Σύλλογος Διπλωματούχων Μηχανικών ΔΕΗ: Νέα μονάδα ΣΗΘΥΑ από τη ΔΕΗ Α.Ε. στη Δυτ. Μακεδονία: Ευκαιρία ή Επιχειρηματική Παγίδα;

Σύμφωνα με προχθεσινές δηλώσεις του αρμόδιου Υπουργού Ενέργειας επικροτήθηκε η συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ του Προέδρου της Συντονιστικής Επιτροπής για την κατάρτιση και υλοποίηση του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ) Κωστή Μουσουρούλη, του Περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας Γιώργου Κασαπίδη, των Δημάρχων, Κοζάνης

Λάζαρου Μαλούτα, Εορδαίας Παναγιώτη Πλακεντά, Αμυνταίου Άνθιμου Μπιτάκη και ανώτατων στελεχών της ΔΕΗ, «για μια βιώσιμη και οικονομικά συμφέρουσα λύση στα ζητήματα των τηλεθερμάνσεων της Δυτικής Μακεδονίας υπό τα δεδομένα που δημιουργεί το χρονοδιάγραμμα της απολιγνιτοποίησης.

Μέρος της τεχνικής και οικονομικής λύσης, θα είναι η κατασκευή Μονάδας Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (ΣΗΘΥΑ) από τη ΔΕΗ, η οποία θα αποτελέσει την βάση για την κάλυψη των αναγκών των τηλεθερμάνσεων των πόλεων. Η λύση αυτή θα στηρίζεται και στο φυσικό αέριο».

Ο Σύλλογος Διπλωματούχων Μηχανικών (ΣΔΜ) Ομίλου ΔΕΗ [& ΑΔΜΗΕ], παραμένοντας διαχρονικά υποστηρικτής των τεχνολογικών εξελίξεων και μελετώντας σε βάθος όλες τις παραμέτρους που επηρεάζονται από τις επιβαλλόμενες αλλαγές στο χώρο της ενέργειας, εξέφρασε έγκαιρα και άμεσα, από την πρώτη στιγμή τις θέσεις και απόψεις του:

i.     Για τον Όμιλο ΔΕΗ, με το από 19.9.2019 Δελτίο Τύπου (α΄ σχετικό) και με την ε΄ σχετική επιστολή προς τον Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο της ΔΕΗ Α.Ε., κ. Γιώργο Στάσση.

ii.     Για το σχέδιο νόμου (ν. 4643/3.12.2019) «Απελευθέρωση αγοράς ενέργειας, εκσυγχρονισμός της ΔΕΗ, ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ και στήριξη των ΑΠΕ», όπως διατυπώθηκαν στην αντίστοιχη διαβούλευση (β΄ σχετικό).

iii.    Για το νέο ΕΣΕΚ 2019, έτσι όπως αναρτήθηκαν στις 16 Δεκεμβρίου 2019, στην αντίστοιχη διαβούλευση (γ΄ σχετικό).

iv.    Για τη Μακροχρόνια Στρατηγική για το έτος 2050 που αναρτήθηκαν στις 24 Δεκεμβρίου 2019 στην αντίστοιχη διαβούλευση (δ΄ σχετικό).

v.    Προς τον Υφυπουργό Ενέργειας κ. Γ. Θωμά, την Παρασκευή 7.2.2020 στην Πτολεμαΐδα σε απ΄ ευθείας επικοινωνία που είχε μαζί του ο Πρόεδρος του Συλλόγου, ενημερώνοντας επιπλέον ότι ο Σύλλογος προέβαινε -κατόπιν συνεργασίας με εξειδικευμένους πανεπιστημιακούς συμβούλους- στη διερεύνηση αξιόπιστων, βιώσιμων και φιλικών προς το περιβάλλον, επενδυτικών σεναρίων της ΔΕΗ και με μεγάλη προστιθέμενη αξία για τις πληγείσες, από την απολιγνιτοποίηση, περιοχές της Χώρας.

