Προϋπολογισμός και τεχνικό πρόγραμμα του Δήμου Κοζάνης: Με αποτυχημένες συνταγές του παρελθόντος δε λύνονται προβλήματα του μέλλοντος

Ο ετήσιος σχεδιασμός κάθε Δήμου πατάει σε δύο πυλώνες: τον προϋπολογισμό και το τεχνικό πρόγραμμα. Αυτονόητο είναι  ότι τέτοια κορυφαία θέματα θα έπρεπε να αντιμετωπίζονται  με σοβαρότητα και αντικειμενικότητα. Δυστυχώς αυτό δεν συνέβη στο Δήμο Κοζάνης και στο πρόσφατο Δημοτικό Συμβούλιο, όπου πρυτάνευσε η προχειρότητα και οι μικροκομματικές σκοπιμότητες. Είναι χαρακτηριστικό ότι απουσίαζε η αιτιολογική έκθεση που αναλύει τη σκοπιμότητα και την πηγή κάθε δαπάνης όπως ορίζει και η σχετική υπουργική απόφαση. Επίσης ελλειμματική ήταν η διαβούλευση με τους τοπικούς φορείς,  που προβλέπει ο Καλλικράτης.

Πιο αναλυτικά:

1. Ο ετήσιος προϋπολογισμός, αντί να ενσωματώνει μια νεωτεριστική στρατηγική μετάβασης στο νέο χάρτη της αυτοδιοίκησης, κουβαλά την αποτυχία της εικοσαετούς οικονομικής διαχείρισης του Δήμου Κοζάνης, καθώς και τα σοβαρά αδιέξοδα της οικονομικής κρίσης. Το μέλλον του Δήμου και των πολιτών έχει υποθηκευτεί σε μεγάλο βαθμό από τις πολιτικές του παρελθόντος που μετατόπισαν τα βάρη στις επόμενες γενιές. Πολιτικές που στήριξαν μια εφήμερη ανάπτυξη με «ακάλυπτες επιταγές». Είναι ενδεικτικό πώς ακόμα κι αν τηρηθεί κατά γράμμα ο προϋπολογισμός (πράγμα ιδιαίτερα δύσκολο), τα χρέη του Δήμου στην καλύτερη περίπτωση δεν θα μειωθούν καθόλου, αλλά θα αυξηθούν κατά το ποσό των προσαυξήσεων. (Όπως πάμε, σε λίγο καιρό, θα αρχίσουμε να τρώμε τις σάρκες μας).

Στο Δημοτικό Συμβούλιο περίσσεψαν για άλλη μια φορά οι κούφιες δηλώσεις και οι υπερβολές, ένθεν και ένθεν. Ο Δήμαρχος υπερηφανεύτηκε για τη διαχείριση των δημοτικών πραγμάτων τα τελευταία 20 χρόνια, υποβαθμίζοντας τις μαύρες τρύπες και τα χρέη. Η κ. Νανοπούλου από την άλλη φόρτωσε όλες τις ευθύνες στο Δήμο, «λησμονώντας» ότι ένα μέρος των χρεών του οφείλεται στην ιδιότυπη «στάση πληρωμών» που έχει κηρύξει το κράτος, κάτι για το οποίο υπάρχουν διαχρονικές  ευθύνες όσων κυβέρνησαν τον τόπο, χωρίς να εξαιρείται το δικό της κόμμα. 

Η Κίνηση κάλεσε τη συμπολίτευση να αναλάβει την πολιτική ευθύνη που της αναλογεί για τη σημερινή κατάσταση των οικονομικών του Δήμου. Το ίδιο αίτημα υπήρξε και προς εκείνους που διαχειρίστηκαν τις τύχες του Δήμου Ελλησπόντου και μετέφεραν σοβαρά χρέη στον Καλλικρατικό Δήμο Κοζάνης. Δυστυχώς ούτε στην μία, ούτε στην άλλη περίπτωση υπήρξε ανταπόκριση. Η ανάληψη ευθύνης, ως γνωστό, σπανίζει σε τούτο τον τόπο

2. Στο Τεχνικό Πρόγραμμα ενός δήμου «παντρεύονται» οι αντικειμενικές δυνατότητες με τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών στις δεδομένες κάθε φορά συνθήκες. Φέτος βέβαια  η συγκυρία είναι ιδιαίτερα δυσμενής για τη χώρα, αλλά και για το νέο Δήμο Κοζάνης, ο οποίος  κληρονόμησε τα γνωστά χρέη και προβλήματα και βρίσκεται στριμωγμένος στη γωνία με ελάχιστα περιθώρια ελιγμών. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον προφανώς τα «έργα βιτρίνας» περιττεύουν, ενώ προέχουν όσα έχουν αναπτυξιακό χαρακτήρα και όσα επιλύουν ζωτικά προβλήματα καθημερινής διαβίωσης των πολιτών.

