ΓΕΩΤ.Ε.Ε./Π.Δ.Μ.: Αποτελέσματα ημερίδας «Ιχθυοκαλλιέργεια στο Δήμο Κοζάνης Προοπτική Απασχόλησης & Ανάπτυξης»

Με μεγάλη επιτυχία, πραγματοποιήθηκε η ημερίδα που συνδιοργάνωσαν την Κυριακή 15/03/2015, το Περιφερειακό Παράρτημα Δυτικής Μακεδονίας του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΓΕΩΤ.Ε.Ε./Π.Δ.Μ.) και ο η Δ/νση Τοπικής Οικονομικής Ανάπτυξης του Δήμου Κοζάνης με θέμα: «Ιχθυοκαλλιέργεια στο Δήμο Κοζάνης Προοπτική Απασχόλησης & Ανάπτυξης».

  Στόχος της ημερίδας ήταν να ενημερωθεί το κοινό που παρακολούθησε την εκδήλωση για τη δυνατότητα ανάπτυξης επιχειρηματικής δραστηριότητας στον κλάδο των Υδατοκαλλιεργειών, με την αξιοποίηση των εσωτερικών υδάτων, λιμνών και ποταμών της περιοχής Στην περιοχή της Κοζάνης η δεσπόζουσα συλλογή ύδατος είναι η λίμνη Πολυφύτου η οποία τροφοδοτείται με τα ρέματα συνεχούς ροής ¨Μάνα¨ και Χάνδακας¨ ενώ ευρύτερα στη Δυτική Μακεδονία, υπάρχει το 60% των γλυκών επιφανειακών νερών της χώρας μας.

Εισηγητές της ημερίδας ήταν ο. κ. Αγγελίδης Παναγιώτης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Διευθυντής του Εργαστηρίου Ιχθυολογίας Τμήματος Κτηνιατρικής Α.Π.Θ, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα ‘’Δυνατότητα αξιοποίησης εσωτερικών υδάτων με την υδατοκαλλιέργεια’’, η κ. Χρυσοστόμου Αναστασία, Δρ Βιολόγος – Ιχθυολόγος και Οργανωτική Γραμματέας της Δ.Ε. ΓΕΩΤ.Ε.Ε./Παράρτημα Δυτικής Μακεδονίας, η οποία ανέπτυξε το θέμα ‘’Το θεσμικό πλαίσιο για την ανάπτυξη των υδατοκαλλιεργειών & η αναπτυξιακή προοπτική τους στη νέα Προγραμματική Περίοδο’’ και ο κ. Κουλέτσος Αθανάσιος, Ιχθυολόγος – Περιβαλλοντολόγος BC Παν. Αιγαίου, MRes Univ. Of Glasgow ο οποίος ανέπτυξε το θέμα ‘’Ιχθυοκαλλιέργεια στην Κοζάνη. Προοπτική & αειφόρος Ανάπτυξη’’

  Κοινή διαπίστωση των εισηγητών ήταν πως η υδατοκαλλιέργεια αν και αποτελεί πλέον ένα σύγχρονο κλάδο της αγροτικής παραγωγής με συγκεκριμένες τεχνικές, κατασκευές, υποδομές, διαχείριση και προώθηση των προϊόντων της. φαίνεται να απουσιάζει από την περιοχή της Κοζάνης.

Ο κ. Αγγελίδης στην εισήγησή του, ανέφερε πως για να υλοποιηθεί πρόγραμμα Υδατοκαλλιέργειας το απαραίτητο στοιχείο είναι το νερό, που υπάρχει σε αφθονία στην περιοχή. Συνεπώς απαιτείται συντονισμένη οργάνωση για την έναρξη μιας τέτοιας προσπάθειας.

Για την ανάπτυξη της περιοχής, συνέχισε, δεν θα πρέπει η προσέγγιση – ανάπτυξη της  υδατοκαλλιέργειας  να  γίνει υπό τη στενή της έννοια, δηλαδή παραγωγή τροφίμων και μόνο αλλά με μια ευρεία δραστηριότητα στην περιοχή που θα αυξήσει το εισόδημα πολλών εμπλεκόμενων φορέων.