Εκπονηθείσα μελέτη, με πόρους του Συλλόγου.

Έτσι, στις 12.6.2020 και με επιστολή του προς τον Υφυπουργό Ενέργειας κ. Γ. Θωμά, ο Σύλλογος ζήτησε συνάντηση,

στο πλαίσιο υλοποίησης σχετικών αποφάσεων του Δ.Σ., αφού ενημέρωσε ότι παρελήφθη η μελέτη (Απρίλιος 2020) που ανατέθηκε στις αρχές του έτους, με χρηματοδότηση του Συλλόγου, σε εξειδικευμένους μελετητές υψηλού κύρους που αφορούσε την:

«Διερεύνηση των επιπτώσεων εφαρμογής του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) που ανακοινώθηκε το Δεκέμβριο του 2019, αναφορικά με τη χρήση των λιγνιτικών και υδραντλητικών μονάδων της ΔΕΗ, πριν και μετά το 2030».

Στην εν λόγω μελέτη, εξετάσθηκαν όλα τα δυνατά εναλλακτικά σενάρια σχετικά με τις κατάλληλες μονάδες παραγωγής της ΔΕΗ που μπορούν να λειτουργήσουν, τόσο ανταγωνιστικά, όσο και αναγκαία στο μέλλον, λαμβάνοντας υπόψη τις υπόλοιπες μονάδες των ιδιωτών και τους κανόνες του νέου μοντέλου της αγοράς που θα ισχύσει τα επόμενα χρόνια.

Πορίσματα της μελέτης

1.      Μεταξύ των άλλων διαπιστώσεων και συμπερασμάτων, προέκυψαν και εξετάστηκαν σενάρια, σύμφωνα με τα οποία, καθίσταται δυνατή:

Α.   Η συνέχιση της λειτουργίας της Μονάδας ΑΗΣ Πτολεμαΐδας V και μετά το 2028, ως ανταγωνιστική μονάδα παραγωγής με εγχώριο καύσιμο, συμμορφούμενη εντός των επιτρεπτών ορίων εκπομπής CO₂ με βελτιωτικούς μηχανισμούς και με σημαντικά οφέλη για την Εθνική Οικονομία, όπως μερική απόσβεση του επενδυτικού κεφαλαίου, διατήρηση εκατοντάδων θέσεων εργασίας, ασφάλεια του εγχώριου ηλεκτρενεργειακού εφοδιασμού και παροχή τηλεθέρμανσης χαμηλού κόστους στον όμορο δήμο Εορδαίας.

Β.    Η μετατροπή λιγνιτικής μονάδας του ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου σε μονάδα συνδυασμένου κύκλου Φ.Α. (ΣΗΘΥΑ), με πολύ χαμηλό κατασκευαστικό κόστος σε σχέση με την κατασκευή εξ αρχής αντίστοιχης μονάδας, πλήρως ανταγωνιστική, μη ρυπογόνα, με διατήρηση δεκάδων θέσεων εργασίας και παροχή τηλεθέρμανσης χαμηλού κόστους προς το Δήμο Κοζάνης.

Γ.    Η μετατροπή λιγνιτικής μονάδας του ΑΗΣ Αμυνταίου σε μονάδα συνδυασμένου κύκλου Φ.Α. (ΣΗΘΥΑ) με πολύ χαμηλό κατασκευαστικό κόστος σε σχέση με εξ αρχής κατασκευή αντίστοιχης μονάδας, πλήρως ανταγωνιστική, μη ρυπογόνα, με διατήρηση δεκάδων θέσεων εργασίας και παροχή τηλεθέρμανσης χαμηλού κόστους προς το Δήμο Αμυνταίου.

