ΕΚΘΕΣΗ : Οι χάρτες της Κρήτης στους αιώνες
Στη Δημοτική Χαρτοθήκη Κοζάνης
Της Γ. Μυρτσιώτη
Χαρτογραφημένη από διάσημους και λιγότερο γνωστούς χαρτογράφους, η Κρήτη αποτελούσε πάντα ενδιαφέρουσα χαρτογραφική «εικόνα» στην ιστορία των χαρτών.
Η γεωγραφική της θέση αλλά και το σχήμα, το ενδιαφέρον (πολιτικό, στρατιωτικό και οικονομικό) μεγάλων και ισχυρών δυνάμεων για την ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο έδιναν πάντα στην Κρήτη προνομιούχα θέση στις χαρτογραφικές απεικονίσεις. Όλες οι μεγάλες ευρωπαϊκές σχολές χαρτογραφίας και παραγωγής από τον ύστερο μεσαίωνα μέχρι τη σύγχρονη εποχή, με αποκορύφωμα τη διάρκεια της βενετικής κυριαρχίας, χαρτογράφησαν τη μεγαλόνησο της Μεσογείου.
Τους μετασχηματισμούς της Κρήτης στους χάρτες από την πρώτη επιστημονική γεωγραφική περιγραφή του αλεξανδρινού Κλαύδιου Πτολεμαίου, τον 2ο αιώνα μ. Χ., ως τις σύγχρονες απεικονίσεις με μεθόδους και τεχνικές της «παράγωγης» χαρτογραφίας του 20ού αιώνα, παρουσιάζει η έκθεση «Η Κρήτη ταξιδεύει με χάρτες στη δυτική Μακεδονία», που διοργανώνει η Δημοτική Χαρτοθήκη Κοζάνης στο αρχοντικό Λασσάνη της Κοζάνης (έως 14/3).
Είκοσι χάρτες από τις συλλογές των Μαργαρίτας Σαμούρκα, Χαράλαμπου Παπαστάθη, Μάνου Χαριτάτου, της Δημοτικής Χαρτοθήκης Κοζάνης και πάνω από 150 ψηφιακές χαρτογραφήσεις ταξιδεύουν τον επισκέπτη.
«Η εστίαση στην Κρήτη έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς αποτελεί έναν από τους πιο χαρακτηριστικούς γεωγραφικούς τόπους στη χαρτογραφία.
Η Κρήτη, όπως και η Κύπρος ως κομβικά σημεία στη μεσογειακή χαρτογραφία, αποτελούσαν ξεχωριστό αντικείμενο ενδιαφέροντος κυρίως μετά τον 15ο αιώνα. Το εύρος της χαρτογράφησής της από όλες τις σχολές της Ευρώπης (βενετική, γαλλική, γερμανική, ολλανδική, αυστριακή) αποτυπώνεται σ’ αυτό το εκθεσιακό πείραμα», εξηγεί ο καθηγητής Ανωτέρας Γεωδαισίας και Χαρτογραφίας στο ΑΠΘ κ. Ευάγγελος Λιβιεράτος, που έχει την επιμέλεια της έκθεσης.
Η χαρτογραφική ιστορία της Κρήτης αρχίζει με την περιγραφή από τον αλεξανδρινό Κλαύδιο Πτολεμαίο στο έργο του «Γεωγραφική Υφήγησις» αλλά και τους ρωμαϊκούς χάρτες της περιόδου εκείνης («Tabula Peutingeriana»). Πλούσια ήταν η βενετική παραγωγή τον 15ο αιώνα (πορτολάνοι, νησολόγια) μεταξύ των οποίων το έργο λίγων Ελλήνων χαρτογράφων (Ξενοδόχος, Σιδέρης, Αντώνης από τη Μήλο, Βουρδόπουλος).
Η Κρήτη απεικονίζεται στους χάρτες του 16ου αι. αλλά και του 17ου και 18ου αι. χάρη στην ανάπτυξη της υδρογραφικής χαρτογράφησης. Από την ελληνική κληρονομιά του 18ου αιώνα σημαντικά είναι η Χάρτα του Ρήγα Βελεστινλή και ο Πίναξ του Ανθιμου Γαζή και από τον 19ο αιώνα οι πολύφυλλοι χάρτες [του Von Weiss (1821-1829) και του Aldenhoven (1838)].
Με την έκθεση αυτή, η Δημοτική Χαρτοθήκη Κοζάνης τιμά τους Κρήτες της Μακεδονίας ενώ ανοίγει θεματικούς κύκλους όπως η χαρτογράφηση του Αγ. Όρους (άνοιξη) και του Δούναβη το ερχόμενο φθινόπωρο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου