Επίκαιρα Θέματα:

Τετάρτη 9 Απριλίου 2025

Η ΔΕΗ ΑΕ Επενδύει, η Κοινωνία Απουσιάζει

Του Χάρη Κουζιάκη
Για να έχει νόημα μια κριτική αποτίμηση των εξαγγελιών τις οποίες ακούσαμε κατά την επίσκεψη του πρωθυπουργού κ. Μητσοτάκη και την από κοινού παρουσίαση του νέου επενδυτικού σχεδίου της ΔΕΗ ΑΕ με το Διευθύνοντα Σύμβουλο της κ. Στάσση, θα πρέπει σίγουρα να σταθμιστούν τα θετικά και τα αρνητικά σημεία αυτών και να δούμε τις πραγματικές τους διαστάσεις.

Δυστυχώς, η παρουσίαση του μεγαλεπήβολου αυτού σχεδίου έγινε σε έναν κλειστό κύκλο ακροατών με τους λίγους αντιρρησίες διαδηλωτές αποκλεισμένους και πνιγμένους στα δακρυγόνα, απουσία οποιασδήποτε αυτοκριτικής διάθεσης για την μέχρι τώρα πορεία του συνολικού ΣΔΑΜ, βασικός παράγοντας του οποίου είναι η ΔΕΗ ΑΕ. Φυσικά η επικοινωνιακή προβολή που ακολούθησε ήταν τέτοια που τα διθυραμβικά δελτία τύπου που εξέδωσε η ΔΕΗ ΑΕ αναπαράχθηκαν αυτολεξεί χωρίς καμία κριτική στο σύνολο σχεδόν των ΜΜΕ της χώρας.

Η γενικότερη αίσθηση τόσο από το περιεχόμενο όσο και από την παρουσίαση είναι πως έγινε πλέον αντιληπτό ότιτο αρχικό masterplan του 2020 απέτυχε παταγωδώς, επομένως ήρθε η ώρα να παρουσιαστεί κάτι νέο, διαφορετικό και εγγυημένο με την σφραγίδα της ΔΕΗ ΑΕ για να σωθεί η παρτίδα της «δίκαιης» Μετάβασης και να σταματήσουν οι όποιες φωνές αμφισβήτησης και διαμαρτυρίας.

Η πλέον εμβληματική επένδυση η οποία δείχνει και τις προθέσεις της ΔΕΗ ΑΕ για την περιοχή, είναι σίγουρα η κατασκευή του megadatacenter μεγέθους 300 MW, μια επένδυση ύψους 2,3 δισ. Ευρώ με δυνατότητα επέκτασης στο 1 GW,με επιπλέον επένδυση 5,4 δισ. Ευρώ. Κανείς δεν διαφωνεί ότι οι εξελίξεις στην τεχνολογία είναι ραγδαίες και ότι οι απαιτήσεις για διαχείριση δεδομένωνείναι τεράστιες, επομένως η ορθότητα της επιχειρηματικής αυτής επιλογής δεν αμφισβητείται από κανέναν.

Πρώτη βασική προϋπόθεση όμως για να πραγματοποιηθεί αυτή η επένδυση αποτελεί η συμφωνία για χρήση της εγκατάστασης με hyperscalers, δηλαδή μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας (Amazon, Microsoft, Google, Alibaba, IBM κλπ) που παρέχουν υπηρεσίες υπολογιστικού νέφους (cloudcomputing) σε τεράστια κλίμακα, χρησιμοποιώντας παγκόσμια δίκτυα από datacenters (κέντρα δεδομένων). Επομένως χωρίς προηγουμένη συμφωνία με αυτές τις εταιρίες η επένδυση είναι στον αέρα.