2.      Στα παραπάνω σενάρια της μελέτης, εξετάστηκε επιπλέον και λήφθηκε υπόψη η αξιοποίηση των έτοιμων υδραντλητικών σταθμών της ΔΕΗ Α.Ε. (ΥΗΣ Σφηκιάς - Ασωμάτων και ΥΗΣ Θησαυρού Νέστου), παράλληλα με 3 νέους ΥΒΣ ιδιωτών σύμφωνα με το ΕΣΕΚ, για λειτουργία αποθήκευσης της ηλεκτρικής ενέργειας (η.ε.) και διαχείρισης της στοχαστικά παραγόμενης η.ε. αιολικών και φωτοβολταϊκών σταθμών που αναπτύσσονται συνεχώς, εξοικονομώντας έτσι εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ για την εθνική οικονομία και δίνοντας τη δυνατότητα ομαλής ανάπτυξης των προαναφερομένων μορφών ΑΠΕ, σύμφωνα με το νέο ΕΣΕΚ 2019.

3.      Παραλήφθηκε εμπεριστατωμένη τεχνική ανάλυση μονάδας παραγωγής η.ε. από απορρίμματα, με δυνατότητα παροχής τηλεθέρμανσης για αξιοποίησή της, στο σχεδιασμό της μεταλιγνιτικής περιόδου στη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη.

Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη τα παραπάνω, σε συνδυασμό με τα δεδομένα ότι:

-          κατά την τρέχουσα χρονική περίοδο συζητείται διεξοδικά η μετάβαση στην μεταλιγνιτική εποχή, με στόχο την αξιοποίηση σημαντικών ενισχύσεων που προβλέπεται να δοθούν για το σκοπό αυτό από την Ευρωπαϊκή Ένωση,

-          υπάρχουν εύλογες ανησυχίες για τυχόν άστοχες επενδύσεις και ημιτελή μεγάλα έργα, όπως ιστορικά έχουν καταγραφεί πλέον στο χώρο της ενέργειας (ενδεικτικά η εκτροπή του ποταμού Αχελώου, ο ΥΗΣ Μεσοχώρας, ο ΥΒΣ Ικαρίας, το δίκτυο τηλεθέρμανσης της Φλώρινας κ.α.),

ζητήθηκε η συνάντηση με τον κ. Υφυπουργό Ενέργειας, ως επικεφαλή του νέου ΕΣΕΚ,

προκειμένου να παρουσιαστούν αναλυτικά τα πορίσματα της εν λόγω μελέτης σε μια προσπάθεια επιστημονικής και ουσιαστικής συνεισφοράς στον βιώσιμο σχεδιασμό της μεταλιγνιτικής εποχής, με την παρουσία και συμμετοχή και των ενδιαφερόμενων πλευρών από τις περιοχές που αντιμετωπίζουν -για άλλη μια φορά στην ιστορία- μεγάλα και υπαρκτά προβλήματα από τον κίνδυνο της εγκατάλειψης και επικείμενου νέου κύματος μετανάστευσης του παραγωγικού δυναμικού τους και προφανώς του ηλικιακά νεώτερου πληθυσμού.

Συναντήσεις του Συλλόγου και σχετική ενημέρωση των Δημάρχων Κοζάνης, Εορδαίας, Αμυνταίου και της αρμόδιας Επιτροπής Φορέων της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας.

Τα παραπάνω συζητήθηκαν με τους κ.κ. Δημάρχους Κοζάνης, Εορδαίας και Αμυνταίου σε συναντήσεις που έγιναν κατά το προηγούμενο χρονικό διάστημα, οι οποίοι εξέφρασαν τις ανησυχίες τους τόσο για το θέμα των τηλεθερμάνσεων, όσο και για την απώλεια εκατοντάδων θέσεων εργασίας που προκύπτει με το σταδιακό, όμως βίαιο «σβήσιμο» των λιγνιτικών μονάδων στις περιοχές της αρμοδιότητάς τους.

