Νέοι ψάλτες (μεταξύ των οποίων και ο Πάρης Γκούνας από την Αιανή Κοζάνης) επισκέφτηκαν το δάσκαλο και άρχοντα πρωτοψάλτη Χαρίλαο Ταλιαδώρο.

του παπαδάσκαλου Κωνσταντίνου Ι. Κώστα

Νέοι ψάλτες και μαθητές (μεταξύ των οποίων και ο Πάρης Γκούνας καταγόμενος από την Αιανή της Μακεδονίας) επισκέφτηκαν τιμητικά και ευγνώμονα στο σπίτι του στη Θεσσαλονίκη τον άρχοντα πρωτοψάλτη (τον μοναδικό σήμερα εν ζωή, από τους παλαιούς, δάσκαλο του πατριαρχικού ύφους και της ψαλτικής τέχνης με την ανεπανάληπτη ερμηνεία του εκκλησιαστικού-βυζαντινού μέλους) τον εν
ενεργεία πρωτοψάλτη, επί σειρά εξήντα έξι (66) χωρίς διακοπή ετών, στο δεξιό αναλόγιο του ιερού Καθεδρικού Ναού της του Θεού Σοφίας Θεσσαλονίκης, άρχοντα πρωτοψάλτη της Αγιωτάτης Αρχιεπισκοπής Κωνσταντινουπόλεως Χαρίλαο Ταλιαδώρο.

Η συνάντηση μαθητών και Δασκάλου πραγματοποιήθηκε μέσα σε κλίμα χαράς και συγκίνησης για όλους. Δεν είναι δα και μικρό πράγμα, νέος ψάλτης και μαθητής, να συναντάς, να συνομιλείς (δηλ. να σπουδάζεις) με τον Χαρίλαο Ταλιαδώρο, μια από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες του αναλογίου της Εκκλησίας.

Δάσκαλος και μαθητές - νέοι ψάλτες έψαλαν μαζί το ‘’Σε υμνούμεν’’ και το ‘’Άξιον εστίν’’, σε ήχο πλ. δ’, μαθήματα – συνθέσεις Χαρίλαου Ταλιαδώρου. Μπορείτε να ακούσετε το ‘’Σε υμνούμεν’’ και το ‘’Άξιον εστίν’’ εδώ:

https://www.youtube.com/watch?v=RqsUtK9xpU0

https://www.youtube.com/watch?v=LQCcSFPs9ts

Το θαυμαστό είναι τούτο: Ότι έχουμε (η γκρίνια μας πονοκεφαλιάζει) σημαντικούς ανθρώπους και σημαντικό πνευματικό κεφάλαιο στην Εκκλησία, στην τέχνη, στην παιδεία, στη στιχουργική και στο τραγούδι, στην ποίηση, παντού. Οι νέοι ψάλτες, μαθητές και καρποί των μεγάλων δασκάλων (Ταλιαδώρος, Χρύσανθος, Καραμάνης, Παναγιωτίδης κ.ά.) των αναλογίων της Θεσσαλονίκης, αποτελούν τη σταθερή συνέχεια της μεγάλης αυτής μουσικής ροής του πατριαρχικού ύφους, που με τις μελωδίες τους άρδευσαν, αρδεύουν και διαμορφώνουν τη Θεσσαλονίκη, (αλλά και που διαμορφώνονται από αυτήν) και το κυριότερο είναι τούτο: ότι αισθάνονται, ότι είναι ευγνώμονες στους δασκάλους τους και ξέρουν να  τιμούν. Εύγε τους. Είναι άξιοι καρποί των δασκάλων τους και αποτελούν την καλή ελπίδα. Που συναντάται και στους άλλους χώρους.

ΜΙΑ ΠΑΡΕΝΘΕΣΗ:

Η γκρίνια (με εθνικές διαστάσεις) ότι τάχα δεν έχουμε σημαντικούς ανθρώπους, ότι δεν έχουμε σημαντικό πνευματικό κεφάλαιο είναι μάλλον άδικη, δεν είναι αλήθεια αυτό και δε βοηθάει πουθενά, είναι μάλλον αυτοκαταστροφική η γκρίνια.   

Αν θέλουμε να βγάλουμε ένα νόημα από τους σημαντικούς ανθρώπους που έχουμε παντού, σε όλους τους χώρους, είναι αυτό: Πώς θα γίνουμε μοντέρνα χώρα, χωρίς να απεμπολήσουμε τον εαυτό μας; Δεν θέλουμε να γίνουμε ένα ανθυπο-Βέλγιο, δεν μας φτάνει στους Έλληνες αυτό. Θέλουμε αυτό που είμαστε να γίνει σύγχρονο. Είναι δύσκολο. Δεν ξέρω αν (ή πώς) γίνεται. Αλλά καταλαβαίνει κανείς, τι τάξεως είναι το αίτημά μας. Εάν όμως το επιτύχουμε αυτό το πράγμα, θα είναι σαν να φτιάχνουμε ξανά την Αγια-Σοφιά ή να ξαναστήνουμε την Ακρόπολη. Σ’ αυτά πρώτο ρόλο έχει η λιακάδα της καρδιά μας.  

