Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου Προέδρου του ΠΑΣΟΚ στην Hμερίδα που διοργανώνει το ΙΣΤΑΜΕ και ο Δήμος Θεσσαλονίκης με θέμα: «Στην Θεσσαλονίκη της μνήμης δεν έχουν θέση ο ναζισμός, ο ρατσισμός, η βία»

Φίλες και φίλοι, ευχαριστώ θερμά το Δήμαρχο Θεσσαλονίκης και το Δημοτικό Συμβούλιο για την υποδοχή τη φιλοξενία και τη συνεργασία με το ΙΣΤΑΜΕ. Και βεβαίως ευχαριστώ το Δήμαρχο για τις συνεπείς πρωτοβουλίες του, σε σχέση με την πολυφωνία, την «εναλλακτικότητα», τη Δημοκρατία, το κράτος δικαίου.

Η Θεσσαλονίκη ήταν και πρέπει να παραμείνει μια πόλη ανοικτή, μια πόλη που μπορεί να επικοινωνεί με τα μηνύματα της ιστορίας και τις προκλήσεις του μέλλοντος.

Η κλειστή, ξενοφοβική, μίζερη Θεσσαλονίκη, δεν εκφράζει την κοινωνία της, δεν εκφράζει τους προοδευτικούς πολίτες της πόλης αυτής.

Συγχαίρω, φυσικά, το ΙΣΤΑΜΕ και ευχαριστώ τον Αντιπρόεδρό του τον κ. Δερβένη για όλη την προσπάθεια που έκανε αυτός και η ομάδα του και τους αγαπητούς φίλους που μετέχουν στην εκδήλωση ως ομιλητές, ο καθένας με τον επιστημονικό ή κοινωνικό του «οπλισμό», την ευαισθησία του και τη βαθιά του γνώση για το θέμα.

Θα είμαι πάρα πολύ σύντομος. Το πρώτο ερώτημα που μας θέτουν τώρα πλέον οι ξένοι συνομιλητές μας σε σχέση με την Ελλάδα, δεν είναι η οικονομική κρίση, αλλά η Χρυσή Αυγή και ο κίνδυνος του εκφασισμού της ελληνικής κοινωνίας.

Το ελληνικό πρόβλημα δεν είναι ένα πρόβλημα μόνον οικονομικό, είναι ένα πρόβλημα βαθιά αξιακό και -λυπάμαι που το λέω- αυτό διεθνώς γίνεται πιο εύκολα αντιληπτό, από ότι γίνεται από πολλούς υπεύθυνους παράγοντες μέσα στην Ελλάδα.

Δεν είναι τυχαίο ότι ενεργοποιείται η Ευρωπαϊκή Ένωση, ενεργοποιείται το Συμβούλιο της Ευρώπης, αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες ξένες Κυβερνήσεις όπως η Κυβέρνηση της Αυστραλίας που έχει απαγορεύσει την είσοδο Βουλευτών και στελεχών της Χρυσής Αυγής στο έδαφος της χώρας, το State Department δηλαδή η ίδια η Κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών επισημαίνει ότι πρέπει να λάβουμε άμεσα και συγκεκριμένα μέτρα, για να αντιμετωπίσουμε το φαινόμενο αυτό.

Υπάρχει δυστυχώς αντίλογος, ένας ανιστόρητος αφελής και επικίνδυνος αντίλογος, ότι η Χρυσή Αυγή και η επιρροή που ασκεί στην ελληνική κοινωνία, είναι το αποτέλεσμα της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης. «Εάν δεν είχαμε κρίση, εάν δεν είχαμε μείωση μισθών και συντάξεων, εάν δεν είχαμε αυτή την κολοσσιαία ανεργία, δε θα είχαμε Χρυσή Αυγή», λένε.

Δεν υπάρχει Χρυσή Αυγή στην Πορτογαλία, δεν υπάρχει Χρυσή Αυγή στην Ιρλανδία, δεν υπάρχει Χρυσή Αυγή στην Ισπανία. Μπορεί να υπάρχουν εθνωτικού χαρακτήρα αντιδράσεις, που αφορούν την υπόσταση της Ισπανίας για παράδειγμα, σε σχέση με την Καταλονία ή σε σχέση με τη χώρα των Βάσκων.

Υπάρχουν ακροδεξιά κόμματα σε χώρες της Βόρειας Ευρώπης και του σκληρού πυρήνα Ευρωζώνης. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις -και το συζητήσαμε εχθές με τον κ. Ντάισελμπλουμ τον Πρόεδρο του Eurogroup και Υπουργό Οικονομικών της Ολλανδίας- το ακροδεξιό κόμμα είναι ξανά πρώτο στις δημοσκοπήσεις στην Ολλανδία.

Η μεγαλύτερη κρίση στην ιστορία, πριν την κρίση που ξέσπασε από το 2008 και μετά, ήταν το περιβόητο κραχ του 1929. Έχουμε σκεφθεί το εξής πάρα πολύ απλό; Πως το κραχ του 1929 η ύφεση και η ανεργία οδήγησε στην εκλογή του Ρούσβελτ στις Ηνωμένες Πολιτείες και στο New Deal και στην άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία στη Γερμανία.