Επίσης, στην τελευταία συνεδρίαση της αρμόδιας Επιτροπής Φορέων που συγκροτήθηκε με πρωτοβουλία του Περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας κ. Γ. Κασαπίδη, με τη συμμετοχή και του κ. Κ. Μουσουρούλη και όλων των εμπλεκόμενων φορέων, ο Πρόεδρος του Συλλόγου, πέραν των άλλων, εξέφρασε ανησυχίες αναφορικά με την επικείμενη μονομερή ανάπτυξη ΑΠΕ (κυρίως στη Δυτική Μακεδονία), δίχως την ύπαρξη αποθήκευσης ενέργειας και με μόνο κριτήριο την υφιστάμενη υποδομή των εναερίων Γραμμών Μεταφοράς (ΓΜ) Υψηλής Τάσης (ΥΤ) και Υπερ-Υψηλής Τάσης (ΥΥΤ).

Ειδικότερα, επισήμανε ότι:

1.    Δεν θα πρέπει να αποτελέσει μοναδικό κριτήριο ανάπτυξης Φ/Β πάρκων στην ενεργειακή περιοχή, η μεταφορική ικανότητα των ήδη εγκατεστημένων ΓΜ ΥΤ και ΥΥΤ, διότι αυτές κατασκευάσθηκαν σε τέτοια μεγέθη, για να τροφοδοτείται με η.ε. η Χώρα μέσω μονάδων ελεγχόμενης παραγωγής, όπως οι λιγνιτικοί σταθμοί εγκατεστημένης ισχύος της τάξης των 4-5GW τα προηγούμενα χρόνια.

2.    Η αντικατάσταση αυτής της ισχύος ίσως και μεγαλύτερης, αφού οι αιτήσεις για άδειες παραγωγής προς τη ΡΑΕ (ΔΕΗ και ιδιωτών) ξεπερνούν και αυτά τα μεγέθη, χωρίς επίλυση του προβλήματος ελέγχου παραγωγής της η.ε., θα επιφέρει ακραία φαινόμενα (shock) στη διαχείριση του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς η.ε.. Το πρόβλημα θα εντείνεται, δεδομένης της υπερμεγέθους εγκατεστημένης παραγωγής Φ/Β η.ε. σε συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, η οποία θα επηρεάζεται σημαντικά από τις τοπικές κλιματικές διακυμάνσεις καθ΄ όλη τη διάρκεια της ημέρας κατά το μεγαλύτερο διάστημα του χρόνου και όχι μόνο από την επαναλαμβανόμενη και τελικά προβλέψιμη καθημερινή ανατολή - δύση του ηλίου.

3.    Σύμφωνα με τη μελέτη που παρέλαβε ο Σύλλογος, υπάρχει η δυνατότητα κατασκευής και ανταγωνιστικής λειτουργίας μίας έως και δύο μονάδων Φ.Α. (ΣΗΘΥΑ) σε υπάρχουσες έτοιμες υποδομές της ΔΕΗ (και ΑΔΜΗΕ, ΔΕΔΔΗΕ), στην περιοχή που θα «σταθεροποιήσουν» κυρίως το σύστημα Μεταφοράς η.ε., θα δημιουργήσουν νέο κύκλο εργασιών, θα καλύψουν πλήρως τις ανάγκες τηλεθέρμανσης των όμορων δήμων και θα αποτελέσουν τη γέφυρα για μια ομαλή μετάβαση στις ΑΠΕ τις επόμενες δεκαετίες.

       Με την υλοποίηση της προαναφερόμενης πρότασης  θα μειωθούν οι αρνητικές επιπτώσεις μιας βίαιης αλλαγής στις τοπικές κοινωνίες ακόμη και μετανάστευσης πληθυσμών κυρίως νέων αλλά και μεγάλης εξάρτησης της Χώρας μέσω των αυξανόμενων εισαγωγών η.ε. προκειμένου να εξασφαλίζεται η απαιτούμενη κάλυψη των αναγκών ζήτησης η.ε. τις ώρες που υπάρχει έλλειψη παραγωγής ηε από ΑΠΕ.