ΕΠΑΝΕΡΧΟΜΑΙ ΣΤΟ ΘΕΜΑ:

Ο Πάρης Γκούνας, ένας από τους άριστους πρωτοψάλτες σήμερα της Θεσσαλονίκης (πρωτοψάλτης του Ιερού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου 40 Εκκλησιών και επί 14 συναπτά έτη λαμπαδάριος στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά), διδάχτηκε τις πρώτες κλίμακες των ήχων, τις πρώτες μουσικές ασκήσεις, τις πρώτες εκκλησιαστικές μελωδίες στον ιστορικό Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου Αιανής της Ιεράς Μητροπόλεως Σερβίων και Κοζάνης, ανδρώθηκε ψαλτικά στον Ιερό Ναό Αγίων Κωνσταντίνου & Ελένης Κοζάνης με δάσκαλο τον πρωτοψάλτη Σωτήρη Αρβανίτη (καταδεικνύεται έτσι και η αξία του ορθόδοξου και εν ενεργεία Ναού και η δυνατότητα και ποιότητα προσφοράς του), διαπρέπει στο ψαλτικό στερέωμα της Θεσσαλονίκης, είναι συνεργάτης της τηλεόρασης 4Ε, διδάσκει από το ‘’τηλε-σχολείο ψαλτικής’’ μαθήματα βυζαντινής μουσικής, διδάσκει στη σχολή βυζαντινής μουσικής της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης και ήταν υπεύθυνος του συγκροτήματος παραδοσιακής μουσικής, που δεν υφίσταται πλέον, στο Δήμο Θεσσαλονίκης.

Είχα την ευτυχή συγκυρία να έχω (και εγώ) δάσκαλο τον Χαρίλαο Ταλιαδώρο στα χρόνια των σπουδών μου (Εκκλησιαστική-Παιδαγωγική Ακαδημία) στη Θεσσαλονίκη ως μαθητής του, τότε, στη Σχολή Βυζαντινής Μουσικής ‘’Ιωάννης ο Δαμασκηνός’’ της Ι. Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης (που λειτουργούσε με άδεια της Ιεράς Συνόδου), κατά τα έτη 1974 -75 -76. Η διδασκαλία παραλλαγή – μέλος κάτω από το έμπειρο μάτι και την φωνητική δεινότητα του δασκάλου Χαρίλαου Ταλιαδώρου ήταν (και παραμένει) μέθεξη, μια μοναδική τιμή και εμπειρία ανεξίτηλα χαραγμένη στην κατοπινή μου πορεία μέσα στον άγιο χώρο της Εκκλησίας. Θεωρία μας δίδασκε ο αείμνηστος Αβραάμ Ευθυμιάδης. Πρόεδρος της Σχολής ήταν ο επίσης αείμνηστος, ο σπουδαίος Χρύσανθος Θεοδοσόπουλος, δεξιός πρωτοψάλτης στον Άγιο Δημήτριο Θεσσαλονίκης.     

Ο άρχων πρωτοψάλτης και δάσκαλος Χαρίλαος Ταλιαδώρος γεννήθηκε το 1926 και ψάλλει στον Ι. Ναό της του Θεού Σοφίας Θεσσαλονίκης από το 1952 μέχρι σήμερα 66 έτη ανελλιπώς. Ο Χαρίλαος Ταλιαδώρος δεν είναι απλά και μόνο ο άριστος. Πρόκειται για μια σπάνια φωνή, μια μελωδία και μια ερμηνεία που δημιούργησε, και αφήνει στην ιστορία της Θεσσαλονίκης και της ψαλτικής τέχνης σχολή, τη σχολή Χαρίλαος Ταλιαδώρος.  

Δάσκαλε, σ’ ευχαριστούμε για ό,τι μας έχεις προσφέρει (και εξακολουθείς να μας προσφέρεις) με το πολύτιμο φωνητικό τάλαντο που σου έχει χαρίσει ο Θεός, που το αξιοποίησες μέσα από τη δική σου πολυετή ενδελεχή έρευνα, εργασία, προσπάθεια και μόχθο, μυσταγωγώντας τους πιστούς και δείχνοντας το δρόμο της ψαλτικής τέχνης και του πατριαρχικού ύφους στους εκατοντάδες, διασκορπισμένους στην οικουμένη, μαθητές σου. Ο Θεός να σ’ έχει καλά πάντα.  

π. Κωνσταντίνος Ι. Κώστας,

παπαδάσκαλος, 6-9-2018