Πριν από λίγους μήνες κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις IANOS το βιβλίο του Μάριου Κυπαρίσση Μώρου από την Κοζάνη, με τίτλο “Πέρα από τις ισχνές αγελάδες” και υπότιτλο “Μελετήματα για την ποίηση του Ντίνου Χριστιανόπουλου”. Ο νεαρός συγγραφέας, γεννηθείς το 1993, μίλησε στον Πρωινό Λόγο για το πρώτο εκδομένο βιβλίο του, για το νέο του έργο που βρίσκεται στα σκαριά και αναμένεται να εκδοθεί το 2019 από τις εκδόσεις ΕΣΤΙΑ, καθώς και για την πνευματική παρουσία της Δ. Μακεδονίας και τις σκέψεις του για αυτή.
Για τις Ισχνές αγελάδες
Καθένα από τα 11 μελετήματα του τόμου προσπαθεί να “φωτίσει” ένα μικρό κομμάτι του ποιητή, ο οποίος αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εν ζωή Έλληνες λογοτέχνες. Δημιουργούνται με αυτό τον τρόπο οι ψηφίδες που συνθέτουν ένα τμήμα της ποιητικής του δημιουργίας. Μιλώντας για το έργο του Χριστιανόπουλου, ο συγγραφέας κάνει λόγο για ένα πολυσύνθετο και πολυεπίπεδο έργο, για το οποίο μπορούμε συνεχώς να ανακαλύπτουμε πράγματα.

«Έχουν μελετηθεί φέτες της λογοτεχνίας του Χριστιανόπουλου. Έχουν γίνει δουλειές για το ερωτικό φορτίο στην ποίησή του, έχουν γίνει δουλειές για την πόλη στο έργο του… Στο βιβλίο μου, οι μελέτες είναι αρκετά ειδικές. Η μία μελέτη, ας πούμε, αναλώνεται στο πώς ο Χριστιανόπουλος φτιάχνει με κομμάτια από τη Βιβλική γραμματεία ένα ποίημα, δύο άλλες μελέτες αφορούν το πώς το Χριστιανόπουλο τον προσέλαβε η μουσική με τους μεγάλους συνθέτες Κουγιουμτζή και Χατζηδάκη, καθώς και για το πώς τον προσέλαβαν οι ανθολόγοι.»
Όπως αναφέρει ο ίδιος, η απόφασή του να μελετήσει το μεγάλο αυτό λογοτέχνη οφείλεται στις σπουδές του στο τμήμα Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, όπου ήρθε σε επαφή με το έργο του, όχι μόνο ως αναγνώστης, αλλά και ως δυνάμει φιλόλογος. Μάλιστα, δηλώνει «πολλαπλά ευεργετημένος» από το πανεπιστήμιο, αλλά και από τους διδάσκοντες. «Είχα την τύχη να έχω δύο καθηγήτριες οι οποίες έχουν ασχοληθεί, η καθεμία με το δικό της τρόπο, με το έργο του. Η πρώτη ήταν η Μαρία Ιατρού της οποίας η διδακτορική διατριβή αφορούσε την εποχή των Ισχνών Αγελάδων και η δεύτερη ήταν η Σωτηρία Σταυρακοπούλου που μας γνώρισε σαν φοιτητές ένα Χριστιανόπουλο πιο προσωπικό, μας γνώρισε ένα Χριστιανόπουλο από τα πρώτα του βήματα μέχρι και την εξέλιξή του.»
Στην προσπάθειά του αυτή, είχε δίπλα του και το Βασίλη Καραγιάννη. Όπως δηλώνει χαρακτηριστικά «Ο Ντοστογιέφσκι έλεγε ότι όλοι βγήκαμε από το παλτό του Γκόγκολ. Κατά κάποιο τρόπο εμείς βγήκαμε από το παλτό του Καραγιάννη, ο οποίος ήταν και είναι πάντα δίπλα σε οποιαδήποτε δουλειά. Ο Βασίλης Καραγιάννης έχει μία τεράστια βιβλιοθήκη, μία σπανιότατη βιβλιοθήκη, στην οποία μπορεί ο καθένας που ζητά να βρει αυτό που θέλει. Με βοήθησε πάρα πολύ για τον Τσιτσελίκη».
Σύμφωνα με το Μάριο, η ανταπόκριση απέναντι στο “ Πέρα από τις ισχνές αγελάδες” είναι θετική, ιδιαίτερα από ανθρώπους που γνώρισαν το Χριστιανόπουλο, ενώ ο ίδιος έχει προσπαθήσει, παρά το γεγονός ότι το βιβλίο είναι ειδικό, να το κάνει πιο απλό ώστε να μπορέσει να το διαβάσει και μη εξειδικευμένο κοινό. «Προσπάθησα, δεν ξέρω αν το πέτυχα, να απλοποιήσω ακόμα και τη θεωρία. Προσπάθησα να γίνω όσο πιο αναλυτικός γίνεται, οπότε θεωρώ ότι οποιοσδήποτε θα ήθελε να γνωρίσει ένα τμήμα του Χριστιανόπουλου μπορεί να το διαβάσει.»