Δηλαδή θα πρέπει να σχεδιασθεί ένας κεντρικός κορμός της υδατοκαλλιέργειας με 3-4 κεντρικές δράσεις (πχ εκτροφή κυπρίνου, εκκολαπτήριο ιχθύων και καρκινοειδών γλυκών υδάτων, εκτροφή καραβίδας γλυκού νερού, εκτροφή ποταμολαύρακου).  Στη συνέχεια θα πρέπει να αναδειχθεί η υποδομή αυτή με στόχο να παρέχει μια ταυτότητα στην περιοχή τόσο με τα προϊόντα όσο και με την ίδια την δραστηριότητα.

Παράλληλα θα πρέπει να αναπτυχθούν και άλλες σχετικές δράσεις  που θα ενισχύσουν την ταυτότητα της περιοχής και θα διευρύνουν τη φήμη της. Για παράδειγμα αθλητική αλιεία, ψυχαγωγική αλιεία, εκπαιδευτική υδατοκαλλιέργεια, αλιευτικός οικοτουρισμός, γευσιογνωστικός τουρισμός, ειδική εστίαση, μεταποίηση, υδροπονία, ανάπτυξη τοπικών συνταγών, διαγωνισμοί, διδυμοποιήσεις με παρόμοιες άλλες περιοχές, ειδικές γιορτές.

Τέλος θα πρέπει, κατά το μέτρο που είναι δυνατόν, να συνδεθούν τα προϊόντα αυτά με τα υφιστάμενα προϊόντα της περιοχής, υψηλής ποιότητας και φήμης (κρόκος Κοζάνης), επωφελούμενα της υπάρχουσας φήμης.

Η κ. Χρυσοστόμου στην εισήγησή της τόνισε το ευοίωνο μέλλον του τομέα των Υδατοκαλλιεργειών καθώς αποτελούν σημαντικό πεδίο για την ευρωπαϊκή - εθνική οικονομία, λόγω της εξασφάλιση ζωικών πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας, της αξιοποίηση τοπικών  πλουτοπαραγωγικών πόρων αλλά και της εξασφάλιση θέσεων εργασίας και απασχόλησης σημαντικού αριθμού ατόμων

Στη συνέχεια ανέφερε τις στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές για την ανάπτυξη της υδατ/γειας που έθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και είναι η απλοποίηση διοικητικών διαδικασιών αναφορικά με την αδειοδότηση, η εξασφάλιση κατανομής νερού και χώρων για την υδατοκαλλιέργεια γλυκών νερών σε συντονισμένο πλαίσιο χωροταξικού σχεδιασμού, η προώθηση της επιχειρηματικής διαφοροποίησης ώστε να παρέχονται επιπλέον πηγές εισοδήματος και βιώσιμης ανάπτυξης της υδατοκαλλιέργειας και η χρησιμοποίηση παραγόντων ανταγωνιστικότητας όπως υψηλά πρότυπα παραγωγής.

Ακολούθησε η αναλυτική παρουσίαση του Θεσμικού Πλαισίου Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών που αφορά, στην παραχώρηση χρήσης υδάτινων ή/και χερσαίων εκτάσεων, τη μίσθωση εκτάσεων και τις προϋποθέσεις έκδοσης Άδεια ίδρυσης και λειτουργίας πλωτής μονάδας και χερσαίων εγκαταστάσεων Υδατοκαλλιέργειας.

Κλείνοντας η κ. Χρυσοστόμου έκανε εκτενή αναφορά στις Προτεραιότητες και στα Μέτρα και Δράσεις ανά Προτεραιότητα του  Επιχειρησιακού Προγράμματος Αλιείας και Θάλασσας (ΕΠ.Αλ.θ) 2014-2020.

Ο κ. Κουλέτσος από τη μεριά του, ανέφερε ότι η υδατοκαλλιέργεια στην Ελλάδα αποτελεί σημαντική συνιστώσα ανάπτυξης, συμβάλλοντας στην παραγωγή προϊόντων υψηλής διατροφικής αξίας στην αειφορία και την αύξηση της απασχόλησης ενώ ο πιο σημαντικός, λόγος εφαρμογής της είναι η παραγωγή τροφίμων για τον άνθρωπο.