Δεύτερηπροϋπόθεση αποτελεί η ύπαρξη τεράστιας ποσότητας ενέργειας που απαιτείται για την λειτουργία του datacenterη οποία θα προκύψει από:

·         τα νέα κολοσσιαίαφωτοβολταϊκά πάρκα της ΔΕΗ στην περιοχήισχύος 2,13 GW που θα καλύψουν χιλιάδεςστρέμματαπαραγωγικής γης,

·         την μετατροπή της νέας λιγνιτικής μονάδας Πτολεμαΐδα 5 σε μονάδα εισαγόμενου,ορυκτού αερίου ισχύος 0,35 GW αρχικά και 1 GWστη συνέχεια.Δηλαδή κλείνει μια σύγχρονη, λιγνιτικήμονάδα που κόστισε 1,5 δις ευρώ στον ελληνικό λαόχωρίςουσιαστικά να λειτουργήσει και μετατρέπεται σε μονάδακαύσης ενός εισαγόμενου,ορυκτού καυσίμου,

·         την κατασκευή μονάδας καύσηςσκουπιδιών (Wasteto Energy) 38ΜW,που σχεδιάζεται να κατασκευαστεί στο σημείο που βρίσκεται σήμερα η αυλή του λιγνίτη της Πτολεμαΐδα 5, η οποία θα τροφοδοτεί και την τηλεθέρμανση της περιοχής και μέχριπρόσφατα την αρνούντανόλοι οι άμεσα εμπλεκόμενοι αφούη λειτουργία της έχει περιβαλλοντικές συνέπειες,

·         την κατασκευή μιας νέας μονάδας εισαγόμενου, ορυκτού αερίου 100 ΜW στον Άγιο Δημήτριο.

Καμία αναφορά δεν έγινε στις τεράστιεςεκτάσεις που απαιτεί το συγκεκριμένοεγχείρημα, τις εξίσουτεράστιεςποσότητεςνερού για την απαιτούμενη ψύξη αλλά και τη δυνατότηταχρήσης της παραγομένηςθερμότητας από την λειτουργία του datacenterπρος όφελος της περιοχής (φθηνήτηλεθέρμανση για διάφορεςχρήσεις).

Οι δε θέσεις εργασίας μόνιμες και εποχιακές που ανακοινώθηκαν, παρά το γεγονός ότι ο υπολογισμός τους είναι υπερβολικά υψηλός και αφορούντην τελική μορφή της επένδυσης, σίγουρα μπορούν να δώσουν μια ανάσα στην πραγματικήμείωση της ανεργίας και να δημιουργήσουν, σε συνεργασία με το ΠανεπιστήμιοΔυτικής Μακεδονίας, ένανπόλοέλξηςεργαζόμενων υψηλήςειδίκευσης.

Σχετικά με τις υπόλοιπεςεπενδύσεις που παρουσιάστηκαν, νέες και παλιές, αυτές είναι καθαρά ενεργειακού χαρακτήρα και θα προσδώσουν τα χαρακτηριστικά που επιθυμεί η ΔΕΗ ΑΕ στο δίκτυο της με μονάδες αποθήκευσης ενέργειας (πυκνωτές, μπαταρίες, αντλησιοταμίευση) αλλά και μονάδες παραγωγής υδρογόνου και ΣΗΘΥΑ. Oιεπενδύσεις αυτές δεν χαρακτηρίζονται από ένταση εργασίας κατά τη λειτουργία τους όμως συνάδουν με τον ενεργειακό χαρακτήρα της επένδυσης. Η αναφορά βέβαια του κ Στάσση ότι μέσω των 2 εγκαταστάσεωναντλησιοταμίευσηςδημιουργούνται 4 λίμνες μόνο ως αστεία μπορεί να εκληφθείαφού οι ταμιευτήρεςβιομηχανικώνεγκαταστάσεωνσίγουρα δεν είναι λίμνες.

Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στην πρόθεση της ΔΕΗ ΑΕ για την έκδοση ενός ομολόγου 5 εκατομμυρίων ευρώ, με ετήσια απόδοση περίπου 8%, το οποίο θα το καλύψει η ΔΕΗ ΑΕ και θα το μοιράσει στους κατοίκους, σε ομολογίες των 100 ευρώ η κάθε μία, ως ανταποδοτικό μέτρο στήριξης των κατοίκων της περιοχής. Η αναφορά αυτή αποδεικνύει την βαθιά απουσία οποιασδήποτε σχέσης της διοίκησης της ΔΕΗ ΑΕμε την περιοχήαφού το ποσό που αναλογεί στους ομολογιούχους είναι αστείο και ανάξιολόγου.Τη στιγμή που οι επενδύσεις που ανακοινώθηκαν θα αγγίξουν τα 12 δις,σύμφωνα με τον κ Στάσση, και η ΔΕΗ ΑΕ γιγαντώνεταιη προσφορά προς την περιοχή εξακολουθεί να είναι ελάχιστη και ο εμπαιγμός τεράστιος.

Τέλος,δεν έγινεκαμία αναφορά σε παραχώρησηηλεκτρικού χώρου από την ΔΕΗ ΑΕ σε ενεργειακέςκοινότητεςτης περιοχής αλλά και την αυτοδιοίκηση, καμία αναφορά σε γεωργική χρήση εκτάσεων, καμία αναφορά σε στήριξη των τοπικών κοινωνιών, καμία αναφορά στην οποιαδήποτε έννοια ενεργειακής δημοκρατίας.

Συμπερασματικά θα πρέπει να γίνεικατανοητό ότι το νέο επενδυτικόσχέδιο της ΔΕΗ ΑΕ εφαρμόζεται στην Δυτική Μακεδονία λόγω των ευνοϊκών συνθηκών που παρέχει η περιοχή για μια τέτοιου είδουςεπένδυσηαφού όπως ανέφερε και ο κ. Στάσσης:«H περιοχή είναι ιδανική για το έργο. Έχουμε εκτάσεις, ενέργεια, δίκτυο φυσικού αερίου, δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρισμού, δίκτυο οπτικών ινών με σύνδεση στους διεθνείς τηλεπικοινωνιακούς κόμβους, νερό, ανάγκες τηλεθέρμανσης στην περιοχή, εργατικό δυναμικό»επομένως καμία ΔΕΗ ΑΕ δεν κάνει χάρη στην Δυτική Μακεδονία.

Δυστυχώς όμως, και λόγω της αποτυχίας του αρχικούσχεδίουμετάβασης και την έλλειψη βασικών υποδομών, η συγκεκριμένηεπένδυσηαποτελεί την μόνημέχρισήμερα «εφαρμόσιμη» επιλογή οδηγώντας μας, κάτω από αντίξοες συνθήκες φτωχοποίησης, φυγής νέων ανθρώπων και έλλειψης εναλλακτικών, σε μια νέα εργασιακή μονοκαλλιέργεια μονοδιάστατης ανάπτυξης.

Η ΔΕΗ ΑΕ, παρά τις ανεξαρτησία λειτουργίας που της προσδίδει η νομική της μορφή, οφείλει να αντιληφθεί πως επενδύσεις τέτοιων διαστάσεων δεν μπορούν να αποδώσουν χωρίς κοινωνική συναίνεση και στήριξη και πως οι συνθήκες αυτές επιτυγχάνονται με διάλογο, ενημέρωση, διαφάνεια,συνεργασία και κυρίως σεβασμό προς τις τοπικές κοινωνίες, στοιχεία που δυστυχώς μέχρι σήμερα απουσιάζουν.

Απαιτείταιεπομένως ένα νέο μακροχρόνιο,κοινωνικό συμβόλαιοτης ΔΕΗ ΑΕ με τους κατοίκους της περιοχής, ένα συμβόλαιομεταξύισότιμωνμερών και όχι μεταξύ τσιφλικάδων και κολίγωνκαι η ευθύνη του τοπικού πολιτικού προσωπικού είναι τεράστια.

 

Χάρης Κουζιάκης

Δημοτικός Σύμβουλος Δ. Κοζάνης

Επικεφαλής της Δημοτικής Κίνησης «Κοζάνη Τόπος να Ζεις»

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Το Προφίλ μας