Διαβάζοντας λοιπόν τα συνοδευτικά κείμενα του Τεχνικού Προγράμματος προκύπτουν δύο εύλογα ερωτήματα: α) Υπάρχει μακροπρόθεσμος στόχος για κάθε κατηγορία έργων και ένα συνεκτικό μακροχρόνιο σχέδιο ή πρόκειται για μια εσπευσμένη συρραφή ; β) Πού εντάσσει «η ανάλυση SWOT» την ποιότητα ζωής, την καθημερινότητα των πολιτών, το πράσινο κ.α, αφού δεν γίνεται καμία αναφορά σε αυτά;

Η συγκόλληση διάσπαρτων έργων χωρίς ιεράρχηση και πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα δεν αποτελεί προγραμματισμό, αλλά έναν ακόμη πρόχειρο λογαριασμό.

Ποιες προτάσεις στρατηγικού χαρακτήρα θα έπρεπε να υπηρετεί ο τεχνικός προγραμματισμός του Δήμου; Αναφέρουμε ενδεικτικά μερικές:

·         Επικαιροποίηση του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου ΓΠΣ που εκκρεμεί από το 2003.  Αυτή τη στιγμή ο κινούμαστε χωρίς το βασικό οδηγό όλων των δήμων  που λέγεται ΓΠΣ και καθορίζει τις επεκτάσεις, τις χρήσεις γης, τις χωροταξικές τομές.  Τα δεδομένα του παλιού ΓΠΣ έχουν αλλάξει αρκετά και συνεπώς χρειάζεται επικαιροποίηση, μετά από διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες. 

·         Ολοκληρωμένη κυκλοφοριακή μελέτη της Κοζάνης. Δεν είναι δυνατόν να προγραμματίζονται έργα σχετικά με δίκτυα /δρόμους κλπ , χωρίς μια κυκλοφοριακή μελέτη  που να περιέχει τις βασικές ιεραρχήσεις και λειτουργίες της πόλης.

·         Απογραφή και αξιοποίηση του κτηριακού αποθέματος του διευρυμένου δήμου.  Με την οικονομική στενότητα που υπάρχει είναι πολυτέλεια η ανέγερση νέων κτηρίων για τις υπηρεσίες του Δήμου, χωρίς πρώτα να γίνει πλήρης αξιοποίηση των παλιών, δημοτικών ή και δημόσιων που μένουν κλειστά.

·         Αναπροσανατολισμός  του Τοπικού Πόρου. Ένα βασικό χρηματοδοτικό εργαλείο της περιοχής διασπαθίζεται χρόνια τώρα σε μικροέργα, σε αμφίβολες δράσεις, σε ψηφοθηρικές παροχές. Τα έργα περιβάλλοντος και πράσινης ανάπτυξης  ήταν οι φτωχοί συγγενείς.  Πάγιο αίτημα μας είναι το μεγαλύτερο μέρος του Πόρου να ενταχτεί στο σχεδιασμό της μεταλιγνιτικής περιόδου και να χρηματοδοτήσει μεγάλα έργα (μονάδες κατασκευής πράσινου ενεργειακού εξοπλισμού, κλπ) που θα φέρουν έσοδα στους δήμους και θα δημιουργήσουν μόνιμες θέσεις εργασίας. Δυστυχώς αυτή η προοπτική δεν υπάρχει στο τρέχον πενταετές ΕΑΠ του Πόρου

·         Αξιοποίηση του «Ταμείου Περιβαλλοντικού Ισοζυγίου» γνωστού και ως Πράσινου Ταμείου που προβλέπεται από το Ν. 3843/10 (άρθρο 7) και αφορά συγκεκριμένες δράσεις ανάπλασης, απαλλοτριώσεων κλπ. (Σημειώνεται ότι η Κοζάνη και οι περισσότεροι δήμοι της Δυτικής Μακεδονίας δεν έδειξαν ενδιαφέρον να ενταχτούν στο Ταμείο αυτό και να έχουν μια συμπληρωματική πηγή εσόδων. Φαίνεται  ότι δεν τους …. περισσεύουν τα λεφτά !)