4.    Άμεσα και κατά προτεραιότητα θα πρέπει να λειτουργήσουν ως ΥΒΣ οι έτοιμες μονάδες ΥΑΗΣ Σφηκιάς και Θησαυρού, μέχρι να ετοιμαστούν και νέες των ιδιωτών, της ΔΕΗ ή και σύμπραξης αυτών, για να καλύψουν ως αποθήκευση η.ε. μέρος της καθημερινά αυξανόμενης παραγόμενης ισχύος από ΑΠΕ, στις όμορες περιοχές και γενικότερα.

5.    Τη βελτίωση λειτουργίας της υπό κατασκευή νέας Μονάδας ΑΗΣ Πτολεμαΐδας V, με τεχνολογίες ξήρανσης λιγνίτη για αύξηση του βαθμού απόδοσης και παρακράτησης του CO₂ για περαιτέρω εκμετάλλευσή του και συνέχιση της λειτουργίας της, με βέλτιστο βαθμό απόδοσης και μηδενικό αποτύπωμα CO_2,  προκειμένου να αποσβεστεί ορθολογικά μία από τις μεγαλύτερες επενδύσεις του Ελληνικού λαού των τελευταίων δεκαετιών.

Με βάση όλα τα προαναφερόμενα, ο Σύλλογος χαιρετίζει,

1. την -για πρώτη φορά- επίσημη ανακοίνωση σύγκλισης των εμπλεκόμενων φορέων, με αφορμή την ανάγκη κάλυψης των φορτίων τηλεθέρμανσης στους Δήμους, Κοζάνης, Εορδαίας και Αμυνταίου, με την κατασκευή -λειτουργία μονάδας συμπαραγωγής (ΣΗΘΥΑ) και με ΦΑ από τη ΔΕΗ.

2. τη συνέχιση των επενδυτικών δραστηριοτήτων της ΔΕΗ στα Ενεργειακά Κέντρα Δυτικής Μακεδονίας και Μεγαλόπολης, αρχής γενόμενης από τα προγραμματιζόμενα Φ/Β πάρκα, θα στηρίζει ο Σύλλογος, ιδιαίτερα δε όταν οι προσπάθειες παραμονής της Εταιρείας στην περιοχές αυτές, συνοδεύονται από την ουσιαστική αξιοποίηση των Μηχανικών - Στελεχών της και του καταρτισμένου τεχνικού δυναμικού της.

Επισημαίνεται όμως ότι η κατασκευή Μονάδας ΣΗΘΥΑ από τη ΔΕΗ Α.Ε., μόνο για κάλυψη αναγκών τηλεθέρμανσης, με τις σημερινές συνθήκες, θα είναι πολύ δύσκολο έως και  αδύνατο να λειτουργήσει ανταγωνιστικά στο νέο «target model» της αγοράς η.ε., οπότε μια διαφαινόμενη «ευκαιρία» μπορεί να καταστεί εύκολα «παγίδα», οδηγώντας την Εταιρεία σε νέα επιχειρηματική  αδιέξοδη επένδυση.

Στο πλαίσιο αυτό, ο Σύλλογος θα παρουσιάσει σταδιακά τα πορίσματα της εξειδικευμένης μελέτης που ανέθεσε και παρέλαβε, με επιδιωκόμενο στόχο:

την ανάδειξη των πιο σημαντικών σεναρίων λειτουργίας της ηλεκτροπαραγωγής για,

·        την ανάπτυξη νέων δραστηριοτήτων εγχώριας, ανταγωνιστικής και αξιόπιστης παραγωγής η.ε.

·        την επίτευξη της ασφαλούς επάρκειας του ηλεκτρενεργειακού εφοδιασμού με  ισορροπημένο μείγμα καυσίμου και χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα

·        την ομαλή και υγιή λειτουργία της αγοράς η.ε.,

τα επόμενα χρόνια στη Χώρα.

                                                                  Με εντολή Δ.Σ.