Επιπλέον επεσήμανε ότι τα τελευταία τριάντα χρόνια, οι υδατοκαλλιέργειες αναπτύσσονται με ετήσιο ρυθμό που υπερβαίνει το 10% κατά μέσο όρο, σε παγκόσμιο επίπεδο. Μάλιστα, τα τελευταία δέκα χρόνια ο ρυθμός ανάπτυξης της συγκεκριμένης δραστηριότητας άγγιξε ακόμα και το 12% ως αποτέλεσμα της αύξησης του παγκόσμιου πληθυσμού, της περιβαλλοντικής υποβάθμισης των περιοχών που ζουν και αναπτύσσονται τα ψάρια και τα υπόλοιπα υδάτινα είδη, της συνεχούς αύξησης της ζήτησης σε ιχθυώδη και του μεγαλύτερου κόστους αλίευσης των φυσικών αποθεμάτων, έναντι των δαπανών παραγωγής των αντίστοιχων ιχθυωδών μέσω της ιχθυοκαλλιέργειας.

Στη συνέχεια αναφέρθηκε στα κριτήρια επιλογής υδρόβιων οργανισμών κατάλληλων για υδατοκαλλιέργεια που θα μπορούσαν να καλλιεργηθούν στην περιοχή και είναι εμπορευσιμότητας (marketing), βιολογικά και οικονομικά.

Όσον αφορά τους Οργανισμούς που θα μπορούσαν να καλλιεργηθούν στην περιοχή της Κοζάνης και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε είδους ο κ. Κουλέτσος αναφέρθηκε αναλυτικά σε διάφορα είδη Πέστροφας, το Σολωμό, το Κεφαλόπουλο, το Κορέγονο, το Χέλι, τον Οξύρυγχος, την Τούρνα, το Γατόψαρο, την Πέρκα, το Γριβάδι, το Γλίνι, τη Λεστιά, το Φοξίνο, τα Καλωπιστικά και τα Μικροάλγη.

Κλείνοντας περιέγραψε ένα ενδεικτικό πλάνο που θα μπορούσε να διευρυνθεί και αφορά, τη δημιουργία πολλών τοπικών μονάδων παραγωγής ψαριών, την ίδρυση ενός συνεταιρισμού και τη δημιουργία μεταποιητικών σταθμών και ενός ιχθυογεννητικού σταθμού που θα καλύπτει τις ανάγκες των μονάδων προσφέροντας επιπλέον ευημερία και θέσεις εργασίας  ολοκληρώνοντας έτσι την παραγωγή εξ ολοκλήρου τοπικών προϊόντων του νομού.

Στη συζήτηση που ακολούθησε τονίστηκε και αναφέρθηκε το πρόβλημα που υπάρχει στο δικαίωμα χρήσης νερού της Λίμνης Πολυφύτου, κάτοχος του οποίου είναι η ΔΕΗ καθώς και οι τρόποι παράκαμψής του με την εφαρμογή άλλων μορφών υδατοκαλλιέργειας.

Ακόμη τονίστηκε η αύξηση του πληθυσμού καραβίδας στη Λίμνη Πολυφύτου που τρώει το γόνο των υπόλοιπων ειδών ψαριών. Αυτό το γεγονός έρχεται να επιβαρύνει το ήδη υψηλό κόστος εμπλουτισμού της Λίμνης με γόνο. Ταυτόχρονα όμως αναδεικνύει την «καθαρότητα» των νερών της Λίμνης και την αναγκαιότητα οργάνωσης της αλιείας καραβίδας.

Τέλος ο κ. Αγγελίδης ήταν θετικός στην προοπτική συνεργασίας του Εργαστηρίου Ιχθυολογίας του Τμήματος Κτηνιατρικής Α.Π.Θ,, με τους τοπικούς φορείς για την υλοποίηση πιλοτικού προγράμματος Υδατοκαλλιέργειας στην περιοχή.

Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Δήμαρχος Κοζάνης κ. Λ. Ιωαννίδης, ο Δήμαρχος Σερβίων – Βελβεντού κ. Αθ. Κοσματόπουλος, Αντιδήμαρχοι και Δημοτικοί Σύμβουλοι του Δ. Κοζάνης, ο Πρόεδρος του Ε.Β.Ε. κ. Κ. Κυριακίδης, εκπρόσωποι φορέων, μέλη της Διοικούσας Επιτροπής του Παραρτήματος, πολλοί Γεωτεχνικοί και πλήθος κόσμου.