηρή ατραπό τους, χρησιμοποίησαν το ιδανικό βήμα για τη διασπορά των ψευδοεπιστημονικών θεωριών τους: τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ερευνα που εκπονήθηκε από το Κέντρο για την Αντιμετώπιση του Ψηφιακού Μίσους (CCDH) διαπίστωσε ότι οι λογαριασμοί σε Facebook και Twitter με περιεχόμενο κατά των εμβολίων της COVID απέκτησαν, τη χρονιά της πανδημίας, περίπου 59 εκατομμύρια ακολούθους.  

Το πιο εντυπωσιακό στοιχείο, όμως, που αποκαλύπτει η έκθεση του CCDH «Οι Δώδεκα της Παραπληροφόρησης» είναι ότι τα δύο τρίτα όλων των αναρτήσεων, με περιεχόμενο κατά του εμβολιασμού, μεταξύ 1ης Φεβρουαρίου και 16 Μαρτίου του τρέχοντος έτους, σε Facebook και Twitter, αποδίδονται σε μόλις δώδεκα (ναι, δώδεκα) χρήστες υψηλής επιρροής (influencers). Ο πιο γνωστός ανάμεσά τους είναι ο Ρόμπερτ Φ. Κένεντι ο νεότερος, ο οποίος επανειλημμένως ισχυρίστηκε ότι «εκατοντάδες ηλικιωμένοι απεβίωσαν μόλις έκαναν το εμβόλιο κατά της COVID». Δεν είναι, όμως, ο μοναδικός. Ο χειροπράκτης Μπεν Τάπερ επέλεξε μία διαφορετική ερμηνεία της αντιεμβολιαστικής εμμονής του, λέγοντας ότι η πανδημία «δεν είναι παρά μία ευκαιρία για τον κυβερνητικό έλεγχο του πληθυσμού μέσω τυραννίας». Ο Κένιν Τζένκινς στόχευσε την παραπλανητική ρητορική του στους Αφροαμερικανούς, προτρέποντας τους να μην εμβολιαστούν. «Δαπανούν τρισεκατομμύρια δολάρια για να σας πείσουν, τους Αφροαμερικανούς, ότι είναι σωστό να αυτοκτονήσετε κάνοντας το εμβόλιο κατά της COVID», έγραψε. Συμπερασματικά, η έκθεση καταλήγει στο ότι είναι προφανές πως οι πολίτες αδυνατούν να λάβουν μια ενημερωμένη απόφαση όταν βομβαρδίζονται διαρκώς από ψεύδη και παραπλανητικές πληροφορίες. Παραμένει βέβαια άγνωστο γιατί επετράπη σε αυτούς τους ανθρώπους να χρησιμοποιούν εξακολουθητικά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να διασπείρουν τις επικίνδυνες θέσεις τους.