Άρα δεν οδηγεί ευθύγραμμα και μονοσήμαντα η οικονομική κρίση στην εμφάνιση ακροδεξιών φαινομένων και κυρίως στην ενθάρρυνση του ναζισμού, δηλαδή απάνθρωπων και βάρβαρων μορφών πολιτικής και κοινωνικής συμπεριφοράς. Πρέπει να ψάξουμε αλλού, βαθύτερα στις αντιδράσεις της ελληνικής κοινωνίας, στη νοοτροπία, στη σχέση με τη βία, στο πού οδηγεί ο παραλογισμός της δημαγωγίας και της συνωμοσιολογίας.

Γιατί η συστράτευση σε ένα μόρφωμα ναζιστικό, βίαιο, ακραίο, όπως η Χρυσή Αυγή, σημαίνει δυστυχώς δήλωση ταυτότητας για κάποιους. Ποιας ταυτότητας; Της ταυτότητας της απόλυτης απόρριψης του πολιτικού συστήματος. Αλλά αυτή η απόλυτη απόρριψη του πολιτικού συστήματος είναι τελικά απόρριψη της δημοκρατίας, της πολιτικής και του κράτους δικαίου, είναι απόρριψη των βασικών κανόνων και των θεμελιωδών αρχών της δημοκρατίας και άρα των ίδιων των κανόνων της κοινωνικής συνοχής και συμβίωσης.

Τι λένε όλες οι επιστημονικές έρευνες και οι διεθνείς πολιτικές συστάσεις, που έχουμε υποχρέωση να ακολουθήσουμε (έχουμε υποχρέωση να εφαρμόσουμε την απόφαση-πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τα θέματα αυτά). Ότι χρειάζεται στιγματισμός. Δεν πρέπει κανείς πολίτης να πιστέψει, έτσι χαλαρά και αθώα, ότι η επιλογή της Χρυσής Αυγής και η συστράτευση στη Χρυσή Αυγή ή η ανοχή των δράσεών της, είναι μια θεμιτή επιλογή: όπως διαλέγεις οποιοδήποτε άλλο κόμμα, διαλέγεις και αυτό!

Ότι επειδή απορρίπτεις το λεγόμενο μνημόνιο, το πρόγραμμα προσαρμογής, επειδή θέλεις μια καλύτερη ζωή, επειδή δε θέλεις να εφαρμοστεί αυτή η επικρατούσα ευρωπαϊκή πολιτική, που είναι αναμφίβολα πολιτικά συντηρητική και οικονομικά νεοφιλελεύθερη -αλλά δεν υπάρχει ασφαλέστερο πλαίσιο για την προοπτική της Ελλάδας από το ευρωπαϊκό, μέσα στο οποίο πρέπει να αλλάξουμε τους συσχετισμούς- επειδή λοιπόν το αμφισβητείς αυτό, μπορείς να κάνεις επιλογές όπως αυτές που κάνει η Χρυσή Αυγή. Αλίμονο! Χρειάζεται λοιπόν στιγματισμός, πρέπει οι συμπεριφορές να είναι παράνομες και να τιμωρούνται ως τέτοιες.

Δε μιλάει κανείς για κόμματα εκτός νόμου, αλλά για συμπεριφορές εκτός νόμου, που είναι συμπεριφορές συγκεκριμένων ανθρώπων, συγκεκριμένων φυσικών προσώπων. Αν αυτά τα φυσικά πρόσωπα διοικούν, εκφράζουν, εκπροσωπούν ένα κόμμα ή μια οργάνωση, βεβαίως πρέπει να στιγματίζεται το κόμμα και η οργάνωση.

Είναι εικόνα αυτή που εμφανίζει το ελληνικό πολιτικό σύστημα με αφορμή το ερώτημα "χρειαζόμαστε ή δε χρειαζόμαστε έναν ολοκληρωμένο σύγχρονο νόμο για τις συμπεριφορές αυτές; Όχι, η εικόνα είναι άθλια, συνιστά κίνδυνο για τη δημοκρατία.

Εάν για οποιονδήποτε διαδικαστικό λόγο ή για οποιαδήποτε μικροκομματική σκοπιμότητα η Βουλή των Ελλήνων δεν κατορθώσει να ψηφίσει μία πλήρη σύγχρονη ολοκληρωμένη νομοθεσία, όπως επιβάλλουν οι ευρωπαϊκές προδιαγραφές, θα έχουμε κάνει την πρώτη πράξη αυτοκτονίας της Ελληνικής Δημοκρατίας. Θα έχουμε πληγώσει την κοινωνική συνοχή μακροπρόθεσμα και στην πραγματικότητα θα έχουμε οδηγήσει τη χώρα εκτός του πλαισίου του ευρωπαϊκού νομικού και πολιτικού πολιτισμού. Θα έχουμε επιδείξει τραγική ιστορική μυωπία.

