Κυβέρνηση διετίας

Του Γιώργου Σιακαντάρη*

Η επιτυχία Παπαδήμου θα δώσει ένα μοντέλο στο μαραζωμένο πολιτικό σύστημα Πριν από λίγες ημέρες επετεύχθη ο πρώτος στόχος της κυβέρνησης Παπαδήμου, ο οποίος αφορούσε την εκταμίευση της 6ης δόσης. Το γεγονός θεωρήθηκε δεδομένο και δεν σχολιάστηκε. Φαίνεται ότι οι λαϊκίστικες φωνές που θεωρούν πως οι Ευρωπαίοι παίζουν και τελικά πάντοτε θα μας δίνουν τη δόση έχουν βαθιές ρίζες στο ελληνικό θυμικό. Το παιχνίδι, νομίζουν αυτές οι φωνές, θα συνεχίζεται, όσα βεγγαλικά και μπουκάλια να πέφτουν στον διαιτητή. Εξ ιδίων κρίνουν τα αλλότρια.
Στην Ευρώπη όμως τα πράγματα δεν είναι καθόλου έτσι, τα παιχνίδια διακόπτονται και οι ομάδες τιμωρούνται με αποκλεισμό.

Ας δούμε όμως το ζήτημα και στη σοβαρή του διάσταση. Η αδιαφορία μέσα από την οποία πέρασε η έγκριση της 6ης δόσης εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους. Από τις φωνές που υποστηρίζουν ότι οι εξελίξεις είναι προκαθορισμένες και όλα αυτά αποτελούν μέρος ενός παιχνιδιού έως τους οπαδούς της συνωμοσιολογίας και της αντιδημοκρατικής εκτροπής, αυτό που μένει είναι η άποψη που θεωρεί πως τα πράγματα μπορούν να μένουν ως έχουν και όμως εμείς να εξακολουθούμε να λαμβάνουμε τις δόσεις.

Μάλλον όσοι τα λένε αυτά δεν κατανοούν ότι στις Κάννες ο κόμπος είχε φθάσει στο χτένι και αν δεν υπήρχε το κύρος και ο σεβασμός που εμπνέουν η προσωπικότητα, η επαγγελματική επάρκεια και το ήθος του φυσικού, ηλεκτρολόγου μηχανικού και οικονομολόγου - όχι όμως τραπεζίτη - Πρωθυπουργού, σήμερα πλέον θα τρώγαμε τις σάρκες μας.

Αυτή η απειλή απομακρύνθηκε προσωρινά, αλλά παραμένει. Ο μόνος τρόπος να διατηρηθούν οι όποιες λίγες ελπίδες αποφυγής της χρεοκοπίας έχουμε, είναι να αφυπνισθεί το πολιτικό μας σύστημα, μη κάνοντας τίποτε άλλο από το να στηρίζει τον Παπαδήμο. Γιατί είναι μεν εύπεπτες οι λαζο-πουπουλιστικές και οι «πιτσιρίκιες» ειρωνείες κατά της συστηματικότητας, της συνέπειας, του σχεδιασμού και εν γένει κατά του σημιτικού σημειωματαρίου, αλλά σήμερα η χώρα χρειάζεται ανθρώπους με το προφίλ και τη συστηματικότητα του Παπαδήμου. Ετσι, για παράδειγμα, οι νέοι συνεργάτες του Πρωθυπουργού δεν κρίνονται από το πόσο καλοί δημοσιογράφοι, πολιτικοί επιστήμονες ή οικονομολόγοι είναι, δεν αξιολογούνται με βάση την επάρκεια και την ποιότητα των προσόντων τους, αλλά μόνο και μόνο στη βάση του πού εργάζονταν. Την ίδια στιγμή δεν ακούγεται τίποτα για ανθρώπους που ποτέ δεν εργάστηκαν και όμως κυβέρνησαν και κυβερνούν αυτή τη χώρα. Οι κραυγές της αστυνομικής αντίληψης της ιστορίας, οι οποίες δεν κρίνουν τον Πρωθυπουργό και τους κοντινούς του συνεργάτες με βάση τις ικανότητες και τα πιστεύω τους, αλλά με βάση προκαθορισμένα σχήματα, αποτελούν άρνηση του ορθού λόγου.

Μέσα σε αυτό το κλίμα το μόνο άλλο που μπορεί να κάνει το πολιτικό μας σύστημα, εκτός από το να στηρίζει σήμερα την κυβέρνηση Παπαδήμου, είναι να τη στηρίζει και στα επόμενα δύο χρόνια - ήδη με παρρησία κατέθεσε αυτή την άποψη και ο πρώην πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωστής Στεφανόπουλος. Η κυβέρνηση αυτή, αν ανανεωθεί, μπορεί να γίνει μια κυβέρνηση διετίας. Μια κυβέρνηση που, όπως είπε ο Γιαννίτσης, «η επιτυχία της θα μετρηθεί από την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και από την επανάκτηση της εμπιστοσύνης των εταίρων». Και για να γίνει αυτό πρέπει να πάψει να θεωρείται υπηρεσιακή, αλλά να γίνει κανονική.

Δεν παραγνωρίζω το πολύ σημαντικό ζήτημα ότι ο Πρωθυπουργός δεν είχε ζητήσει την ψήφο των πολιτών, αυτό είναι όμως πρόβλημα της ανεπάρκειας του κομματικού μας συστήματος και όχι της δημοκρατίας. Οι δημοκρατίες πολλές φορές είναι υποχρεωμένες να καταφεύγουν σε τέτοιες λύσεις, αν απειλείται η ίδια τους η υπόσταση.

Βεβαίως υπάρχει ένας κίνδυνος, όχι όμως για τη δημοκρατία, αλλά για την «αδύναμη κομματοκρατία». Αυτή κινδυνεύει να της προκύψουν αλλαγές, οι οποίες σίγουρα θα την αλλάξουν. Ελπίζω ότι αυτές οι αλλαγές δεν θα πλήξουν τον πυρήνα των υπαρκτών κομματικών σχηματισμών - όχι τίποτε άλλο, αλλά γιατί οι μετριοπαθείς αλλαγές είναι οι μόνες σίγουρες. Ελπίζω όμως ότι η επιτυχημένη διακυβέρνηση Παπαδήμου θα δώσει ένα μοντέλο στο μαραζωμένο πολιτικό μας σύστημα. Και σε τελευταία ανάλυση, αν το κομματικό σύστημα δεν είναι σε θέση να κατανοήσει το μάθημα, τότε γιατί όχι να μη γίνουμε μάρτυρες και νέων κομματικών σχηματισμών;

*Ο Γιώργος Σιακαντάρης είναι διδάκτωρ Κοινωνιολογίας. Μόλις κυκλοφόρησε το βιβλίο του «Οι μεγάλες απουσίες - Η ελληνική δημοκρατία σε άμυνα» (Εκδ. Πόλις)