Οι παρέες των λαγοκυνηγών - εκδήλωση στην Εράτυρα Κοζάνης

Από το ΕΘΝΟΣ
  «Το κυνήγι του λαγού συνεπαίρνει τόσο πολύ τον άνθρωπο που μπορεί να ξεχάσει όλα τα άλλα» Ξενοφών - Κυνηγετικός, 430 π.Χ.
Από καιρό παρακολουθώ μια διαδικτυακή ομάδα λαγοκυνηγών της Δυτικής Μακεδονίας που όμως έχει τα όμορφα πλοκάμια της σε όλο τον Βορρά, και όχι μόνο... Εράτυρα Κοζάνης, περιοχή Σιάτιστας, διήμερο 28 και 29 Μαΐου 2016...
Οταν μια ομάδα λαγοκυνηγών εκπροσωπεί 4.100 μέλη και διοργανώνει ένα διήμερο εκπαιδευτικό στο οποίο συμμετέχουν 23 λαγοκυνηγοί με τα σκυλιά τους και πάνω από διακόσιοι κυνηγοί σαν παρατηρητές, είναι ένα γεγονός σημαντικό. Και όταν το διήμερο αυτό υποστηρίζεται από την Κυνηγετική Ομοσπονδία Μακεδονίας Θράκης, με δύο επιστημονικούς συνεργάτες της και την Ομοσπονδιακή Θηροφυλακή, κάτι καλό για το κυνήγι ξεπροβάλλει πάντα.

Εσι, λοιπόν, βρέθηκα ξημερώματα Σαββάτου της 28ης Μαΐου 2016 στην περιοχή της Σιάτιστας Κοζάνης, με πολλή όρεξη και νοσταλγία για τις ονειρεμένες συναυλίες του ιχνηλάτη των παιδικών μου χρόνων.

Και ήταν όλοι εκεί, στην ώρα τους. Ο έχων το γενικό πρόσταγμα Δημήτρης Παπαδόπουλος, το δεξί του χέρι Νίκος Βήτας, ο ομοσπονδιακός θηροφύλακας Μπισείρης Θανάσης, καθώς και όλα τα παιδιά του αρμόδιου τοπικού Κυνηγετικού Συλλόγου Σιάτιστας. Μαζί μ' αυτούς η κατακόκκινη αυγή στις πλαγιές του ιστορικού Σινιάτσικου (του βουνού που βρίσκεται ουσιαστικά ανάμεσα στους νομούς Κοζάνης-Γρεβενών και Καστοριάς) υποδέχτηκε χαμογελαστούς λαγοκυνηγούς από τον Εβρο, το Κιλκίς, τα Γρεβενά, την Καστοριά, τη Θεσσαλονίκη, την Κοζάνη, την Κατερίνη, την Πέλλα. Είκοσι τρεις παρέες λαγοκυνηγών είχαν συμμετοχή με τα σκυλιά τους στη γιορτή αυτή. Μπορεί ακόμη οι οργανωμένες ομάδες των κυνηγών να μην έχουν την εμπειρία τέτοιων εκδηλώσεων, έχουν όμως το πάθος και το μεράκι, την υψηλή αίσθηση δικαιοσύνης και δικαίου, που σβήνουν έτσι κάθε αναμενόμενη ατέλεια διοργάνωσης. Και θα το πω ξεκάθαρα, σε τέτοιες εκδηλώσεις συμμετέχουν σκυλιά και κυνηγοί, που δεν χάνουν καμία αυγή χαράμι στα τσιμέντα και στα κυριλόσπιτα.

