Από τον φόβο στην ελπίδα

Tου Αν. Καρακούση

Πολλά μπορεί να πει κανείς για το αποτέλεσμα της Συνόδου Κορυφής των Βρυξελλών. Ακόμη και να αμφισβητήσει τα ωφελήματα αυτής ή να τα χαρακτηρίσει αβέβαια ή ανεπαρκή να διαμορφώσουν από μόνα τους προϋποθέσεις εξόδου της χώρας από την κρίση. Ή να δηλώσει απλώς δύσπιστος για τη συνέχεια, για την εφαρμογή των τόσων προβλέψεων του Μεσοπρόθεσμου.
Ωστόσο, όσες ενστάσεις και εάν εγείρει κάποιος, δεν μπορεί να μην αποδεχθεί την ανακούφιση των πολιτών.
Οι περισσότεροι εδώ και πολλούς μήνες ζούσαν με την αγωνία της επαπειλούμενης χρεοκοπίας, με το άγχος ότι ένα πρωί θα βρουν τα ρολά των τραπεζών κατεβασμένα και την Αθήνα παραδομένη στη βία και στο χάος, όπως συνέβη πριν από καμιά δεκαριά χρόνια στο Μπουένος Αϊρες της Αργεντινής.
Εξαιτίας αυτής της ανησυχίας δεν ήταν λίγοι εκείνοι οι  οποίοι τους προηγούμενους πολλούς μήνες είτε έστελναν τα λεφτά τους στο εξωτερικό ή τα αποθησαύριζαν σε κρύπτες, θυρίδες κι αλλού.
Η πλειονότητα των πολιτών δεν συζητούσε εδώ και καιρό τίποτε άλλο παρά μόνο για την απειλή της ενδεχόμενης οικονομικής κατάρρευσης και τη γενίκευση μιας εσωτερικής κοινωνικής σύγκρουσης. Οι οποίες, συνδυασμένες, θα μπορούσαν να διασαλεύσουν την κοινωνική ειρήνη και να διαταράξουν τη ζωή όλων.

Τα βίαια γεγονότα του προηγούμενου μήνα πολλούς είχαν κλονίσει και οι περισσότεροι αισθάνονταν ότι ενδεχόμενη οικονομική κατάρρευση θα μπορούσε να φέρει ανεξέλεγκτες εξελίξεις στη χώρα.

Η Σύνοδος Κορυφής λοιπόν άμβλυνε, κατά κύριο λόγο, τους παραλυτικούς φόβους και τις μεγάλες ανησυχίες ότι επίκειται οικονομική και κατ΄ επέκταση εθνική καταστροφή.

Κακά τα ψέματα, μετά τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής οι Ελληνες ένιωσαν ασφαλέστεροι.

Γνωρίζουν πλέον ότι η χώρα μας δεν κινδυνεύει να πέσει απροειδοποίητα στα βράχια, ότι η ελληνική οικονομία δεν θα συναντηθεί έτσι ξαφνικά με το ατύχημα και πως μπορούν πλέον να ελπίζουν σε καλύτερη τύχη απ΄ αυτή του χρεοκόπου.

Η απαλλαγή, έστω πρόσκαιρη στον προβλεπτό χρόνο, από την απειλή μιας αιφνίδιας κατάρρευσης έχει εξαιρετική σημασία- συναισθηματική, ψυχολογική και βεβαίως οικονομική. Οι καταναλωτές, οι παραγωγοί, οι επιχειρηματίες, οι κεφαλαιούχοι, οι πάντες θα ελευθερωθούν σε μεγάλο βαθμό από αυτό τον παραλυτικό φόβο που δέσμευε και ακινητοποιούσε τους πάντες. Και θα αναζητήσουν, θα προγραμματίσουν, θα κινητοποιήσουν δυνατότητες, δυνάμεις και πόρους, θα θελήσουν να εκμεταλλευθούν αυτό το παράθυρο ελπίδας και επανεκκίνησης. Το πρόβλημα πλέον έχει χωνευθεί, ο κίνδυνος μιας απότομης απόλυτα δυσμενούς εξέλιξης έχει ελεγχθεί και υπάρχει πια προσμονή ότι η κατάσταση μπορεί να βελτιωθεί.

Είναι αυτή ακριβώς άλλη κατάσταση και ικανή να μεταβάλει την οικονομική συμπεριφορά των ατόμων. Αν μάλιστα συνοδευθεί από την προσδοκώμενη εξυγίανση του πιστωτικού τομέα, την υπεσχημένη κινητοποίηση αναπτυξιακών πόρων και την επιβεβλημένη ενεργοποίηση του κρατικού μηχανισμού, το κλίμα μπορεί να αλλάξει άρδην στην ελληνική οικονομία.

Μόνο που θέλει σοβαρότητα, σταθερότητα, διαρκή προσπάθεια και πίστη στην επιλογή της διάσωσης.

Είπαμε η Ελλάδα δεν είναι για πέταμα. Εχει πλεονεκτήματα πολλά. Το οικόπεδο είναι μοναδικό, το ανθρώπινο δυναμικό σπουδαίο, οι υποδομές σύγχρονες, οι κεφαλαιούχοι πολλοί και οι ευκαιρίες οικονομικής μεγέθυνσης σημαντικές. Η διακυβέρνησή της είναι αλήθεια ότι πάσχει, το πολιτικό προσωπικό της είναι νωχελικό και ετεροαπασχολούμενο και οι θεσμοί του ελληνικού κράτους διαβρωμένοι. Υποθέτουμε ότι το πάθημα των τελευταίων μηνών, όλο αυτό το κλίμα απαξίας και αταξίας, πολλούς έχει κλονίσει και ακόμη περισσότερους έχει αλλάξει. Εχουν την ευκαιρία να δείξουν και να αποδείξουν ότι θέλουν και μπορούν να αλλάξουν την ελληνική οικονομία.

Ο κόσμος με τη στάση του έδειξε ότι διαθέτει ανοχές και αντοχές. Αν δράσουν πραγματικά, όντως η ελπίδα θα υποκαταστήσει τον φόβο και η ανάκαμψη την ύφεση.