Οι «ειρηνιστές» του πενταγράμμου

Του Πάσχου Μανδραβέλη

Είναι κάπως γλυκερό το σύνθημα «Οποια κι αν είναι η ερώτηση, Ειρήνη είναι η απάντηση» που επέλεξαν οι καλλιτέχνες για την «αντιπολεμική» συναυλία τους την ερχόμενη Τρίτη (29.3.2022). Και είναι γλυκερό, διότι, π.χ., σε μια υπόθεση βιασμού δεν θα έλεγαν ποτέ «όποια κι αν είναι η ερώτηση, αγάπη είναι η απάντηση». Κάτι θα έβρισκαν να πουν και για τον βιαστή. Μια κουβέντα καταδίκης, βρε αδελφέ…

Εντάξει! Δεν λέμε να φτάσουν στον αντιιμπεριαλιστικό οίστρο του 2003, όταν με αφορμή την αμερικανική εισβολή στο Ιράκ διοργανώθηκαν αντιπολεμικές συναυλίες σε όλη την Ελλάδα. Τότε, στην ερώτηση περί πολέμου δεν ήταν μόνο «Ειρήνη» η απάντηση. Ηταν κι άλλα, όπως: «Το έγκλημα των ιμπεριαλιστών κατά του λαού του Ιράκ συνεχίζεται. Ο λαός του Ιράκ, που αντιστέκεται ηρωικά, αναγκάζει τους δολοφόνους να δείξουν το αληθινό, βάρβαρο πρόσωπό τους. Αυτήν την κρίσιμη ώρα έχουμε χρέος να δυσκολέψουμε το οπλισμένο χέρι των δολοφόνων» («Ριζοσπάστης», 12.4.2003). Οπως διαβάζουμε στην ειδησεογραφία της εποχής: «Τα μέλη των σωματείων της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θεάματος Ακροάματος, του Πανελλήνιου Μουσικού Συλλόγου, οι εικαστικοί δημιουργοί και άλλοι καλλιτέχνες, ομόφωνα, αποφάσισαν να πραγματοποιήσουν σήμερα Παγκαλλιτεχνική Απεργία, ώστε να βροντοφωνάξουν το ΟΧΙ του Πολιτισμού ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στο Ιράκ και αύριο ενάντια σε άλλους λαούς» (8.4.2003).

Δεν ξέρουμε πώς γίνεται μια «Παγκαλλιτεχνική Απεργία», ούτε τι επιπτώσεις είχε στην κυβέρνηση του Τζούνιορ Τζορτζ Μπους. Οι καλλιτέχνες έγραψαν με μεγάλα γράμματα ότι δεν ήταν υπέρ της ειρήνης γενικώς. Ηταν κατά του συγκεκριμένου επιτιθέμενου ειδικώς. Δεν κόμιζαν λουλούδια και σορόπια στον δημόσιο διάλογο, αλλά μόνο οργή με συνθήματα του στυλ «Φονιάδες των λαών, Αμερικάνοι».

Οι ευχές για ειρήνη είναι πάντα καλοδεχούμενες. «Ειρήνη υμίν» λένε κάθε Κυριακή οι ιερείς σε κάθε εκκλησία και επομένως δεν χρειαζόταν κοτζάμ συναυλία για να διαδηλώσουν οι ευαίσθητοι του πενταγράμμου τα φιλειρηνικά τους αισθήματα. Πέρα όμως από τα γλυκερά, θρησκευτικού τύπου, συνθήματα, υπάρχει μια πολιτική πραγματικότητα. Για να υπάρξει «ειρήνη, όποια κι αν είναι η ερώτηση» κάποιος πρέπει να σταματήσει να πολεμάει. Ομως, όπως έγραφε μια Ουκρανή σε πλακάτ: «Αν η Ρωσία σταματήσει να πολεμάει, δεν θα υπάρχει πόλεμος. Αν η Ουκρανία σταματήσει να πολεμάει, δεν θα υπάρχει Ουκρανία».

Ολα αυτά βεβαίως είναι ψιλά γράμματα για τους κατ’ αποκοπήν «ειρηνιστές». Είναι ψιλά γράμματα τα παιδάκια που χάνονται από τους βομβαρδισμούς των Ρώσων σε νοσοκομεία και ορφανοτροφεία. Αυτοί έχουν ήσυχη τη συνείδησή τους. Η «Ειρήνη» γενικώς θα μπορούσε να τα σώσει. Αν, όπως έγραψε και ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου Τζον Μερσχάιµερ, κάθονταν καλά οι Ουκρανοί δεν θα είχαμε πόλεμο. Δεν θα σκοτώνονταν άμαχοι και δεν θα βρίσκονταν οι καλλιτέχνες μας στη δύσκολη θέση να απαντούν σε απλές ερωτήσεις όπως: για τον πόλεμο του Πούτιν έχετε να μας πείτε κάτι, πέρα από τα σοροπιάσματα «Οποια κι αν είναι η ερώτηση, Ειρήνη είναι η απάντηση»;

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