Αυτό έγινε στη Βαϊμάρη. Προχθές όμως, όταν γιόρταζε τα 150 χρόνια του το SPD στη Γερμανία, τίμησαν τους 93 Βουλευτές που δεν έδωσαν ψήφο εμπιστοσύνης στον Χίλτερ, ο οποίος κατέκτησε την εξουσία με νόμιμες διαδικασίες.

Όταν ο Ηλίας Ηλιού έλεγε το 1967 στη Βουλή πως "ένας συνταγματάρχης που λέγεται Γεώργιος Παπαδόπουλος θα κάνει τη δικτατορία", δεν τον έλαβαν υπόψη τους, θεώρησαν ότι όλα αυτά δεν πρόκειται να ξανασυμβούν στη χώρα μετά τη δικτατορία του Μεταξά, τον πόλεμο, την κατοχή, τον εμφύλιο. Κι όμως συνέβησαν. Η Ελλάδα κινδυνεύει να γίνει μία τραγική φάρσα, μέσα από την επανάληψη της ιστορίας.

Η διαφωνία γύρω από τα θέματα αυτά ανέδειξε κάτι που θα έπρεπε να είναι αυτονόητο, ότι εμείς με τη Νέα Δημοκρατία συνεργαζόμαστε για λόγους εθνικής ανάγκης, αλλά φυσικά έχουμε θεμελιώδεις ιδεολογικές, αξιακές και πολιτικές διαφορές. Παρά τις διαφορές πιστεύω ότι το συνταγματικό τόξο πρέπει να συγκροτηθεί.

Για να συγκροτηθεί το συνταγματικό, τόξο με όλες τις πολιτικές δυνάμεις πλην Χρυσής Αυγής, πρέπει να καταλάβουν όσοι έχουν μείνει στην ασφάλεια της λεγόμενης αντιμνημονιακής αντιπολίτευσης, ότι η αντιμνημονιακή αντιπολίτευση συνιστά στην πραγματικότητα το εύφορο έδαφος μέσα στο οποίο υπάρχει και γίνεται αποδεκτή η Χρυσή Αυγή.

Προσέξτε τι έχουμε πάθει: Η νόθα διάκριση μνημονιακών και αντιμνημονιακών δυνάμεων, καλλιεργεί το φαινόμενο της Χρυσής Αυγής και η παλαιοκομματική αντίληψη για τη διάκριση Δεξιάς-Αριστεράς απαγορεύει να αντιμετωπίσουμε το φαινόμενο της Χρυσής Αυγής. Γιατί η ελληνική Δεξιά νομίζει ανιστόρητα ότι πρέπει να κρατήσει δίαυλους επικοινωνίας με την ακραία Ακροδεξιά, δηλαδή με τους εκπροσώπους του ελληνικού ναζισμού. Αυτό είναι τεράστιο, καταλυτικό λάθος, που ελπίζω να διορθωθεί το ταχύτερο δυνατόν.

Εμείς μένουμε σταθεροί στη γραμμή μας. Η πρωτοβουλία μας σε σχέση με το συνταγματικό τόξο, την αντιρατσιστική νομοθεσία και σε σχέση με τον στιγματισμό της Χρυσής Αυγής, είναι μία πρωτοβουλία που συνδέεται και με άλλες θεσμικές πρωτοβουλίες, που αφορούν το εκλογικό σύστημα, την αναθεώρηση του Συντάγματος, τη διαφάνεια στο ελληνικό πολιτικό σύστημα αλλά και στην ελληνική οικονομία.

Και φυσικά συνδέεται με τις πρωτοβουλίες μας για την κοινωνική συνοχή, για την ανεργία και τις ευπαθείς ομάδες, για μια νέα αντίληψη στην φορολογία. Δε θα λύσουμε όμως έτσι το ζήτημα αυτό, αυτό χρειάζεται μετωπική ρήξη, πρωτοβουλίες συγκεκριμένες, συσπείρωση όλων των δημοκρατών, όλων των προοδευτικών ανθρώπων, όλων των ανθρώπων που αντιλαμβάνονται τι σημαίνει συνείδηση της ιστορίας.

Η Θεσσαλονίκη έχει την εβραϊκή της κοινότητα -παρίσταται εδώ ο Πρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού  Συμβουλίου και Πρόεδρος της κοινότητας, που κουβαλάει τις βαριές μνήμες του Ολοκαυτώματος. Έχει την αρμενική της κοινότητα που κουβαλάει τις δικές της βαριές μνήμες, δηλαδή συμπολίτες μας, ανθρώπους δικούς μας, ενσωματωμένους στην κοινωνία της χώρας και της πόλης, που δεν έχουν ανάγκη από καμία υπόμνηση. Οι υπόλοιποι έχουν ανάγκη από κάποια υπόμνηση; Δεν καταλαβαίνουν ότι θα μας εκδικηθεί η ιστορία;

Εμείς λοιπόν πρέπει να φωνάξουμε σήμερα από δω, από το δημαρχείο της Θεσσαλονίκης, από την πόλη της Θεσσαλονίκης, ότι καταλαβαίνουμε τι μας διδάσκει η ιστορία και θα προστατεύσουμε τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Σας ευχαριστώ.