Με το που το πρώτο φως άγγιξε γερά σκύλους και κυνηγούς, ξεκίνησε η κομπανία για τον διπλανό χώρο εκπαίδευσης. Υγρασία σε βαθμό ανώτερο του αναμενόμενου, χαμηλοί θάμνοι, πετρώδες έδαφος και πολύ χόρτο. Κάπου κάπου έσπαγε η μονοτονία του τοπίου από μεγάλες πανάρχαιες πέτρες που προσπαθούσαν να οριοθετήσουν αιώνες τώρα το βιός των ξωμάχων. Κυψέλες νοικοκυρεμένες, περιφραγμένες με τη δέουσα ηλεκτροφόρα φύλαξη, έδιναν έναν χαρούμενο τόνο με τα χρώματά τους στο γκρι της πέτρας και το πράσινο των λιβαδιών. Τα σκυλιά ανυπομονούσαν με εκείνα τα επίμονα γαβγίσματά τους, να βγουν στον εκπαιδευτικό χώρο. Με οργάνωση, μελέτη και άρτια συνεννόηση, οδηγήθηκαν και λύθηκαν στον τόπο. Το Σάββατο ήταν όμως μια δύσκολη μέρα ατμοσφαιρικά, με πολλή υγρασία νωρίς το πρωί και υπερβολική ζέστη μετά. Αντίθετα, την Κυριακή όλα ήταν πιο ευνοϊκά, οπότε και τα αποτελέσματα ήταν πολύ ευχάριστα για τους συμμετέχοντες.
Βραβεύτηκαν οι Ακης Τσιάτσιος από τα Γρεβενά, Βόρας Πιπερίτσας από την Αρνισσα Πέλλας, Γιάννης Ζουμπουκίδης από τα Γρεβενά, Απόστολος Πεντέρης από τον Βαθύλακο Θεσσαλονίκης. Επίσης, σε κλήρωση που έγινε το μεσημέρι της Κυριακής το δώρο του ομίλου πήγε στον Μιχάλη Πεζίκογλου από τη Θέρμη Θεσσαλονίκης (ένα όμορφα φιλοτεχνημένο ρολόι με το σήμα της Ομάδας Εκπαίδευσης Λαγοκυνηγών).
Το μεσημέρι Σαββάτου, στην πλατεία του ιστορικού χωριού Εράτυρα Κοζάνης, στο καφενείο του κυνηγού Ανδρεάδη, το παραδοσιακό τσίπουρο και οι ατέλειωτες ιστορίες έδωσαν χρώμα και νοσταλγία σε όλους. Κάτω από πλατάνια αλλοτινά και δίπλα σε ένα πύργο ρολογιού με ιστορία αιώνων, το να μιλάς για το εθνικό θήραμα της πατρίδας μας είναι ευλογημένο και, κυρίως, ταιριαστό.
Είδα κυνηγούς από μετεφηβική ηλικία ως βαθιά γεράματα, με το ίδιο χαμόγελο και το ίδιο πάθος. Ισως πρέπει όλοι εμείς που πατάμε τσιμέντα να είμαστε υποχρεωμένοι από μια ανώτατη αρχή να ζούμε υποχρεωτικά ένα-δύο διήμερα τέτοια στις πλαγιές και στις πλατείες της πικρής μας πατρίδας. Αν γινόταν αυτό, θα ήταν αλλιώς πολλά πράγματα στο κυνήγι και στη διαχείριση του φυσικού μας πλούτου.
Το απομεσήμερο του Σαββάτου, αποσύρθηκαν κυνηγοί και σκύλοι στην περιοχή του Αγίου Μάρκου, μιας θαυμάσιας ιστορικής εκκλησίας του 1856, σε υψόμετρο 800 μέτρων, στις πλαγιές του Σινιάτσικου.
Κρύα νερά, καρυδιές που δώρισαν την πλούσια σκιά τους στους κουρασμένους ιχνηλάτες και σκυλίσια παντρολογήματα κάτω από υπεραιωνόβιες κερασιές... που ευτυχώς είχαν ακόμη πράσινα τα κεράσια.
Και σαν ο ήλιος έγειρε λίγο, ξανά πίσω, στα πέντε χιλιόμετρα κατηφορικά, στην Εράτυρα, στο καφενείο της πλατείας. Μια εκπληκτική παρουσίαση θεμάτων λαγού, από τον Χρήστο Σιώκο της ΚΟΜΑΘ , καθήλωσε ευχάριστα για ώρες πάνω από εκατό τοπικούς κυνηγούς και επισκέπτες. Δεν είναι υπερβολή να γράψω ότι εκείνο το απόγευμα στην Εράτυρα έμαθα για τον λαγό τόσα όσα δεν ήξερα στα πενήντα χρόνια που οργώνω τις πλαγιές του.
Ο επίσης συνεργάτης της ΚΟΜΑΘ με έδρα την Δυτική Μακεδονία Ισαάκ Ιωάννης, μίλησε για το κυνήγι στην περιοχή και τις εργασίες υποστήριξης και έρευνας της ΚΟΜΑΘ.
Παρών στην εκδήλωση, την οποία και χαιρέτισε, πάντα με τον καλό και αισιόδοξο λόγο του, ήταν και ο πρόσφατα εκλεγείς στο ΔΣ της ΚΟΜΑΘ, Παντελάκης Δημήτρης. Φυσικά, παρών ήταν και ο πρόεδρος του τοπικού κυνηγετικού συλλόγου Σιάτιστας, ο Ναούμ ο Σιώγας, καθώς και αντιπροσωπείες από όμορους κυνηγετικούς συλλόγους.
Αυτό που προξενεί εντύπωση στην παρουσίαση των θεμάτων του λαγού είναι κυρίως η άγνοιά μας -των περισσοτέρων από εμάς τους παλιούς- για τη ζωή του.
Αναφέρθηκε ότι μόνο το 17% των θηρευμένων λαγών υπερβαίνουν ηλικιακά το ένα έτος ζωής, ότι η αλλαγή και ο έλεγχος τοξικότητας των φυτοφαρμάκων δημιούργησε ευνοϊκές συνθήκες ανάπτυξης του λαγού, ότι ο λαγός ειδοποιεί τους γύρω του με τρίξιμο των δοντιών όταν πλησιάζει εχθρός.
Επίσης ότι οι καλλιέργειες σιτηρών ευνοούν πολύ την ανάπτυξη λίπους στον λαγό, ότι μετά από πυρκαγιά πάντα έχουμε ανάπτυξη του πληθυσμού των λαγών. Ακόμη ότι συνήθως ο λαγός πεθαίνει εκεί που γεννήθηκε, με μικρές μετακινήσεις οι οποίες δεν ξεπερνούν το 1,5 με 7 χιλιόμετρα. Με μέσο βάρος που κυμαίνεται από 2,4 ως 4,5 κιλά, ανάλογα με τη βλάστηση και την περιοχή, μπορεί θεωρητικά να φτάσει σε ηλικία δέκα χρόνων, όριο όμως το οποίο κατά τον Σιώκο έχει πιθανότητες να φτάσει ένας στους χίλιους λαγούς. Επίσης, αναφέρθηκε ότι το κρίσιμο μέγεθος συνέχισης της αναπαραγωγικής διαδικασίας είναι ένα ποσοστό επιβίωσης 40% τουλάχιστον, κάτι που διατηρεί την ισορροπία πληθυσμού.
Αναφορικά με τα στατιστικά του κυνηγίου στη Δυτική Μακεδονία, ο επιστημονικός συνεργάτης της ΚΟΜΑΘ ανέφερε ότι υπάρχουν 12 κυνηγετικοί σύλλογοι, εκ των οποίων οι 6 είναι στον Νομό Κοζάνης και ανά δύο σύλλογοι στους λοιπούς νομούς Φλώρινας, Γρεβενών και Καστοριάς. Υπάρχουν 19 θηροφύλακες, εκ των οποίων οι 12 είναι ομοσπονδιακοί και οι 7 θηροφύλακες των συλλόγων. Βγαίνουν κατά μέσο όρο 6.500 άδειες και οι κυνηγετικές οργανώσεις της περιοχής διαθέτουν 23 οχήματα, πρώτης γραμμής και κίνησης. Μόνο την προηγούμενη χρονιά, οι 12 ομοσπονδιακοι θηροφύλακες έκαναν πάνω από 6.500 ελέγχους και υπέβαλαν 50 μηνύσεις για παραβάσεις της νομοθεσίας, διανύοντας 255 χιλιάδες χιλιόμετρα.
Οι ίδιοι άνθρωποι της Θηροφυλακής, μαζί με αυτούς των συλλόγων, συμμετέχουν στον αγώνα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, με απόλυτη και βαρύνουσα επιτυχία, κάτι που έχει φυσικά αναγνωριστεί από τους αρμόδιους.