Η παρουσίαση του βιβλίου στην Κοζάνη θα γίνει την Πέμπτη, 20 Δεκεμβρίου, και ώρα 20:00, στο αναγνωστήριο του νέου κτιρίου της Κοβενταρείου Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κοζάνης.
Για το νέο έργο

Αν και το “Πέρα από τις ισχνές αγελάδες” αποτελεί το πρώτο εκδομένο έργο του, ο νεαρός συγγραφέας δηλώνει ιδιαίτερα περήφανος για τη δεύτερη συγγραφική του προσπάθεια. Πρόκειται για μία συλλογή διηγημάτων του Κοζανίτη πολυγραφότατου δικηγόρου και λόγιου Κωνσταντίνου Τσιτσελίκη (1882-1938), η οποία αναμένεται να κυκλοφορήσει το 2019 από τις εκδόσεις ΕΣΤΙΑ. Όπως αναφέρει ο ίδιος, το συγκεκριμένο βιβλίο είναι το αποτέλεσμα μίας προσπάθειας τεσσάρων χρόνων, ενώ για να γίνει πραγματικότητα εργάστηκε μαζί του μία ομάδα εννέα φοιτητριών του τμήματος Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
«Στην πρώτη φάση έγινε μία έρευνα σε περιοδικά και σε εφημερίδες της εποχής του τελευταίου και καταλήξαμε, μετά από τέσσερα χρόνια, να μπορούμε να πούμε ότι έχουμε εντοπίσει έναν αριθμό 32 διηγημάτων και άλλων 15 κειμένων, όπως φιλολογικές, λαογραφικές, ιστορικές μελέτες κ.λπ. Στη συνέχεια, αυτά μεταγράφηκαν από την ομάδα των εννέα φοιτητριών στο μονοτονικό. Το ενδιαφέρον είναι ότι ο Τσιτσελίκης, κατά κάποιο τρόπο, έγινε δεκτός στην Αθήνα. Η ΕΣΤΙΑ δέχτηκε να τον εκδώσει, οπότε έχουμε κάνει μία επιλογή 18 διηγημάτων, από τα πιο δυνατά του, και μπορούμε να πούμε ότι του χρόνου τον Μάιο θα έχουμε στα χέρια μας την έκδοση των διηγημάτων του Κωνσταντίνου Τσιτσελίκη.»
Μία προσπάθεια για την ανάδειξη της πνευματικής παρουσίας της Δ. Μακεδονίας
«Θα έπρεπε να δημιουργηθεί μία ομάδα ανθρώπων, την οποία θα κατευθύνει κάποιος, για να μελετηθεί η πνευματική κίνηση του τόπου αυτούς τους αιώνες», αναφέρει ο Μάριος, μιλώντας για το γεγονός ότι, ενώ η Δ. Μακεδονία, από τα τέλη του 17ου αιώνα μέχρι και σήμερα, έχει να επιδείξει μία μεγάλη σειρά συγγραφέων, διανοητών, πνευματικών ανθρώπων και πνευματικών κινήσεων, η ίδια η περιοχή, συμπεριλαμβανομένης της Κοζάνης, αδιαφορεί για αυτά.
«Από το 1932 μέχρι το 1938 στην πόλη εκδίδεται το Ημερολόγιο Δυτικής Μακεδονίας που είναι μία ετήσια έκδοση, η οποία συσπειρώνει όλους τους πνευματικούς ανθρώπους της Δυτικής Μακεδονίας για να αποδείξει ότι η αυτή έχει μία πνευματική παρουσία. Εκεί μέσα θα δούμε ιστορικές μελέτες, λαογραφικές μελέτες, φιλολογικές μελέτες, πρωτότυπη λογοτεχνία των δικών μας δημιουργών. Ο Τσιτσελίκης και ο Παπακωνσταντίνου δημοσιεύουν εκεί. Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος, ο οποίος εκτός από λογοτέχνης είναι και φιλόλογος και υπήρξε σημαντικός μελετητής των επαρχιακών εντύπων, θεωρεί το ημερολόγιο το σημαντικότερο επαρχιακό έντυπο που κυκλοφόρησε προπολεμικά. Το πρόβλημα είναι ότι μέχρι και σήμερα δεν είχαν βρεθεί άνθρωποι που να ασχοληθούν με αυτά και να πουν ότι θα το ψάξουμε, θα ανακινήσουμε λίγο αυτή την υπόθεση.»
Βιογραφικό
Ο Μάριος-Κυπαρίσσης Μώρος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1993 αλλά μεγάλωσε στην Κοζάνη. Είναι απόφοιτος του Τμήματος Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ (2015). Στο ίδιο Τμήμα εκπόνησε τη μεταπτυχιακή του εργασία σχετικά με τις αναφορές πεζογράφων της Θεσσαλονίκης στη Γερμανική Κατοχή και εκπονεί διδακτορική διατριβή με θέμα την παρουσία του θρησκευτικού στοιχείου στην ελληνική μεταπολεμική ποίηση. Κείμενά του έχουν δημοσιευτεί σε πρακτικά συνεδρίων καθώς και σε φιλολογικά και λογοτεχνικά περιοδικά.
Ειρήνη Σαρακατσάνου
http://www.prlogos.gr