Ο Νίκος Βήττας, ένας αaπό τους πολλά υποσχομενουςλαγοκυνηγους και δεξί χέρι του Παπαδόπουλου, δίνει τις τελευταίες οδηγίες

Παρόλο που οι κυνηγετικές άδειες μειώθηκαν κατά 20% την τελευταία δεκαετία, όλο και περισσότερο νέα παιδιά πλαισιώνουν τους συλλόγους των κυνηγών και ειδικά στον λαγό, που αποτελεί και το πιο διαδεδομένο θήραμα.
Μου είχε ζητηθεί από τους διοργανωτές να μιλήσω για τον «εθνικό διάλογο» για το κυνήγι και το έκανα με μεγάλη χαρά. Ηταν από τα πιο ευχάριστα που έχω κάνει στη ζωή μου, βλέποντας το ίδιο ύφος στα πρόσωπα των παραδοσιακών αυτών κυνηγών. Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια, έχουμε χάσει την μπάλα σε παρεμφερή θέματα κυνηγετικής ενημέρωσης, γιατί πολύ απλά η τεχνολογία μάς αποξένωσε, μας έβαλε στα καβούκια μας. Η παράδοση είναι τα «ξύλινα τείχη του δελφικού χρησμού», είναι η σωτηρία μας. Και η παράδοση είναι εκεί έξω, στα πλατάνια με τα κρύα νερά, στα ρολόγια του 19 αιώνα, στην ατέλειωτη, πανέμορφη και πικρή μας πατρίδα.
Αυτή η τεχνολογία που μας αποξένωσε, αυτή η τεχνολογία θα μας ενώσει ξανά, με πυρήνα τις έξυπνες, προοδευτικές και νεανικές ομάδες του Διαδικτύου. Φυσικά με τη συμπαράσταση των κυνηγετικών οργανώσεων, που ήταν, είναι και πρέπει να παραμείνουν σαν ευαγγέλια του κυνηγιού.
Ευχαριστώ ολόψυχα όλα τα παιδιά της ΟΕΛ (Ομάδα Εκπαίδευσης Λαγοκυνηγών), τον Δημήτρη τον Παπαδόπουλο και τον Νικόλα τον Βήτα. Το επόμενο κυνηγετικό ραντεβού μας, στην εκδήλωση της ομάδας «Γουρουνάδων Θηράματα», στο ερχόμενο τριήμερο 3-4-5 Ιουνίου, στις δυτικές πλαγιές του «Ολύμπου των θεών» και στη γενέτειρα του γνωστού καζαντζάκειου Ζορμπά. Στον Βελβενδό Κοζάνης.
ΣΩΤΗΡΗΣ & ΑΘΗΝΑ ΔΗΜΗΡΟΠΟΥΛΟΥ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΘΗΝΑ ΔΗΜΗΡΟΠΟΥΛΟΥ